Quan họ Bắc Ninh

Người Bắc Ninh tự hào được tiền nhân trao truyền và lan tỏa Di sản dân ca Quan họ. Cũng chính Quan họ đã tạo nên một “Thương hiệu văn hóa” cho Bắc Ninh, dệt thêu bản sắc văn hóa Bắc Ninh-Kinh Bắc riêng biệt trong thời kỳ hội nhập.

“Trong sáu tỉnh người đà chưa tỏ. Ngoại năm thành chỉ có Bắc Ninh”. Đúng là chỉ có ở Bắc Ninh, nơi được xem là cái nôi sinh thành người Việt cổ, sở hữu nhiều di sản văn hóa, cả làng vẽ tranh, cả làng ca hát, cả làng cùng diễn xướng nghệ thuật… Chẳng có ở đâu mà từ người già đến thiếu nhi cùng say đắm một “Nghề chơi Quan họ có tinh mới tường” vang danh, nức tiếng không chỉ trong nước mà giờ đây nhiều người Việt ở nước ngoài cũng “nằm lòng” lề lối, giữ vốn đôi ba câu Quan họ để vui bầu, vui bạn.
Tháng 9 năm 2009, Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Thực hiện đầy đủ, toàn diện, có hiệu quả các nội dung cam kết với UNESCO, tỉnh Bắc Ninh làm tốt công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di sản không chỉ trong tỉnh, mà còn lan tỏa đến nhiều địa phương, tỉnh, thành phố trong và ngoài nước. Dân ca Quan họ Bắc Ninh thấm sâu vào tâm thức, trở thành món ăn tinh thần của nhiều người dân Việt Nam trong đời sống đương đại.
Dân ca Quan họ Bắc Ninh hiện đang được bảo tồn và phát huy tốt ở 4 môi trường: Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh, Trung tâm Văn hóa tỉnh, trong trường học và cộng đồng. Toàn tỉnh có 44 làng Quan họ gốc, 150 làng Quan họ thực hành, 156 nghệ nhân Dân ca Quan họ, hơn 600 câu lạc bộ Quan họ. Năm 2011, Dân ca Quan họ được đưa vào giảng dạy tại các trường học. Từ năm 2009 đến nay,  tỉnh tổ chức 12 Hội thi Dân ca Quan họ đầu Xuân; tổ chức tọa đàm, trưng bày chuyên đề về Dân ca Quan họ, hát Dân ca Quan họ trên thuyền và Canh hát đêm Rằm… Chương trình biểu diễn, giới thiệu, quảng bá Dân ca Quan họ tới bạn bè trong nước và quốc tế được tổ chức thường xuyên. Quan họ trong thời đại mới không chỉ là những câu hát giao duyên, mà còn là những lời tâm tình và mời gọi du khách, các nhà đầu tư về với Bắc Ninh - mảnh đất giàu truyền thống văn hóa và nhiều tiềm năng phát triển.
Dân ca Quan họ trở thành động lực thúc đẩy văn hóa phát triển, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân và hoàn thiện những phẩm cách tốt đẹp của con người Bắc Ninh hiền hậu, năng động và sáng tạo. Từ mạch nguồn dân ca đã làm đẹp thêm nhân cách của mỗi con người, yêu cuộc sống, yêu quê hương, đất nước, nỗ lực phấn đấu trong xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội.
Bằng tình yêu, niềm tự hào và tinh thần trách nhiệm với quê hương, người dân Bắc Ninh hôm nay luôn trân quý gìn giữ, trao truyền di sản văn hóa quý báu của ông cha. Câu hát quê hương thấm vào máu thịt, thôi thúc thế hệ này nối tiếp thế hệ kia lan tỏa những làn điệu dân ca sâu lắng nghĩa tình, thăng hoa di sản trong đời sống đương đại.