Khắc phục khó khăn, đẩy nhanh giải ngân thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản

Năm 2012, tổng kế hoạch vốn bố trí cho đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) trên địa bàn tỉnh là 3.274 tỷ đồng. Tính đến hết ngày 31-12-2012, toàn tỉnh đã giải ngân đạt 2.487 tỷ đồng, đạt 75,96% kế hoạch vốn giao Kho bạc Nhà nước (KBNN) kiểm soát, thanh toán. Như vậy, trong tháng 1-2013 (thời điểm chốt của việc thanh toán vốn XDCB năm 2012), toàn tỉnh sẽ phải thanh toán 797 tỷ đồng, để giải ngân hết số vốn đã bố trí kế hoạch năm 2012.

Năm 2012, vốn ngân sách Nhà nước bố trí cho 17 dự án (DA) giao thông trên địa bàn tỉnh với số vốn 341 tỷ đồng. Ngay sau khi có kế hoạch phân bổ vốn, chủ đầu tư, các nhà thầu đã tích cực phối hợp để giải ngân nguồn vốn. Hết tháng 12- 2012, DA đường Quốc lộ 38, đoạn từ km 0 đến km 22 đã giải ngân được 100,5/104 tỷ đồng vốn bố trí năm 2012, đạt 97% kế hoạch; DA đường Tỉnh lộ 282 đoạn Ngụ-Cao Đức (Gia Bình) kế hoạch vốn năm 2012 là 63,2 tỷ đồng, giải ngân 56,5 tỷ đồng, đạt 90% kế hoạch. Dự án này do 5 đơn vị thi công, phấn đấu hoàn thành thông tuyến, đưa vào sử dụng tuyến đường dài hơn 6 km trước Tết Nguyên đán Quí Tỵ 2013.

Ông Nguyễn Văn Hiệp, Trưởng ban Quản lý dự án (Sở Giao thông-Vận tải tỉnh) cho biết: “Năm nay, công tác thanh quyết toán vốn đầu tư XDCB có nhiều điểm mới. Việc tạm ứng vốn được thực hiện chặt chẽ, hiệu quả, giải ngân theo đúng kế hoạch được ghi vốn”.

Năm 2012, bám sát nhiệm vụ quản lý điều hành NSNN, KBNN tỉnh tập trung chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện công tác kiểm soát chi NSNN đảm bảo đúng tiêu chuẩn, định mức; thực hiện nghiêm túc công tác kiểm soát chi đầu tư XDCB theo Thông tư 86 của Bộ Tài chính; tinh thần Nghị quyết 13; Chỉ thị 1792 của Thủ tướng Chính phủ. Tại thành phố Bắc Ninh, kế hoạch vốn đầu tư XDCB cho ngân sách (NS) thành phố, NS xã phường năm 2012 là 237,5 tỷ đồng, hết 31-12-2012 thành phố thanh toán, tạm ứng được 230,7 tỷ đồng cho hơn 200 DA, đạt 97% kế hoạch.

Bà Lê Thị Hoa, Giám đốc KBNN thành phố Bắc Ninh cho biết: “Công tác thanh toán vốn đầu tư XDCB của thành phố năm nay nhanh, không có vướng mắc. Năm nay, theo quy định mới, nhà thầu chỉ được tạm ứng tối đa 30% số vốn bố trí thay vì tạm ứng tối đa 50% giá trị hợp đồng xây dựng như trước đây. Việc kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn đã khắc phục tình trạng nhà thầu ứng vốn, gây khó khăn khi thu hồi vốn tạm ứng và quyết toán dự án; 100% các DA thực hiện quyết toán vốn theo mức vốn kế hoạch giao”.

Dù đã có những chuyển biến tích cực, nhưng thanh quyết toán vốn đầu tư XDCB vẫn còn bộc lộ một số tồn tại: Báo cáo năm 2012 của KBNN tỉnh cho thấy: Hết 31- 12- 2012, nguồn vốn XDCB tập trung thuộc kế hoạch năm 2012 giải ngân được 993 tỷ đồng, bằng 64,% kế hoạch; nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giải ngân được 262 tỷ đồng, đạt 86,75% kế hoạch; các nguồn vốn khác, nguồn vốn sử dụng đất, nguồn vốn vay KBNN… giải ngân được 788 tỷ đồng, đạt 85,84% kế hoạch.

Tương tự, đối với vốn kế hoạch năm trước kéo dài và vốn ứng trước kế hoạch giải ngân được 444 tỷ đồng, đạt 86% kế hoạch. Nguồn vốn chương trình mục tiêu Quốc gia, kế hoạch vốn nhận được từ cơ quan Tài chính là 172 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá trị khối lượng chủ đầu tư đề nghị thanh toán là 70 tỷ đồng, chỉ đạt 40,7% kế hoạch vốn KBNN tỉnh nhận được.

Tìm hiểu về tiến độ thi công, giải ngân tại một số DA cho thấy, tình trạng chậm được giải ngân vốn đa phần do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng (GPMB). Tại DA đường Tỉnh lộ 282 đoạn Ngụ-Cao Đức (Gia Bình), chưa giải ngân hết vốn được do vướng mắc trong GPMB, một số hộ dân chưa chịu nhận tiền đền bù. Tại các DA của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư, nguyên nhân chậm, muộn hầu hết là do vướng mắc trong phương án bồi thường, đền bù GPMB. Thậm chí, có những DA, chỉ do vướng mắc mặt bằng tại vài hộ dân, kéo theo một số hạng mục chậm tiến độ, không hoàn thành theo đúng kế hoạch.

Hiện nay các nhà thầu, đơn vị thi công đang dồn sức, đảm bảo tiến độ thi công và chất lượng các công trình. Trong năm 2013, rút kinh nghiệm của năm 2012, các chủ đầu tư, chính quyền nơi có DA cần chủ động nắm bắt tình hình, quyết liệt trong khâu GPMB. Đối với những công trình đã có mặt bằng, các chủ đầu tư đôn đốc nhà thầu khẩn trương huy động tối đa nhân lực, phương tiện thi công, thực hiện nhanh thủ tục thanh toán khi có khối lượng.

Bên cạnh đó, KBNN tỉnh cần tiếp tục theo sát tiến độ giải ngân của các DA sử dụng vốn NSNN, tạo thuận lợi cho chủ đầu tư hoàn tất hồ sơ, thanh toán, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chi chặt chẽ; đôn đốc các chủ đầu tư trong việc thanh toán tạm ứng, đặc biệt là các khoản tạm ứng kéo dài chưa thu hồi của các năm trước và thanh quyết toán dứt điểm các công trình đã hoàn thành, hạn chế thấp nhất tình trạng chuyển nguồn sang năm sau hoặc DA bị thu hồi vốn.