Hành trình thực phẩm sạch đến với người tiêu dùng

Kỳ 1: Nở rộ các mô hình kinh doanh thực phẩm sạch

Sau hàng loạt vụ thực phẩm bẩn bị phanh phui, nhu cầu sử dụng thực phẩm sạch, an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng (NTD) ngày càng tăng. Nhiều cơ sở kinh doanh thực phẩm sạch ra đời, kết nối với các cơ sở sản xuất đưa sản phẩm nông sản an toàn, đáp ứng lòng tin và sự mong đợi của NTD.

Mua thực phẩm sạch tại các cửa hàng có uy tín là sự lựa chọn của đa số người tiêu dùng.

Có cung thì có cầu
Cửa hàng Rau Quê ở phường Ninh Xá (thành phố Bắc Ninh), các loại thực phẩm được sản xuất theo quy trình an toàn được bày bán khá nhiều, lượng khách ra, vào tấp nập. Anh Trần Văn Úy, chủ cửa hàng cho biết: “Thực phẩm không rõ nguồn gốc, không bảo đảm chất lượng được bán tràn lan trên thị trường khiến những người nội  trợ rất lo lắng. Hơn nữa, người thành phố thu nhập khá và ngày càng quan tâm đến sức khỏe thông qua việc sinh hoạt ăn uống hàng ngày… Nắm bắt tâm lý này, năm 2016 tôi  mạnh dạn mở cửa hàng chuyên doanh thực phẩm sạch (TPS), ký hợp đồng với một số cơ sở, HTX trong và ngoài tỉnh  sản xuất - tiêu thụ nông sản. Để hàng hóa đến tay NTD được bảo đảm chất lượng, an toàn, tôi thuê các doanh nghiệp có uy tín, được nhà nước cấp phép trong lĩnh vực kiểm định an toàn thực phẩm (ATTP) làm khâu trung gian thẩm định, kiểm tra chất lượng tại chính cửa hàng và nơi sản xuất.
Đầu tư đồng bộ các loại tủ bảo quản và cam kết chỉ bán các sản phẩm được sản xuất, sơ chế và bảo quản theo quy trình an toàn. Tuy giá cao hơn giá phổ thông ngoài thị trường tự do từ 0,5 đến 3 lần (tùy từng sản phẩm, từng thời điểm), nhưng khách đến với cửa hàng ngày càng nhiều. Mới đây, anh Trần Văn Úy mở thêm cửa hàng TPS tại phường Tiền An tạo điều kiện cho người dân tiếp cận và mua sắm. Cửa hàng Rau Quê được Ban Quản lý ATTP tỉnh cấp Giấy Chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP.
Với mục đích đưa TPS đến với NTD, giúp hội viên Hội Nông dân trong tỉnh tiêu thụ các loại nông sản sản xuất theo quy trình an toàn, đầu năm 2016, Trung tâm Dạy nghề và Hỗ trợ nông dân, thuộc Hội Nông dân tỉnh mở Cửa hàng Giới thiệu nông sản an toàn ở đường Lý Thái Tông (thành phố Bắc Ninh). Các sản phẩm bày bán chủ yếu là rau, củ, quả nhập từ các hợp tác  xã (HTX) rau an toàn được công nhận trong tỉnh như: HTX rau Liên Ấp (xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du), HTX Thương mại - Dịch vụ VAC Xuân Hòa (xã Đại Xuân, huyện Quế Võ), HTX Sản xuất - Dịch vụ nông nghiệp Cao Sơn (xã Tam Giang, huyện Yên Phong), Câu lạc bộ Măng tây xanh Bắc Ninh. Ngoài ra, cửa hàng còn nhập thêm thực phẩm tươi sống, hoa quả có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng ở các tỉnh, thành phố khác để khách hàng lựa chọn. Ông Nguyễn Đăng Khang, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết: “Cửa hàng là một kênh hữu hiệu để Hội Nông dân tỉnh quảng bá, giới thiệu những sản phẩm nông nghiệp an toàn của hội viên, nông dân đến với NTD thành phố và các khu vực lân cận”.
Chị Trịnh Thị Dung, phường Suối Hoa (thành phố Bắc Ninh), khách thường xuyên sử dụng các loại TPS tâm sự: “Trước đây sử dụng rau ở chợ tiện đâu mua đó, vì tôi quan niệm TPS chỉ được bày bán ở các siêu thị nên không tiện cho việc mua hàng ngày. Giờ đây, đến với các cửa hàng TPS,  không chỉ được tiếp cận thêm một kênh cung ứng mới với các loại TPS được bày bán khá đa dạng, đáp ứng hầu như đầy đủ thực phẩm cho bữa ăn gia đình mà còn được nhân viên tư vấn cách sử dụng hợp lý, bảo đảm đủ nguồn dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn, giúp tôi có thêm kiến thức về VSATTP. Những ngày bận rộn, có thể gọi nhân viên cửa hàng “ship” đến tận nơi rất nhanh chóng”.
Nhiều NTD khác có chung tâm sự như chị Dung và cho rằng vấn đề thực phẩm không tốt, thực phẩm bẩn xuất hiện nhiều trên thị trường, thật - giả lẫn lộn, nên các cửa hàng chuyên doanh TPS được chọn làm địa chỉ tin cậy để mua sắm. Do đó, các cửa hàng chuyên doanh TPS phát triển ngày càng mạnh cả về số lượng và quy mô, riêng thành phố Bắc Ninh có đến hàng chục cửa hàng.
Văn minh tiêu dùng mới
Nông sản, TPS không chỉ có mặt tại các cửa hàng chuyên doanh thực phẩm an toàn mà còn được bày bán khá phổ biến trong các cửa hàng tiện lợi. Hiện, chuỗi cửa hàng này không chỉ phát triển ở thành phố, thị xã mà mở rộng ở cả các khu vực nông thôn nhằm tiếp cận thói quen “tiện đâu mua đấy” của người dân. Được biết,  toàn tỉnh có hơn 70 cửa hàng tiện lợi, trong đó phần lớn có bán thực phẩm an toàn. Nhiều Doanh nghiệp lớn cũng tham gia vào sân chơi này như: Vinmart với chuỗi hơn 20 cửa hàng tiện lợi tại thành phố Bắc Ninh và thị xã từ Sơn; Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Dabaco phân phối thực phẩm sạch sản xuất ra tại siêu thị thuộc Tập đoàn này...

