Dấn thân vào “vùng đỏ”

Những ngày nắng lửa tháng 6 khiến tôi nhớ lại quãng thời gian chống dịch COVID-19 đầy khó khăn và thách thức cách đây 1 năm. Trong hơn 2 năm “giặc” COVID-19 xâm nhập với nhiều đợt tấn công cũng là 2 năm đội ngũ những người làm báo tiên phong trong cuộc chiến bảo vệ sức khoẻ nhân dân. Tại Bắc Ninh - địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của COVID-19 ngay từ giai đoạn đầu của đợt dịch thứ 4, công tác truyền thông được đặc biệt coi trọng nhằm phổ biến kiến thức, nâng cao nhận thức, ý thức phòng dịch cho nhân dân. Với phóng viên báo chí, tuy không trực tiếp giành giật sự sống cho bệnh nhân COVID-19 như các thầy thuốc nơi tuyến đầu, song việc dấn thân vào “vùng đỏ” của họ cũng là một phần trong hành trình để có những bài viết mang hơi thở cuộc sống, bảo đảm tính thời sự chuyển tới độc giả.

Truyền thông luôn đi trước một bước trong cuộc chiến chống “giặc” COVID-19. Điều đó vừa là yêu cầu, cũng là động lực thúc đẩy để người làm báo sáng tạo những tác phẩm báo chí có tính định hướng, bảo đảm hiệu quả truyền thông. Mỗi đợt dịch khác nhau, cách thức ứng phó và biện pháp chống dịch không giống nhau. Có những kinh nghiệm hay mang lại hiệu quả tích cực ở đợt dịch trước tiếp tục được áp dụng hiệu quả trong đợt dịch sau, song cũng có những bài học chỉ có giá trị tham khảo, cần giải pháp linh hoạt hơn, cụ thể hơn, phù hợp hơn thích ứng với tình hình mới. Bởi vậy, để có thể chuyển tải đến người dân thông tin sớm nhất, đầy đủ nhất tinh thần chỉ đạo, quyết tâm chống dịch của tỉnh, trước hết phóng viên báo chí phải nắm bắt kịp thời và lĩnh hội toàn bộ sự chỉ đạo của T.Ư, Bộ Y tế, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tỉnh.
Để nắm chắc, hiểu rõ về diễn biến dịch, có những cảnh báo sát thực tế, việc tham vấn ý kiến các chuyên gia giàu kinh nghiệm về dịch tễ là điều không thể thiếu. Tuy nhiên, điều đó vẫn là chưa đủ để cho ra đời một bài báo mang hơi thở cuộc sống. Tôi không thể nhớ nổi trong những tháng ngày chống dịch vừa qua, tôi đã vào bao nhiêu ổ dịch, đến những điểm lấy mẫu xét nghiệm nào và tác nghiệp tại bao nhiêu điểm tiêm vắc-xin phòng COVID-19, bởi khi xuất hiện thêm ổ dịch phức tạp, lên đường vào tâm dịch đã trở thành phản xạ nghề nghiệp.

Phóng viên Báo Bắc Ninh (hàng đầu, thứ hai từ trái sang) cùng đoàn tiêm lưu động Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh.

Khi vắc-xin phòng COVID-19 chưa được triển khai tiêm diện rộng, cả nước vẫn duy trì mục tiêu ‘Zero COVID”, ở những đợt dịch cao điểm, không ít đồng nghiệp của tôi đã trở thành F1, F2 và phải cách ly tập trung, cách ly tại nhà, trong đó phần lớn do tiếp xúc gần trong quá trình tác nghiệp. Hơn ai hết, là phóng viên vào tâm dịch những ngày giãn cách, nguy cơ trở thành F bất cứ lúc nào của tôi luôn cao gấp nhiều lần người khác. Trực tiếp vào các trạm y tế - nơi người dân đến khai báo y tế sau khi địa bàn ghi nhận ca mắc mới để phỏng vấn người dân cũng đồng nghĩa với việc chúng tôi trở thành F do khoảng cách phỏng vấn không thể quá xa (vì sẽ không nghe rõ lời nhân vật), nhân vật của mình có thể đã là F0. Hay khi tác nghiệp tại các khu điều trị F0, khu cách ly tập trung F1 nguy cơ cao, chúng tôi phải tuân thủ nghiêm ngặt việc mặc, cởi bảo hộ phòng dịch, khử khuẩn vì chỉ cần một chút sơ sảy trong quá trình chụp ảnh, khai thác thông tin, thậm chí là nếu cởi bỏ bảo hộ không đúng cách, hoàn toàn có thể mang theo mầm bệnh lên xe, về nhà, đến cơ quan.
Còn nhớ, có lần tác nghiệp tại chương trình tiêm vắc-xin phòng COVID-19 cho F1 tại khu cách ly tập trung thuộc huyện Gia Bình. Xuống khỏi xe, tôi phăng phăng bước đến gần khu vực xe tiêm lưu động mà không nghe tiếng gọi nhắc nhở của mọi người. Hoá ra, một trường hợp F1 vài phút trước vừa có thông báo kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính với SARS-CoV-2 đang tạm cách ly tại đó, chờ xe chuyên dụng đưa đi điều trị tại bệnh viện dã chiến. Phải đến khi một đồng nghiệp chạy đến kéo ra ngoài, nói rõ nguy cơ, tôi mới như bừng tỉnh sau những giây phút “ngẩn ngơ” ấy.
Cuối năm 2021, khi tỷ lệ bao phủ vắc-xin phòng COVID-19 đã cao, việc có thuốc điều trị đã giúp giảm số ca nặng, tử vong, nhiều quốc gia đã thay đổi chiến lược ứng phó dịch bệnh từ cố gắng dập tắt dứt điểm sang sống chung an toàn với dịch bệnh. Từ thực tiễn tình hình, ý kiến phân tích của các nhà khoa học, chuyên gia, ý kiến của các địa phương và Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 128, chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”. Cuộc sống đã ở trạng thái “bình thường mới”, nếp sống “bình thường cũ” cũng đang được hy vọng sớm trở lại. Tác nghiệp những ngày chống dịch chưa xa sẽ là kỷ niệm không quên trong cuộc đời mỗi người làm báo.