Cùng gỡ khó cho ngành Giáo dục Quế Võ

Chiều cuối năm 2021, buổi làm việc giữa lãnh đạo Sở GD-ĐT và huyện Quế Võ kéo dài tới 17 giờ 30 phút. Cả lãnh đạo Sở GD-ĐT và huyện đều hài lòng về kết quả buổi làm việc, trên cơ sở thống nhất cao những giải pháp giúp ngành Giáo dục huyện phát triển toàn diện khi Quế Võ trở thành thị xã, tiến tới là 1 quận của thành phố Bắc Ninh trực thuộc T.Ư.

Là một trong những đơn vị quá tải về số học sinh/lớp, thầy trò trường Tiểu học Đại Xuân (ảnh) mong muốn sớm được chuyển ra địa điểm mới khang trang, hiện đại.

Buổi làm việc diễn ra trong không khí chân thành, cởi mở với tinh thần nhìn thẳng, nói thật nhằm tìm ra những giải pháp thiết thực nhất giúp nâng cao toàn diện chất lượng giáo dục của huyện thời gian tới.
Mở đầu buổi làm việc, Bí thư Huyện ủy Quế Võ Lê Hồng Phúc trải lòng: Hòa cùng nhịp phát triển vượt bậc của tỉnh, những năm qua, diện mạo huyện Quế Võ cũng thay đổi từng ngày. Tuy nhiên, mặc dù rất quan tâm nhưng chất lượng giáo dục địa phương vẫn là điều khiến lãnh đạo huyện băn khoăn, trăn trở. Nói đúng là chưa bắt kịp nhịp phát triển toàn diện của quê hương, nhất là trong tương lai gần, huyện sẽ trở thành thị xã.
Với tinh thần cầu thị, đồng chí Bí thư Huyện ủy Quế Võ mong muốn cùng Sở GD-ĐT bàn bạc, tìm ra những giải pháp thiết thực nhất, giúp sự nghiệp Giáo dục huyện phát triển toàn diện và bền vững trong tương lai.
Bức tranh Giáo dục Quế Võ được khái quát như sau: Vào năm học 2021-2022, toàn huyện có 65 trường công lập, gồm 21 trường Mầm non, 22 trường Tiểu học, 22 trường THCS và 30 cơ sở giáo dục Mầm non ngoài công lập, với tổng số hơn 41 nghìn trẻ, học sinh các cấp. Ngành Giáo dục huyện có 2.240 cán bộ quản lý, giáo viên trong đó hơn 90% đạt chuẩn và trên chuẩn theo Luật Giáo dục 2019. Về cơ sở vật chất trường học, 100% các trường đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia trong đó 13 trường Mầm non, 17 trường Tiểu học được công nhận đạt chuẩn Quốc gia mức 2… Vậy đâu là băn khoăn trăn trở như lời Bí thư Lê Hồng Phúc?

