Giám sát việc tuân thủ điều trị arv của bệnh nhi tại phòng khám sức khỏe cộng đồng

Ban quản lý Dự án hỗ trợ phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam (Dự án VAAC-US.CDC) kết hợp với Bệnh viện Nhi Trung ương vừa về phòng khám sức khỏe cộng đồng- Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Bắc Ninh để giám sát, hỗ trợ lỹ thuật và theo dõi chương trình khám ngoại trú Nhi.

Tỉnh Bắc Ninh hiện có một cơ sở điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trọn gói đó là Bệnh viện Sản Nhi tỉnh; thực hiện đầy đủ các khâu từ tư vấn, xét nghiệm phát hiện HIV, điều trị và chuyển tiếp mẹ con đến các cơ sở điều trị. Phòng khám sức khỏe cộng đồng hay còn gọi là phòng khám ngoại trú Nhi của Bệnh viện là khâu cuối cùng tiếp nhận trẻ nhiễm, phơi nhiễm HIV từ mẹ trong chu trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Theo báo cáo của Bệnh viện Sản Nhi: Hiện nay có 31 bệnh nhân nhi điều trị ARV và 11 bệnh nhân theo dõi phơi nhiễm HIV; 100% trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, các trẻ phơi nhiễm đều được xét nghiệm PCR kịp thời để phát hiện sớm nhiễm HIV. Tuy nhiên có một số khó khăn mà các bác sỹ, tư vấn viên tại phòng khám đang gặp phải, đó là một số trẻ trong độ tuổi vị thành niên có biểu hiện không tuân thủ điều trị, nghi ngờ thất bại điều trị và khó bộc lộ tâm tư, suy nghĩ với nhân viên y tế (hiện tại 02 trẻ đã buộc phải chuyển đổi phác đồ sang Bậc 2). Điều này được các bác sỹ của dự án và Bệnh viện Nhi phân tích: Thứ nhất, do trẻ đang trong giai đoạn dậy thì, tâm sinh lý thay đổi, hay có những suy nghĩ tiêu cực về bệnh tật, về mối quan hệ với bạn bè, về gia đình và về cái chết dẫn đến trẻ chán nản, không muốn uống thuốc, bỏ thuốc làm lượng virut HIV trong cơ thể không những không bị ức chế mà còn có nguy cơ nhân lên gấp bội, thể hiện ở kết quả tải lượng HIV tăng lên đột ngột. Thứ hai, môi trường của trẻ đang sống vẫn còn tồn tại sự kỳ thị quá lớn, khiến trẻ thu mình lại với thế giới của mình, trẻ thường học kém hơn các bạn, thường hay hung dữ và có nguy cơ bạo lực hơn các trẻ khác. Thứ ba, trẻ ngần ngại bộc lộ tâm tư tình cảm với cán bộ y tế do khoảng cách, địa vị…
Để giải quyết các vấn đề trên ở trẻ buộc người nhà và các cán bộ y tế tại phòng khám phối hợp chặt chẽ với nhau hơn trong việc tư vấn tuân thủ điều trị, nêu bật được tầm quan trọng của thuốc, khiến trẻ muốn uống thuốc đồng thời giám sát trẻ uống thuốc và quan trọng nhất là giúp trẻ nói lên những suy nghĩ của trẻ. Có thể nhờ đến các nhóm hỗ trợ cộng đồng, các bạn cùng trang lứa cũng đang nhiễm HIV và tuân thủ điều trị tốt để động viên chia sẻ, giúp trẻ cởi mở hơn. Về phần kinh tế và chi phí cũng nên nói cho trẻ biết khi chuyển sang phác đồ bậc 2 chi phí sẽ rất tốn kém, làm gen kháng thuốc rất đắt hơn 4 triệu đồng/mẫu, khó có thể chi trả với điều kiện hiện tại của bệnh nhân, hơn nữa phác đồ  Bậc 3 cũng chưa có tại Việt Nam. Do vậy tuân thủ điều trị là con đường duy nhất, tốt nhất cho bệnh nhân.