Hồ sơ sức khỏe cá nhân, dữ liệu tin cậy của người dân

“Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành Y tế trong năm 2017 là triển khai kế hoạch quản lý sức khỏe cho từng người dân gắn với mục tiêu phát triển BHYT toàn dân và chăm sóc sức khỏe toàn dân. Việc khám định kỳ, phát hiện bệnh sớm và tư vấn sức khỏe cho người dân là đúng theo nguyên lý của y học. Lấy dự phòng là quan trọng, phòng bệnh hơn chữa bệnh, đi từ cơ sở là giải pháp lâu dài để giảm tải bệnh viện, giảm chi phí y tế”. Đó là phát biểu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Lễ kỷ niệm 62 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27-2-1955 - 27-2-2017). Nhận thức ý nghĩa sâu sắc đó, ngành Y tế Bắc Ninh đã tích cực triển khai công tác lập hồ sơ sức khỏe cá nhân và đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Những lợi ích thiết thực

Không phải ai cũng biết việc lập hồ sơ quản lý sức khỏe cá nhân sẽ bảo đảm mỗi người dân có 1 hồ sơ sức khỏe duy nhất và thống nhất lưu trữ trong hệ thống quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử Quốc gia. Khi có hồ sơ quản lý sức khỏe, mỗi người dân khi cần khám chữa bệnh có thể dịch chuyển thông suốt trong hệ thống y tế, các thông tin về sức khoẻ người bệnh được cung cấp cho thầy thuốc nhanh chóng, chính xác, tạo thuận lợi cho việc chẩn đoán và điều trị người bệnh, giúp họ được chăm sóc sức khỏe toàn diện, liên tục và phối hợp, phát hiện bệnh sớm, điều trị kịp thời khi bệnh còn ở giai đoạn sớm, hiệu quả điều trị cao, giảm bớt chi phí của mỗi người dân cho việc khám chữa bệnh.

Về lâu dài, việc cập nhật hồ sơ quản lý sức khỏe cá nhân tạo thuận lợi cho người dân khi đi khám chữa bệnh ở bất kỳ cơ sở y tế nào và bác sĩ có thể biết được tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh tật, không phải làm lại các xét nghiệm không cần thiết, nhất là trong những trường hợp cấp cứu. Vì vậy, triển khai được việc lập sổ quản lý sức khỏe cá nhân, mỗi người dân sẽ được theo dõi, chăm sóc sức khỏe ban đầu thực sự. Từ đây cũng sẽ giúp họ hình thành thói quen khám sức khỏe định kỳ cũng như nhận thức được lợi ích của việc tham gia mua thẻ BHYT.

Khám, lập hồ sơ sức khỏe cá nhân được lưu trữ trên hệ thống phần mềm điện tử.

Hệ thống quản lý sức khỏe toàn dân còn giúp ngành Y tế quản lý tốt các nhóm bệnh, tình hình tử vong, các bệnh có yếu tố gia đình, có yếu tố liên quan đến môi trường sống, nguồn nước và các yếu tố vệ sinh khác... Đối với các cơ sở khám, chữa bệnh có thể lấy thông tin hành chính, lịch sử bệnh, yếu tố nguy cơ, vùng dịch để tham khảo cho công tác khám chữa bệnh... giúp tiết kiệm thời gian, thống nhất, khoa học và có độ chính xác cao. Hệ thống này còn phục vụ cho công tác quản lý y tế như: Đánh giá, phân tích mô hình bệnh tật theo độ tuổi, vùng miền, chất lượng dịch vụ y tế đồng thời cũng cảnh báo kịp thời về các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, hay những thông tin y tế quan trọng đối với cộng đồng.

Từ những bước đi đầu tiên

Cùng với Phú Thọ và Hà Nội, Bắc Ninh là một trong 3 tỉnh, thành phố trong cả nước triển khai thí điểm công tác lập hồ sơ sức khỏe cá nhân của Bộ Y tế. Từ việc thực hiện điểm tại 2 xã ban đầu là Chi Lăng và Phù Lương (Quế Võ) vào cuối năm 2016, năm 2017 hoạt động này được triển khai mở rộng đến 100% xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh. Đến hết tháng 11, tỷ lệ người dân khám và được lập hồ sơ sức khỏe cá nhân đạt 79% cho thấy sự nỗ lực của hệ thống y tế cơ sở.

Tại Bắc Ninh, xã, phường, thị trấn nào cũng có trạm y tế. Đây cũng là tuyến y tế gần dân nhất, nhanh nhất trong thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu, với 100% trạm đều có bác sĩ làm việc là điều kiện thuận lợi trong việc triển khai quản lý hồ sơ sức khỏe cá nhân.

