Chung tay hành động vì phụ nữ và trẻ em gái

Bắc Ninh là một trong những địa phương đứng trong tốp đầu cả nước về tốc độ đô thị hoá cũng như phát triển công nghiệp. Đi đôi với phát triển kinh tế, trong lĩnh vực văn hoá xã hội, nhiều chính sách đặc thù của tỉnh được ban hành, trong đó có những chính sách cho phụ nữ và trẻ em với nhiều hoạt động cụ thể nhằm thúc đẩy bình đẳng giới, giải quyết vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh.

Trẻ em trai và trẻ em gái đều xứng đáng được yêu thương, bình đẳng trong suốt cuộc đời.

Theo số liệu thống kê mới nhất của Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh, mặc dù giảm nhẹ so với một vài năm trước nhưng tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tại Bắc Ninh vẫn đang ở mức báo động. Bắc Ninh vẫn là 1 trong 5 tỉnh có tỉ lệ mất cân bằng giới tính cao nhất cả nước, với 115,54 bé trai/100 bé gái. Các đánh giá về nguyên nhân cho rằng, mất cân bằng giới tính khi sinh chủ yếu là do tư tưởng trọng nam khinh nữ, tâm lý ưa thích con trai và việc đánh giá thấp vị trí, vai trò của phụ nữ và trẻ em gái. Hay nói cách khác, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh hiện nay chính là hệ quả của bất bình đẳng giới.

Mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới cấu trúc dân số trong tương lai, dẫn tới việc dư thừa nam giới trong xã hội, có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng đối với phát triển kinh tế-xã hội của đất nước và ảnh hưởng tới cuộc sống của phụ nữ, nam giới, gia đình và cộng đồng. Việc thiếu phụ nữ sẽ làm cho rất nhiều nam giới khó khăn trong việc tìm kiếm bạn đời. “Sức ép kết hôn” sẽ tạo ra những hậu quả về mặt xã hội và nhân khẩu học như gia tăng áp lực buộc các em gái phải kết hôn sớm, gia tăng bất bình đẳng giới trong tiếp cận việc làm; gia tăng đường dây buôn bán phụ nữ và các hình thức bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. Chính vì lẽ đó, vấn đề này cần phải được giải quyết và hành động ngay.
Mất cân bằng giới tính là hậu quả của nhiều yếu tố, bao gồm bất bình đẳng giới, các chuẩn mực văn hóa-xã hội, chính sách Dân số-KHHGĐ, những can thiệp chăm sóc sức khỏe sinh sản. Tuy nhiên, nguyên nhân cốt lõi không nằm ở việc lựa chọn giới tính thai nhi mà chính là do sự bất bình đẳng giới và xem thường giá trị của phụ nữ. Thực tế đã chứng minh, khi phụ nữ và các em gái được tiếp cận với chăm sóc y tế, giáo dục, cơ hội việc làm một cách bình đẳng như nam giới, thì họ sẽ có thể phát triển tốt và làm được những gì mà nam giới và trẻ em trai được mong đợi cần phải làm, thậm chí họ có thể làm tốt hơn. Tuy nhiên, nếu chỉ có phụ nữ thì không thể giải quyết được vấn đề. Nam giới cần phải được khuyến khích để trở thành những tác nhân thay đổi văn hóa-xã hội.
Để giải quyết thách thức này một cách hiệu quả, Bắc Ninh đã và đang thực hiện một số biện pháp nhằm xóa bỏ vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh, tăng cường tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức của các nhóm đối tượng về hệ lụy mất cân bằng giới tính khi sinh, tăng cường thực thi pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi. Cụ thể như: Xây dựng Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc gia về Dân số và Sức khỏe sinh sản; kế hoạch thực hiện Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2012-2015 và 2016- 2020; xây dựng và triển khai thực hiện đề án Lồng ghép truyền thông nâng cao nhận thức về sức khoẻ sinh sản, sức khoẻ tình dục và phòng chống HIV/AIDS cho vị thành niên, phụ nữ và nam giới...

Mất cân bằng giới tính thể hiện rõ ở lớp học của một cơ sở mầm non tư thục huyện Yên Phong (4 bé gái/21 bé trai).    

Ngành Y tế Bắc Ninh luôn chú trọng, dành sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề chăm sóc sức khoẻ cho phụ nữ và trẻ em; nghiêm cấm các bác sỹ dùng phương tiện khoa học thuộc lĩnh vực y tế giúp sản phụ lựa chọn giới tính thai nhi... nhằm duy trì mức sinh hợp lý, hạn chế xu hướng gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh. Tuy nhiên, cần thiết phải tăng cường hơn nữa cơ chế phối hợp liên ngành và thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức xã hội, bao gồm cả những nỗ lực nhằm giải quyết phân biệt đối xử đối với phụ nữ và trẻ em gái vốn đã ăn sâu bám rễ và là nguyên nhân chính dẫn tới việc lựa chọn giới tính trước khi sinh. Cần phải có thêm nhiều nỗ lực hơn nữa để thay đổi quan niệm của mọi người về sự ưa thích con trai và các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, đặc biệt là quan niệm của nam giới và trẻ em trai.

Phân biệt đối xử đối với trẻ em gái dù ở bất cứ nơi đâu trên thế giới là mặt trái của xã hội, là sự vi phạm nhân quyền, cần phải được chấm dứt. Bé gái cũng như bé trai xứng đáng được hưởng sự yêu thương, cơ hội và quyền bình đẳng trong suốt cuộc đời mình. Dù bạn là ai, ở nông thôn hay thành thị, không phân biệt độ tuổi, nghề nghiệp, giới tính, hãy chung tay giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh. Mỗi hành động dù nhỏ, bạn đã góp phần quan trọng vào quá trình xây dựng xã hội bình đẳng, tôn trọng và yêu thương mọi người.