Khôi phục sới vật cổ truyền Đình Cả

Xuất phát từ niềm đam mê, trách nhiệm với văn hóa truyền thống, những đô vật một thời của làng Đình Cả (Nội Duệ, Tiên Du) đang nỗ lực khôi phục lại môn thể thao giàu bản sắc dân tộc này.

Ở huyện Tiên Du xưa, cùng với vật Trung Mầu, Tri Phương, Đồng Nguyên, sới vật Đình Cả đã có thời nổi danh khắp vùng với bề dày lịch sử hàng trăm năm. Nơi đây có cụ Nguyễn Đình Bốn (tức đô Bốn) làm trưởng môn đã xây dựng sân vật, giao hữu nhiều nơi và từng đoạt giải Nhất miền Bắc, được nhà vua phong tặng danh hiệu Cản Bấc (ngày nay gọi là vô địch Bắc Bộ). Các anh em ruột của cụ như cụ Đám Bẩy, cụ Chánh Mười, Chánh Thu, con cháu cụ như ông Nhẫy, ông Nguyễn Đình Khôi, Nguyễn Đình Khả… và nhiều cụ trong sới vật của làng đã từng thi đấu và giành được giải cao ở nhiều lễ hội khu vực miền Bắc. Suốt mấy mươi năm qua, vật Đình Cả vắng bóng ở các sới và đang có nguy cơ đi vào quên lãng… Những thế hệ học trò của cụ đô Bốn chỉ còn một số đô vật như ông Nguyễn Đình Cát, ông Nguyễn Đình Sung, Phạm Khắc Chiêm, Nguyễn Tiến Cán, Nguyễn Đình Tám Ổi, Nguyễn Văn Bính… Nhiều người trong số họ đã bước qua tuổi “xưa nay hiếm”. Để giữ gìn truyền thống của cha ông xưa, rèn luyện sức khỏe cho lớp thanh niên hiện nay, các bậc cao niên còn lại của sới vật cụ đô Bốn xưa đã đứng lên thành lập CLB, truyền lại kỹ thuật, kinh nghiệm cho lớp trẻ, với hi vọng họ sẽ tiếp nối truyền thống, trở thành những đô vật tương lai, làm rạng rỡ cho quê hương.

Là thành viên trong Hội cựu ông Đám và Ban khánh tiết của làng, cũng là một đô vật có tiếng một thời, ông Nguyễn Đình Cát (81 tuổi) luôn đau đáu tìm cách khôi phục lại truyền thống đấu vật của địa phương. Ông kể lại: Từ những năm trước cải cách ruộng đất, hội làng Đình Cả luôn sôi động bởi tiếng trống rộn rã của sới vật. Cùng với những hoạt động văn hóa, tiếng trống vật dồn dập luôn là nơi thu hút sự tham gia, reo hò cổ vũ của nhiều người nhất. Tuy nhiên, môn đấu vật cũng dần vắng bóng trong phần lễ hội của làng, nhiều người yêu thích môn vật cổ truyền chưa có nơi để hoạt động thường xuyên. Với tinh thần yêu thích và mong muốn đưa môn vật vào phục vụ lễ hội của làng, đặc biệt là hội Lim hàng năm, chúng tôi thấy cần phải khôi phục lại môn thể thao này.

Từ suy nghĩ đó, ông đã đề xuất với chính quyền địa phương cho thành lập CLB vật cổ truyền thôn Đình Cả. Đầu tháng 4 vừa qua, CLB được thành lập trong niềm hân hoan, phấn khởi của các bậc cao niên, người dân địa phương. Đến nay, CLB đã có 35 thành viên, nhận được sự ủng hộ rất lớn của lãnh đạo thôn. Vì chưa có sới tập chuyên nghiệp, mỗi buổi sinh hoạt, các đô lại đến sân lăng Quận công Đỗ Nguyên Thụy tập luyện.

Chú trọng phát triển những tài năng nhỏ tuổi, Ban Chủ nhiệm CLB đã liên hệ với nhà trường để chọn được những hạt nhân là con em của địa phương để truyền dạy. Hiện nay CLB có 10 thành viên nhỏ tuổi. Tham gia sinh hoạt ở CLB, các em được dạy những miếng đánh cơ bản, những dạng cụ thể của chiến thuật tấn công, các tư thế với những đòn độc đáo được truyền lại từ ông cha.

 Mới đi vào hoạt động, Ban Chủ nhiệm CLB thường xuyên gặp gỡ, trao đổi, tìm hướng để CLB có thể hoạt động tích cực. Ông Cát chia sẻ: Với sự phong phú về miếng đánh và lối đánh, Vật không chỉ là môn chơi đầu Xuân mà còn là cơ hội để rèn luyện sức khỏe (với các tố chất: sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sức khéo léo) và nhân cách sống cho các thanh thiếu niên. Thấy được niềm yêu thích, ham học của thanh thiếu niên, chúng tôi rất mừng. Tuy nhiên, tạo được sân chơi đã khó, cái khó hơn là duy trì được hoạt động thường xuyên và lâu dài. Với trách nhiệm của những người đi trước, chúng tôi sẽ cố gắng để gìn giữ và xây dựng sân vật ngày càng phát triển, thúc đẩy phong trào tập luyện thể dục, thể thao, góp phần làm giàu thêm bản sắc vốn có của những lễ hội vùng Kinh Bắc.

Chia sẻ cùng các thành viên CLB, chúng tôi hiểu được với những băn khoăn, trăn trở của ông Cát, ông Sung. Sân chơi võ thuật cổ truyền Đình Cả ngày càng phát triển rất cần sự nỗ lực, quan tâm lớn từ chính quyền địa phương, và đặc biệt là mỗi thành viên trong CLB để tiếng trống sới vật Đình Cả lại rộn ràng trong mùa lễ hội…

Bài, ảnh: Hải Đường