Chuyển hướng “tiền phòng, hậu kiểm” trong quản lý thuế bất động sản

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và UBND tỉnh, thời gian qua, Cục Thuế tỉnh tích cực chỉ đạo các phòng, Chi cục Thuế tăng cường kiểm tra, giám sát 100% hồ sơ kê khai thuế có hoạt động chuyển nhượng BĐS (BĐS). Tuy nhiên, để bảo đảm thời gian giải quyết hồ sơ, Cục Thuế tỉnh chuyển hướng chống thất thu thuế trong lĩnh vực này theo nguyên tắc “tiền phòng, hậu kiểm”.

Theo ông Nguyễn Đình Trường, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, từ đầu năm 2022, Cục Thuế có công văn đề nghị các sở Tư pháp, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Xây dựng, Công an tỉnh, UBND các huyện, thành phố phối hợp chỉ đạo các đơn vị có liên quan về chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS. Cục Thuế ký kết quy chế phối hợp với Sở Tư pháp để chỉ đạo các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các quy định về trình tự, thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch; hướng dẫn cá nhân, chủ đầu tư dự án BĐS, doanh nghiệp kinh doanh, chuyển nhượng BĐS kê khai đúng giá thực tế mua bán, để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật. Tích cực tham gia, phối hợp xác minh, thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động liên quan đến kinh doanh, chuyển nhượng BĐS của các tổ chức, cá nhân.
Ngoài ra, các phòng và Chi cục Thuế tăng cường kiểm tra, giám sát 100% hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế. Các hồ sơ có nghi vấn kê khai giá thấp hơn giá thực tế chuyển nhượng được cán bộ thuế tuyên truyền, vận động hoặc yêu cầu người nộp thuế giải trình. Theo đó, nhiều hồ sơ đều được yêu cầu giải trình giá kê khai với giá thu thập thông tin tham khảo như: giá trúng đấu giá, giá bán trên sàn giao dịch BĐS của khu đất lân cận, giá xác định doanh thu phát triển của Hội đồng thẩm định giá đất của tỉnh… để điều chỉnh bổ sung, đôn đốc nộp thuế kịp thời vào ngân sách nhà nước.
Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về thuế, đặc biệt là nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử lý vi phạm đối với hành vi trốn thuế trong pháp luật hình sự và chính sách thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, trên website, các tờ rơi, biển thông báo tại các Chi cục Thuế, Trung tâm Hành chính công và văn phòng công chứng…
Sau 3 tháng triển khai (từ tháng 02 - 04/2022), số thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ thu từ hoạt động chuyển nhượng BĐS trên địa bàn tỉnh tăng hơn 127 tỷ đồng so với cùng kỳ, trong đó, số tiền thuế tăng do chống thất thu đạt hơn 111 tỷ đồng. Số lượng hồ sơ có giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng cao hơn Bảng giá đất của UBND tỉnh đạt 68% cao hơn nhiều so với cùng kỳ chỉ đạt 12%; số lượng hồ sơ giá ghi trên hợp đồng thấp hơn Bảng giá đất của UBND tỉnh giảm còn 32% thấp hơn nhiều so với cùng kỳ là 88%... Quan trọng hơn là ý thức của người nộp thuế trong việc chấp hành pháp luật thuế nâng cao rõ rệt. Ngay từ khi làm hợp đồng công chứng, nhiều trường hợp tự giác kê khai lại giá chuyển nhượng cao hơn rất nhiều so với giá đã ghi trên hợp đồng; số thuế bình quân/ hồ sơ những tháng đầu năm 2022 tăng gấp 2,1 lần so với cùng kỳ.
Trong giai đoạn tới đây, để tiếp tục triển khai hiệu quả nội dung chuyên đề và các Chi cục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến pháp luật tại bộ phận một cửa liên thông theo nguyên tắc “tiền phòng, hậu kiểm”, nâng cao hiệu quả xử lý hồ sơ khai thuế; trường hợp phát hiện rủi ro thì chuyển sang thực hiện thanh tra, kiểm tra sau theo đúng quy định. Với phương châm luôn sẵn sàng đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp, tạo điều kiện tốt nhất để người nộp thuế thực hiện chính sách pháp luật thuế, Cục Thuế đăng tải công khai địa chỉ, số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận ý kiến phản hồi về thái độ phục vụ của công chức thuế trong việc giải quyết thủ tục hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS. Tuy nhiên, thông điệp ngành Thuế muốn nhấn mạnh tới người nộp thuế đó là: việc kê khai giá chuyển nhượng BĐS không phù hợp trên hợp đồng mua bán, chuyển nhượng hay trên các tờ khai xác định nghĩa vụ thuế nhằm mục tiêu giảm số thuế phải nộp tiềm ẩn nhiều rủi ro phát sinh khi có khiếu nại, kiện cáo, tố cáo, đền bù…Vì vậy, người dân, doanh nghiệp cần hiểu và thực hiện kê khai đúng nghĩa vụ tài chính liên quan đến chuyển nhượng BĐS nhằm bảo đảm quyền lợi, trách nhiệm lâu dài.