Giáo dục quốc phòng - an ninh trong trường THPT

Giáo dục quốc phòng-an ninh (QP-AN) trong trường trung học phổ thông (THPT) là môn học chính khóa, tổ chức dạy và học theo phân phối chương trình. Môn học nhằm bảo đảm cho học sinh có những hiểu biết ban đầu về nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; về truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc, lực lượng vũ trang nhân dân và nghệ thuật quân sự Việt Nam; có kiến thức cơ bản, cần thiết về phòng thủ dân sự và kỹ năng quân sự; sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ quân sự bảo vệ Tổ quốc.

Công tác chỉ đạo, thực hiện công tác giáo dục QP-AN của tỉnh Bắc Ninh được tiến hành đồng bộ, thống nhất từ Sở GD và ĐT tới các cơ sở giáo dục. Ngay từ khi tập huấn giáo viên trong hè, các nội dung mới cần bổ sung lồng ghép vào kiến thức môn học được chỉ đạo chặt chẽ. Trong đó có các văn bản hướng dẫn của Bộ Quốc phòng về giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QP-AN trong tình hình mới, ngày truyền thống lực lượng vũ trang tỉnh, ngày truyền thống lực lượng dân quân, tự vệ. Các trường xây dựng kế hoạch giảng dạy môn học chi tiết theo đúng chương trình, kế hoạch phù hợp với điều kiện từng trường. Cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập, mô hình, học cụ từng bước được trang bị, kiện toàn. Cơ bản các trường THPT công lập trang bị đủ theo danh mục thiết bị dạy học tối thiểu môn học giáo dục QP-AN.

Hiện tại, có 74 giáo viên dạy môn giáo dục QP-AN cấp THPT trong đó 68 giáo viên có chứng chỉ ngắn hạn 6 tháng giáo viên giáo dục QP-AN, cử nhân ghép môn giáo dục QP-AN và 6 giáo viên là cử nhân giáo dục QP-AN. Như vậy, cơ cấu giáo viên cơ bản đáp ứng đủ về số lượng, chất lượng và đảm bảo đúng quy định.

Để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, công tác bồi dưỡng thường xuyên được ngành quan tâm. Trong mỗi năm học, công tác tập huấn về đổi mới chương trình, đổi mới phương pháp sư phạm trong các nhà trường được chỉ đạo thực hiện theo kế hoạch đồng bộ ở tất cả các cấp học. Đội ngũ giáo viên ứng dụng công nghệ, đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực, khích lệ tính chủ động, sáng tạo của học sinh. Năm học 2015-2016, tại hội thi giáo viên dạy giỏi môn giáo dục QP-AN cấp THPT, đa số giáo viên vận dụng linh hoạt kiến thức liên môn, công nghệ thông tin, tính thời sự vào nội dung bài giảng. Nhiều giáo viên thể hiện tốt khả năng sư phạm, giảng dạy tốt lý thuyết và thực hành. Kết thúc hội thi có 16/18 giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, trong đó có 11/16 giáo viên đạt giỏi cả bốn nội dung: Lý thuyết, thực hành, bắn trên máy bắn tập MBT-03 và bài bắn đạn thật súng tiểu liên AK.

Nhằm bảo đảm chất lượng giáo dục, công tác kiểm tra của Sở GD và ĐT về giáo dục QP-AN được thực hiện thường xuyên, nghiêm túc, sát với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị, nhà trường. Qua kiểm tra kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những điểm còn tồn tại, vướng mắc, đồng thời nêu gương những tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến. Từ đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị quan tâm, chăm lo công tác giáo dục QP-AN.

Trong năm học 2015-2016, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ CHQS tỉnh, Công an tỉnh chỉ đạo 38 trường THPT tổ chức học môn Giáo dục QP-AN cho học sinh đúng, đủ chương trình quy định, với tổng số 38.409 học sinh được học, đạt 100%. Kết quả, học sinh đạt yêu cầu trở lên chiếm 99,8%; học sinh đạt khá, giỏi chiếm 78,9%. Môn học thiết thực giúp học sinh có kiến thức QP-AN và kỹ năng quân sự cần thiết, góp phần củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc.

Tuy nhiên, công tác giáo dục QP-AN cho học sinh THPT trong tỉnh cũng còn những khó khăn ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Một số nhà trường tổ chức thực hiện giảng dạy chưa đề cao vai trò môn học. Giáo viên bộ môn còn chưa nắm bắt kịp thời các sự kiện trong nước, khu vực và thế giới để lồng ghép thông tin vào chương trình bài giảng. Đội ngũ giáo viên giảng dạy giáo dục QP-AN cấp THPT chủ yếu được đào tạo ngắn hạn 6 tháng, đa phần vẫn phải dạy kiêm nhiệm môn Thể dục nên năng lực chuyên môn hóa còn hạn chế. Các trường ngoài công lập còn phải hợp đồng với giáo viên các trường công lập thỉnh giảng nên việc bố trí giờ dạy khó khăn.

Bên cạnh đó, điều kiện cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho môn học còn chưa đầy đủ, đồng bộ. Các trường THPT công lập trong tỉnh cơ bản mới được trang bị đáp ứng yêu cầu tối thiểu theo quy định về thiết bị dạy học như tài liệu, tranh in, mô hình vũ khí, máy bắn tập và các thiết bị khác. Trang phục quy định theo đặc thù môn học cho giáo viên, học sinh chưa đồng bộ cũng làm giảm hiệu quả môn học. Khó khăn lớn nhất là với các trường THPT ngoài công lập, có trường thiếu diện tích sân bãi tập, việc mua sắm trang thiết bị phục vụ dạy học của nhiều trường còn rất hạn chế.

Để tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng môn học, Sở GD và ĐT Bắc Ninh xác định tiếp tục tập trung quán triệt thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, văn bản, quy định và Luật Giáo dục QP-AN. Từ đó chỉ đạo sát sao các trường THPT thực hiện giảng dạy đúng chương trình môn học theo quy định, đôn đốc việc mua sắm trang thiết bị dạy học. Tăng cường công tác thanh, kiểm tra chuyên môn nhất là với các trường ngoài công lập. Phối hợp với các cơ quan chức năng tham mưu đề xuất cử giáo viên đi đào tạo Cử nhân Giáo dục QP-AN để đẩy nhanh quá trình chuẩn hoá đội ngũ chuyên trách.