Hiệu ứng từ chính sách phát triển khoa học và công nghệ

Khoa học và công nghệ (KHCN) được coi là quốc sách hàng đầu, động lực quan trọng thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng sức cạnh tranh của nền kinh tế. Trong những năm qua, tỉnh Bắc Ninh đã ban hành nhiều chính sách có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp nhằm khơi gợi, thu hút các nguồn lực thúc đẩy phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhằm phục vụ cho các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.

Chính sách hỗ trợ kịp thời giúp Cơ sở sản xuất Thiên Long - Hùng Phương (Gia Bình) có trợ lực chế tạo thành công một số loại máy nông nghiệp hữu ích.

Khoa học và công nghệ (KHCN) được coi là quốc sách hàng đầu, động lực quan trọng thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng sức cạnh tranh của nền kinh tế. Trong những năm qua, tỉnh Bắc Ninh đã ban hành nhiều chính sách có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp nhằm khơi gợi, thu hút các nguồn lực thúc đẩy phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhằm phục vụ cho các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.
Có thể nói, các văn bản cụ thể hóa về cơ chế, chính sách trong lĩnh vực KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã tạo ra luận cứ khoa học quan trọng, bảo đảm việc hoạch định các chủ trương, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ ban hành Kế hoạch số 146 năm 2024 về thực hiện phát triển KHCN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. HĐND tỉnh có Nghị quyết số 01 năm 2024 của về định mức lập dự toán thực hiện nhiệm vụ KHCN có sử dụng ngân sách nhà nước; Nghị quyết 07 năm 2022 quy định hỗ trợ về phát triển nông nghiệp, Chương trình OCOP và ngành nghề nông thôn; Nghị quyết số 12 năm 2021 hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và tổ chức các hội thi, cuộc thi sáng tạo kỹ thuật; UBND tỉnh có Kế hoạch đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hàng hóa, giai đoạn 2021-2025…
Với mục tiêu trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại, Bắc Ninh có nhiều chính sách thu hút đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, tạo ra giá trị gia tăng sản phẩm lớn với sự xuất hiện của những tập đoàn nổi tiếng toàn cầu như Samsung, Foxconn, Canon, GoerTek, Amkor... Đặc biệt, năm 2024, tỉnh Bắc Ninh đề xuất và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận bổ sung Quy hoạch tổng thể phát triển Khu Công nghệ thông tin tập trung quốc gia, đến nay Khu Công nghệ thông tin tập trung tỉnh với diện tích 258,86 ha được phê duyệt quy hoạch chi tiết, trở thành một điểm nhấn ấn tượng trong bức tranh phát triển của tỉnh.
Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 05 năm 2024 hỗ trợ nhà giáo, học sinh, sinh viên tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và ngành công nghiệp bán dẫn phục vụ nền công nghiệp số giai đoạn 2024- 2030. UBND tỉnh có Kế hoạch số 250 năm 2022 về thực hiện Đề án Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Kế hoạch số 430 năm 2022 về việc Thực hiện chương trình chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030... Việc hoàn thiện cơ chế chính sách trong giáo dục, cơ chế đặc thù trong hợp tác đào tạo góp phần thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; nhân tài trong và ngoài nước; phát triển đội ngũ các nhà khoa học đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
Về công tác chuyển đổi số, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 07 năm 2021 hỗ trợ kinh phí chữ ký số công cộng và nhận kết quả đăng ký kinh doanh qua dịch vụ bưu chính đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021-2025; hỗ trợ khởi tạo ký số cho người dân không thu phí để thực hiện dịch vụ công; thực hiện biên bản ghi nhớ với 6 nhà cung cấp chữ ký số công cộng. Nhờ đó, toàn tỉnh cấp được hơn 130.000 chữ ký số cho người dân, tạo thuận lợi cho công tác quản lý hành chính và triển khai các dịch vụ công của tỉnh.
Cùng với việc ban hành chính sách, tỉnh cũng tổ chức nhiều hoạt động khuyến khích phát triển KHCN và chuyển đổi số như Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (Techfest); Hội nghị Ứng dụng thương mại điện tử trong kết nối cung - cầu sản phẩm tiêu biểu, đặc sản của tỉnh Bắc Ninh với thị trường trong nước và quốc tế; Lễ phát động mua sắm trực tuyến và thanh toán không dùng tiền mặt... góp phần nâng cao nhận thức của người  dân về chuyển đổi số và các sản phẩm, dịch vụ số.
Dù đạt được nhiều kết quả tích cực song thực tế việc triển khai các chính sách, thể chế liên quan đến KHCN và chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc. Các chính sách vượt trội thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyên gia KHCN chưa thực sự hấp dẫn. Kết quả, sản phẩm KHCN và đổi mới sáng tạo chưa được tạo điều kiện để trở thành hàng hóa đặc biệt, có giá trị, quyền sở hữu và được lưu thông, chưa phát triển thị trường KHCN. Việc bố trí ngân sách nhà nước cho KHCN, nghiên cứu và phát triển còn rất thấp (đạt 0,25% tổng chi ngân sách năm 2024); việc lập các quỹ KHCN, quỹ khởi nghiệp, quỹ đổi mới sáng tạo chưa được quan tâm...
Vì vậy, với việc triển khai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tới đây, tỉnh Bắc Ninh sẽ đưa ra nhiều chính sách, cơ chế đặc thù riêng, tạo  hành lang pháp lý quan trọng cho sự phát triển KHCN trên địa bàn phù hợp với xu thế mới. Hy vọng, từ những chương trình hành động, mục tiêu cụ thể sẽ tạo hiệu ứng, huy động tổng lực sự đóng góp của các thành phần xã hội, sự sáng tạo và cống hiến của đội ngũ trí thức cho công cuộc xây dựng tỉnh Bắc Ninh trở thành đô thị hiện đại, thông minh, phát triển thịnh vượng dựa trên kinh tế tri thức, mô hình kinh tế sáng tạo.