Báo cáo phân tích, về đội ngũ, dù tỷ lệ đạt chuẩn và trên chuẩn cao (90,6%) nhưng hệ chính quy chủ yếu là trung cấp và Cao đẳng; nguồn đào tạo đạt chuẩn và trên chuẩn phần lớn theo hình thức từ xa, tại chức. Nên nhìn chung năng lực chuyên môn chưa phù hợp với bằng cấp. Mặt khác, sau mỗi đợt tuyển dụng viên chức giáo viên, huyện thường tiếp nhận số lượng không nhỏ giáo viên huyện ngoài, sau một số năm công tác, khi có điều kiện họ lại chuyển về quê. Mặt khác, không ít giáo viên chuyên môn tốt, có cơ hội họ cũng chuyển lên thành phố Bắc Ninh sinh sống và công tác, nên hàng năm, đội ngũ giáo viên của huyện đều biến động.
Về cơ sở vật chất trường học, mặc dù 100% các trường đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia, nhưng do dân số (phần đông là dân cơ học) tăng nhanh kéo theo số học sinh các cấp cũng tăng nhanh, nhiều trường quá tải về số lớp và số học sinh/lớp dẫn đến thiếu phòng phải học nhờ. Trong khi đó, cơ sở vật chất nhiều trường học vừa thiếu lại xuống cấp, chưa được đầu tư kịp thời do vậy nếu kiểm tra công nhận lại (theo quy trình 5 năm/lần) sẽ không đủ các tiêu chí trường chuẩn Quốc gia. Điển hình như: Mầm non và Tiểu học Bằng An, Tiểu học Bồng Lai, Tiểu học Phương Liễu…
 Băn khoăn nữa là chất lượng giáo dục toàn diện của Quế Võ còn thấp, chưa xứng với tiềm năng cùng sự quan tâm của lãnh đạo huyện, cụ thể: Chất lượng giáo dục đại trà, điểm bình quân vào lớp 6 trường THCS trọng điểm (theo đề chung của Sở GD-ĐT), điểm khảo sát đầu vào lớp 6, điểm bình quân thi vào lớp 10 công lập nhiều năm thấp hơn điểm bình quân của tỉnh.
Về chất lượng mũi nhọn thể hiện qua kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh thấp và không ổn định, không đồng đều giữa các môn, một số môn chất lượng không đạt yêu cầu đề ra. Về vấn đề này, ông Nguyễn Thanh Sơn, Trưởng phòng GD-ĐT huyện nhìn nhận, do công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng giáo viên còn hạn chế; công tác xây dựng nguồn nhân lực giáo viên chất lượng cao chưa được đầu tư, quan tâm đúng mức. Đội ngũ giáo viên dạy, bồi dưỡng đội tuyển thi học sinh giỏi cấp tỉnh của trường THCS trọng điểm chưa đồng đều, thiếu tính kế thừa. Việc xây dựng chương trình ôn thi lớp 10, chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi cấp tỉnh chưa đảm bảo chất lượng…

Trường THCS Đào Viên được đánh giá là điểm sáng về chất lượng giáo dục toàn diện của ngành Giáo dục Quế Võ .
Ảnh: Học sinh trường THCS Đào Viên - tháng 12-2021.