Thực phẩm sạch bày bán tại hệ thống siêu thị Dabaco thành phố Bắc Ninh, được nhiều NTD chọn mua.

Anh Nguyễn Gia Tài, Giám đốc Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Dabaco (xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du) cho biết: “Là một đơn vị có thế mạnh về nông nghiệp, Công ty đặt mục tiêu hoàn thiện quy trình cung cấp TPAT từ ngoài ruộng đến bàn ăn. Song song việc phục vụ hệ thống bếp ăn Tập đoàn, ký hợp đồng cung ứng cho các siêu thị, trường học trong tỉnh với sản lượng bình quân đạt 8,5 tấn/tháng, chúng tôi tích cực áp dụng các giải pháp hiện đại để quản lý, quảng bá và giới thiệu sản phẩm; giao dịch bán hàng thông qua website, trang mạng xã hội”. 

 Ngoài những lợi thế về nguồn gốc hàng hóa rõ ràng, giá cả ổn định, không gian mua sắm rộng và sạch đẹp, hàng được sắp xếp ngăn nắp, có trật tự, các cửa hàng còn lên kế hoạch, chiến lược tiếp cận khách hàng bài bản; thường xuyên có các chương trình khuyến mãi, giảm giá sâu, tích điểm đổi quà và nhiều dịch vụ chăm sóc khách hàng hấp dẫn khác kèm theo… Không chỉ bán hàng trực tiếp, các cửa hàng còn bán online và giao hàng nhanh phù hợp với nhu cầu tiêu dùng hiện đại. Mô hình này thể hiện rõ nét văn minh thương mại như: Số lượng và chất lượng hàng hóa cung cấp ra thị trường phong phú; niêm yết giá công khai; sản phẩm được phân loại và trưng bày khoa học; phong cách phục vụ chuyên nghiệp; đáp ứng nhu cầu về sản xuất và tiêu dùng của nhân dân, đẩy mạnh phát triển hệ thống phân phối, tạo điều kiện đưa TPS đến với NTD.
Ông Trần Ngọc Thực, Trưởng Ban ATTP tỉnh cho biết: “Qua thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất tại những cửa hàng có Giấy Chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP trong tỉnh cho thấy các cơ sở này đều đáp ứng các điều kiện như kinh doanh các sản phẩm, hàng hóa là nông sản sạch, an toàn, bảo đảm chất lượng. Hàng có bao bì, nhãn hiệu rõ ràng, truy xuất được nguồn gốc… NTD có thể yên tâm khi mua nông sản thực phẩm tại các cửa hàng được các cơ quan chức năng cấp Giấy Chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP”.
Thực tế cho thấy mô hình kinh doanh TPS được hình thành và phát triển chưa lâu nhưng đã đáp ứng phần nào nhu cầu về sản xuất và tiêu dùng của nhân dân; tạo điều kiện đưa nông sản an toàn trong và ngoài tỉnh đến tay NTD; tạo chuyển biến quan trọng từ khâu sản xuất, chế biến đến sử dụng nông sản an toàn, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững… Đây là một mô hình xúc tiến thương mại đối với nông sản thực phẩm rất phù hợp và hiệu quả, cần được nhân rộng.
(Kỳ 2: Để kinh doanh thực phẩm sạch trụ vững)