Chung tay bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Thế giới đã và đang phải chịu những ảnh hưởng chưa từng có của đại dịch COVID-19 và hàng loạt các căn bệnh mới gây ra những tổn thương, thiệt hại cho con người. Trong bối cảnh đó, nhiều tiến bộ khoa học công nghệ được ứng dụng trên địa bàn tỉnh chứng minh vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Theo báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), từ năm 2015 đến nay, đã có nhiều nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong lĩnh vực y tế được triển khai (17 đề tài cấp tỉnh và 2 sáng kiến có phạm vi ảnh hưởng trong tỉnh). Các nhiệm vụ chủ yếu tập trung vào việc tăng cường ứng dụng tiến bộ KH&CN trong công tác khám, chữa bệnh thông qua việc đầu tư, ứng dụng các trang thiết bị công nghệ hiện đại; đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ thuật sử dụng các thiết bị y tế... Qua đó, giúp chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, đưa ra chỉ định điều trị tối ưu; đồng thời giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, cải thiện môi trường bệnh viện, tiết kiệm thời gian và chi phí điều trị cho bệnh nhân, gia đình và xã hội.  
Điển hình như đề tài “Nghiên cứu,  đánh giá tỷ lệ mắc bệnh, đặc điểm lâm sàng và hiệu quả của một số giải pháp can thiệp rối loạn tăng động giảm chú ý (RLTĐGCY) ở trẻ em từ 4-11 tuổi tại Bắc Ninh” do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh triển khai từ tháng 5-2018 được cho là cấp thiết, có ý nghĩa với tình hình hiện nay. Theo bác sỹ Ngô Thị Xuân, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, Chủ nhiệm đề tài, qua nghiên cứu, ở Việt Nam, tỷ lệ học sinh mắc RLTĐGCY khoảng 6,3%, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển tâm lý và nhân cách của trẻ. Tại Bắc Ninh, đề tài đã khám sàng lọc được 5.586 trẻ em tại 10 trường tiểu học và mầm non để xác định tỷ lệ, mô tả một số đặc điểm lâm sàng bệnh lý, tổ chức 8 lớp tập huấn cơ bản và nâng cao nhận thức về ảnh hưởng của RLTĐGCY tới phụ huynh học sinh và giáo viên, nhà trường. Thực hiện chương trình can thiệp cho 40 học sinh tại trường mầm non Ninh Xá và Kinh Bắc. Ý nghĩa của đề tài là phát hiện sớm RLTĐGCY, tư vấn, điều trị kịp thời thì trẻ có thể khỏi hoàn toàn, phát triển bình thường, có khả năng học tập và hòa nhập xã hội như những trẻ khác cùng lứa tuổi mà nhà trường, phụ huynh có thể thực hiện tại chỗ.

Cán bộ thực hiện đề tài “Nghiên cứu, đánh giá tỷ lệ mắc bệnh, đặc điểm lâm sàng và hiệu quả của một số giải pháp can thiệp rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ em từ 4-11 tuổi tại Bắc Ninh” khảo sát trực tiếp một số trẻ mầm non.

Ngoài ra, ngành KH&CN cũng phối hợp với ngành Y tế triển khai nhiều tiến bộ kỹ thuật mới bao gồm các test chẩn đoán, sử dụng nhiều loại vaxcin, kháng sinh thế hệ mới để nâng cao hiệu quả công tác chẩn đoán và điều trị như: thiết bị cầm tay cảm biến sinh học hướng phát hiện nhanh virus viêm não Nhật Bản; phân lập vi khuẩn gây nhiễm khuẩn vết mổ, xác định phác đồ điều trị thích hợp; test thử nhanh để kiểm tra, giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm; sàng lọc, phòng ngừa, xử lý sớm ung thư cổ tử cung;...Đặc biệt, sản phẩm của đề tài “Nghiên cứu phương pháp phát hiện nhanh một số vi khuẩn Salmonella và p.aeruginosa (khuẩn đường ruột và trực khuẩn mủ xanh) gây bệnh ở người bằng cảm biến điện hóa Dropsens 110 biến tính hạt Nano vàng (AuNPs)” đã đạt giải Ba tại Ngày hội khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo vùng Đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc năm 2019 do Bộ KH&CN và Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tổ chức. Trong giai đoạn cả nước dốc sức phòng, chống dịch COVID-19, rất nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn đã có những sáng kiến kịp thời tạo ra các sản phẩm như dung dịch sát khuẩn, nước rửa tay khô hay chung tay đóng góp các vật dụng, thiết bị y tế cho các cơ sở cách ly, điều trị dịch bệnh…
Theo bà Nguyễn Thị Nguyệt Hằng, Trưởng phòng Quản lý khoa học, Sở KH&CN, thời gian qua, Ngành chủ động tham mưu với UBND tỉnh đề xuất đặt hàng, tuyển chọn các cơ quan, đơn vị nghiên cứu tuyến tỉnh và tuyến Trung ương đăng ký thực hiện các đề tài, dự án, nhiệm vụ KH&CN ứng dụng tiến bộ khoa học tiên tiến trong lĩnh vực y học. Quá trình nghiên cứu được các đơn vị thực hiện nghiêm túc, quá trình nhân rộng, ứng dụng kết quả đề tài tại các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn được tích cực tổ chức. Ngoài ra, các nghiên cứu khoa học ở cấp cơ sở ngày càng đa dạng về các lĩnh vực như điều trị; điều dưỡng, chăm sóc người bệnh; dược; y tế công cộng; phòng bệnh; quản lý chất lượng bệnh viện…
Để tiếp tục trở thành cầu nối đưa nhanh tiến bộ khoa học kỹ thuật vào công cuộc chăm sóc sức khỏe nhân dân, Sở KH&CN đẩy mạnh khuyến khích các cá nhân, tổ chức tham gia nghiên cứu khoa học, phát huy tinh thần sáng tạo của đội ngũ cán bộ ngành y phục vụ công tác quản lý và điều trị người bệnh. Theo đó, việc hỗ trợ không chỉ trong thời gian nghiên cứu, thử nghiệm mà còn thúc đẩy triển khai nhân rộng với những đề tài được đánh giá cao. Tích cực hoàn thiện, đổi mới, bổ sung cơ chế, chính sách dành cho các đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân với nhiều ưu đãi, hỗ trợ để phát triển KH&CN. Tăng cường hoạt động thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giới thiệu, chuyển giao, ứng dụng các thành tựu KH&CN mới trong lĩnh vực y tế, nâng cao nhận thức của cộng đồng.