Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khoá XV: Xem xét kỹ lưỡng việc đưa quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch quốc gia

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khoá XV, chiều 10-5, Quốc hội thảo luận tại tổ về: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự thảo luận tại Tổ 13 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Hậu Giang, Bắc Ninh, Đắk Lắk, Lào Cai. Đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thưu Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh làm Tổ trưởng.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quy hoạch

Cho ý kiến tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh: Sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch để làm sao đảm bảo hệ thống quy hoạch tích hợp và đồng bộ, đảm bảo liên kết giữa quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh tránh chồng chéo hoặc mâu thuẫn. Quy định rõ cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành và các địa phương trong lập, thẩm định và thực hiện quy hoạch; tăng cường yếu tố phát triển bền vững, và ứng dụng chuyển đổi số trong quy hoạch. Trong Luật quy hoạch trước đây chưa có mệnh đề chuyển đổi số, bây giờ chúng ta có cái mệnh đề là chuyển đổi số ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong quy hoạch, triển khai. Cần phải tăng cường cơ chế thực thi, giám sát, thiết lập cơ chế giám sát độc lập để đảm bảo quy hoạch không bị điều chỉnh tùy tiện vì lợi ích cục bộ. Nếu mà không có tính minh bạch, tính công khai, đồng bộ thì quy hoạch sẽ liên tục bị thay đổi. Quốc hội, Hội đồng nhân dân các địa phương, Mặt trận, các đoàn thể và nhân dân tăng cường giám sát thì việc triển khai quy hoạch sẽ thực hiện tốt, khả thi”.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại tổ 13

Về hệ thống quy hoạch, trường hợp bổ sung quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch nhưng không thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia thì việc lập, thẩm định, phê duyệt, công bố, thực hiện, điều chỉnh quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành phải thực hiện theo quy định của Luật Quy hoạch và pháp luật có liên quan, do đó, cần có phương án xử lý để tránh mâu thuẫn, chồng chéo, xung đột giữa các luật có thể phát sinh.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Anh Tuấn, Tổ trưởng Tổ 13.

Về phân cấp thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch thực hiện quy hoạch, Dự thảo Luật đã có những đổi mới mạnh mẽ, thực hiện chủ trương của Đảng về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, theo đó: Phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ trong việc xác định các vùng cần lập quy hoạch vùng và quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia; Phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh; Phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân  tỉnh, thành phố phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh đối với quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030 để đáp ứng yêu cầu về sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp….Riêng đối với quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, trường hợp cần phân cấp cho Chính phủ cần nghiên cứu để tích hợp một số nội dung quan trọng của 2 quy hoạch này vào nội dung của quy hoạch tổng thể quốc gia, bảo đảm quyền giám sát, quyết định của Quốc hội đối với các nguồn lực đặc biệt, có tầm quan trọng quốc gia.

Xem xét kỹ lưỡng việc đưa quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch quốc gia

Cho ý kiến tại tổ, các đại biểu cũng bày tỏ nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, bởi hiện nay, nước ta đang có một hệ thống quy hoạch rất phức tạp, với ba loại quy hoạch do Quốc hội phê duyệt, 39 loại quy hoạch ngành quốc gia và 63 quy hoạch cấp tỉnh do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Các loại quy hoạch này có mục đích, tiêu chí và thời hạn khác nhau, gây khó khăn trong việc đảm bảo tính thống nhất và liên kết.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo, Đoàn ĐBQH tỉnh phát biểu đóng góp ý kiến.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo, Đoàn ĐBQH tỉnh, nêu quan điểm: Với một hệ thống quy hoạch như vậy thì làm thế nào, cơ sở nào để đánh giá, bảo đảm sự thống nhất, phù hợp của các loại quy hoạch với nhau. Điều này gần như không tưởng. Dẫn thông tin từ giám sát tối cao của Quốc hội về thị trường bất động sản và nhà ở xã hội vừa qua, đại biểu cho biết, giám sát đã chỉ ra một trong những vấn đề cần phải tháo gỡ khó khăn chính là hệ thống quy hoạch và hệ thống pháp luật về quy hoạch. Dù vậy, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch hiện nay vẫn chưa giải quyết triệt để những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn vừa qua.

Mặc dù dự thảo Luật có một số điểm mới như đưa các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch quốc gia, nhưng điều này lại tạo ra sự phức tạp hơn, vì các quy hoạch chuyên ngành này vẫn phải tuân thủ các luật chuyên ngành khác. Do vậy, về lâu dài, theo đại biểu, cần có sự nghiên cứu, cải cách sâu rộng hơn về thể chế, quy hoạch để tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đáp ứng được yêu cầu của các nghị quyết về chiến lược phát triển. Cần xác định rõ vai trò của quy hoạch là công cụ quản lý nhà nước cứng hay là công cụ định hướng phát triển kinh tế - xã hội hiệu quả.