Ứng dụng kỹ thuật siêu âm trong khám, lập hồ sơ sức khỏe tại các địa phương.

Là đơn vị làm điểm, không có mô hình hay mẫu chung nào, ngành Y tế Bắc Ninh vừa triển khai vừa rút kinh nghiệm. Để triển khai có hiệu quả công tác này, thời gian qua, Sở Y tế đã có công văn đề nghị Chi nhánh Viettel Bắc Ninh hỗ trợ trang thiết bị, phần mềm, đường truyền để đáp ứng công tác khám, lập hồ sơ sức khỏe cá nhân tại các điểm triển khai đồng thời chỉ đạo các Trung tâm Y tế y tế các huyện, thị xã, thành phố tổ chức khám lập hồ sơ quản lý sức khỏe cá nhân cho người dân tại các địa phương trên địa bàn. Mặt khác, Sở cũng gửi công văn đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các đơn vị y tế, các ban, ngành đoàn thể và UBND các xã, phường, thị trấn phối hợp triển khai các hoạt động phục vụ khám, lập hồ sơ sức khỏe cá nhân; tăng cường truyên truyền vận động người dân tham gia và hỗ trợ các nguồn lực để việc triển khai đạt kết quả. Nhờ đó, đến hết tháng 11-2017, Bắc Ninh đã triển khai điểm việc lập hồ sơ điện tử quản lý sức khỏe cá nhân tại 126/126 xã, phường, thị trấn với tổng số gần 980 nghìn người dân được khám và lập hồ sơ sức khỏe (điện tử). Tất cả các hồ sơ sức khỏe của người dân được thu thập thông tin theo mẫu Quyết định 831/QĐ-BYT ngày 11-3-2017 của Bộ Y tế. Đến nay, công tác tuyên truyền và thực hiện khám vét được tiếp tục duy trì tại các địa phương nhằm đạt được độ bao phủ cao nhất.

Vẫn còn khoảng trống

Là đơn vị làm điểm cho cả nước, trong quá trình thực hiện, Bắc Ninh gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Nhận thức và sự quan tâm của nhân dân về ý nghĩa của chương trình còn hạn chế, một số người chưa nhận thấy được tầm quan trọng của lập hồ sơ theo dõi sức khỏe cá nhân. Do đó, người dân tham gia khám, lập hồ sơ sức khỏe phần lớn là người già và trẻ em; những người trong độ tuổi lao động đi làm tại các khu công nghiệp và những người đi làm ăn xa, sinh viên tham gia còn ít. Việc thực hiện khám sức khỏe nhưng không có thuốc cấp cho người dân và chưa thực hiện được tư vấn sức khỏe khiến nhiều người có tâm lý không muốn đến khám.

Quá trình thực hiện lập hồ sơ sức khỏe cá nhân cũng bộc lộ một số hạn chế như: Việc thu thập các thông tin sức khỏe, đặc biệt là tiền sử cá nhân và các yếu tố liên quan còn sơ sài; CNTT phục vụ công tác khám, lập hồ sơ cũng chưa đáp ứng được yêu cầu, phần mềm mới còn một số hạn chế như: Phần thống kê, báo cáo tổng hợp theo giới, tuổi, nhóm tuổi, các bệnh... chưa kích hoạt và chưa thực hiện được các báo cáo tổng hợp. Trình độ CNTT của cán bộ tại tuyến xã còn hạn chế, có cán bộ sử dụng máy tính chưa thành thạo, phần mềm hệ thống đôi khi vẫn xảy ra lỗi... Được biết, các thông tin về lâm sàng và cận lâm sàng sẽ được thu thập trong những hoạt động về sau của các Dự án thuộc Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số.

Dẫu còn hạn chế và cần được rút kinh nghiệm, tiếp tục cập nhật thông tin mỗi cá nhân chi tiết hơn song với sự triển khai tích cực, đồng loạt của tuyến y tế cơ sở, kết quả bước đầu này rất đáng ghi nhận. Có thể nói, dự án lập hồ sơ sức khỏe cá nhân gắn với BHYT toàn dân và chăm sóc sức khỏe toàn dân là biện pháp hay nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng cường tính hấp dẫn của chính sách BHYT thông qua việc người dân được chăm sóc sức khỏe tại y tế cơ sở, bảo đảm mỗi người dân được cung cấp dịch vụ y tế, chăm sóc, định hướng, tư vấn ngay tại nơi gần nhất.