Giám đốc Sở GD-ĐT Nguyễn Thế Sơn đánh giá, Phòng GD-ĐT huyện rất thẳng thắn khi đánh giá khách quan toàn diện bức tranh Giáo dục Quế Võ, thêm sự quan tâm chăm lo của lãnh đạo huyện, thì đây vừa là điều kiện, vừa là cơ hội cho ngành phát triển toàn diện trong tương lai.
Lãnh đạo các phòng chức năng của Sở cũng đã phân tích làm rõ những hạn chế, đồng thời đưa ra những giải pháp tháo gỡ phù hợp. Bà Lương Thị Biển, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non cho rằng, tỷ lệ huy động trẻ ra lớp của Quế Võ hiện còn thấp, bởi dân số cơ học tăng quá nhanh, các trường công lập không thể đáp ứng được. Thời gian tới, huyện nên tuyên truyền để các tổ chức, cá nhân thành lập trường ngoài công lập nhằm giảm áp lực quá tải cho hệ thống trường công, giúp nâng cao tỷ lệ huy động trẻ ra lớp. Rà soát tổng thể, toàn diện đội ngũ, có kế hoạch luân chuyển giáo viên phù hợp, tránh sức ỳ khi công tác quá lâu tại một chỗ. Việc quy hoạch trường lớp tới phải khoa học hơn và có giá trị sử dụng lâu dài, có tính đến quy mô tăng dân số kéo theo số trẻ tăng nhanh. Đặc biệt, cần thiết có ngôi trường điểm, chuẩn mực để nhân rộng đến các địa phương. Ông Phí Hữu Quynh, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học thì gợi ý: Điều quan trọng, huyện phải có giải pháp nâng cao chất lượng toàn đội ngũ, vì đây là yếu tố quan trọng mang tính quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục. Đặc biệt, phải xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán đảm bảo vững chuyên môn ở từng trường. Muốn vậy phải quan tâm bồi dưỡng giáo viên theo năng lực và nhu cầu và cũng cần xây dựng trường điểm để nhân rộng. Lãnh đạo Phòng Giáo dục Trung học thì nhận thấy, chất lượng học sinh Quế Võ nhìn chung rất tốt. Vấn đề ở chỗ phải có phương pháp quản lý, chỉ đạo dạy và học phù hợp mới có thể phát huy điểm mạnh. Muốn vậy, trước hết cán bộ Phòng GD-ĐT, lãnh đạo các trường phải hiểu sâu sắc về Giáo dục, phải làm tốt các phong trào thi đua, phải biết xây dựng điển hình để nhân rộng và tạo sức lan tỏa. Sở GD-ĐT luôn sẵn sàng phối hợp, giúp mở các lớp dạy chuyên đề cấp tỉnh và cấp huyện phù hợp theo nhu cầu.
Nói về điểm mạnh của học sinh Quế Võ, thầy Nguyễn Nho Hòa, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Bắc Ninh phân tích thêm: Nhiều năm qua, số lượng học sinh Quế Võ đỗ Chuyên rất đông, thường chỉ sau thành phố Bắc Ninh. Tại trường Chuyên, học sinh Quế Võ đã phát huy tốt năng lực bản thân. Điều này thể hiện qua số lượng học sinh Quế Võ tham gia các đội tuyển thi học sinh giỏi Quốc gia, Quốc tế hằng năm. Đặc biệt, nhiều năm qua, số học sinh đạt giải Nhất Quốc gia đông nhất vẫn là học sinh Quế Võ. Theo thầy Nguyễn Nho Hòa, nếu biết truyền lửa khát vọng từ cấp THCS, chắc chắn học sinh Quế Võ còn chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao nữa.
Ông Trịnh Khôi, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT nhận xét, báo cáo của huyện rất thẳng thắn, thể hiện tinh thần cầu thị và quyết tâm cao đối với mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trên thực tế, Giáo dục Quế Võ cũng có nhiều mặt tốt, nổi trội; một số hạn chế do yếu tố khách quan. Để ngành phát triển toàn diện và bền vững, phải đề ra lộ trình từng công việc, phải “khám bệnh” để có giải pháp cho từng cơ sở giáo dục. Sở trân trọng khát vọng của huyện nhưng huyện cũng phải bình tĩnh, không nôn nóng.

Tổng hợp các ý kiến, Giám đốc Sở GD-ĐT Nguyễn Thế Sơn bày tỏ tin tưởng, với sự quan tâm cùng quyết tâm của huyện, sự nghiệp trồng người của Quế Võ đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển toàn diện. Vấn đề ở chỗ, phải tuyên truyền, tạo đồng thuận hơn nữa trong cả hệ thống chính trị và toàn xã hội về đổi mới giáo dục. Phải nâng cao, đảm bảo chất lượng đội ngũ, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu vì đây là nhân tố cốt lõi, quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục. Quan tâm xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán các cấp học các bộ môn. Giám đốc Sở GD-ĐT cam kết sẽ đồng hành, đóng góp tích cực cho sự phát triển GD-ĐT huyện Quế Võ thời gian tới.
Với tinh thần thẳng thắn, cầu thị, buổi làm việc chiều cuối năm bàn về các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của huyện Quế Võ được đánh giá rất hiệu quả. Đây là tiền đề quan trọng để sự nghiệp trồng người ở Quế Võ phát triển mạnh mẽ, toàn diện và bền vững trong tương lai. Đặc biệt theo kế hoạch, trong năm 2022 huyện sẽ nâng cấp thành thị xã và tương lai là 1 quận phát triển của thành phố Bắc Ninh trực thuộc T.Ư.