Kỳ tích đôi vợ chồng nghèo

Quãng thời gian hơn 20 năm lam lũ, vất vả nuôi 4 người con học đại học và trên đại học của vợ chồng ông bà Nguyễn Văn Vàn, Nguyễn Thị Tuyên, thị trấn Gia Bình, huyện Gia Bình đã có ngày gặt hái. Những tấm bằng cử nhân, thạc sĩ rồi tiến sĩ của 4 người con là sự minh chứng cho một kỳ tích của đôi vợ chồng nghèo mà không phải gia đình nào cũng có được.

Bờ vai không mỏi

Trong căn nhà nhỏ nằm khiêm tốn bên lề đường khu trung tâm thị trấn Gia Bình, đôi mắt nhẫn nại của người phụ nữ giản dị ấy sáng lên niềm tự hào khi kể về các con của mình: “Vợ chồng tôi sinh được 5 cháu, 4 gái, 1 trai, đứa đầu cũng vì hoàn cảnh gia đình nên chỉ học hết trung cấp”. Có lẽ hành trình nuôi các con ăn học thành tài của gia đình ông Vàn, bà Tuyên khó kể hết bằng lời. Bà Tuyên bảo: Nhiều đêm, lén gạt nước mắt khi nhìn những đứa con chuyên cần bên bàn học, mà trong nhà không còn chút gạo, tiền... Những tưởng phải buông xuôi, nhưng không, càng vất vả thì ông bà càng bền chí nuôi các con ăn học nên người bởi theo bà Tuyên thì chỉ có đường học hành mới giúp gia đình thoát khỏi khó khăn, vất vả, con cái mới trưởng thành.

Cũng như nhiều gia đình trong vùng, cuộc sống của gia đình ông bà gặp rất nhiều khó khăn thiếu thốn. Không vốn liếng, không ngành nghề, cả gia đình với 7 nhân khẩu đều chỉ dựa vào nguồn thu nhập từ mấy sào ruộng khoán. Năm được mùa, năm mất trắng, cảnh thiếu ăn, chạy cơm từng bữa thường trực trong gia đình ông bà. Những người con mỗi tuổi mỗi lớn, không chỉ phải lo ăn mà còn lo chuyện học hành khiến nỗi lo toan vất vả của cuộc sống ngày càng nặng trĩu trên đôi vai 2 vợ chồng. Cùng lúc khi năm người con đều đến trường, đứa nhập học, đứa vào cấp III, đứa thi đại học, tiền sách vở, tiền học, tiền trường… làm cho vợ chồng bà quay như chong chóng, vừa lo được đứa này lại đến đứa khác. Dồn tiền cho con ăn học, nhiều lúc vợ chồng bà còn phải nhịn đói và đi vay lãi cho con trang trải học hành.

Thế nhưng, vợ chồng bà Tuyên đều có chung suy nghĩ: “Chỉ có học hành tới nơi tới chốn thì mới có thể thay đổi được cuộc sống nghèo, lạc hậu” nên vợ chồng bà chấp nhận gian nan vất vả mong có kết quả tốt sau này. Xen lẫn những chuyện vui, buồn hai hàng lệ bà trào rơi khi nhớ lại thủa cơ hàn: Ngày ấy trong căn nhà lá nhỏ khá chật chội cho 7 con người, cơm không đủ no, mặc không đủ ấm. Người mẹ thấm dòng nước mắt lỡ rơi trên gò má nhăn nheo nhắc về những bữa ăn khoai, sắn, những bát cháo hoa thay cho bữa cơm chính hàng ngày, 5 gương mặt búng ra sữa cứ tấm tắc khen ngon. Mọi sinh hoạt trong gia đình tiết kiệm tới mức tối thiểu... Nhưng giọt nước mắt của người mẹ chịu bao nhọc nhằn ấy không tủi cực mà chan chứa hạnh phúc, nó đủ sức làm tan chảy những nếp nhăn gợn như sóng biển trên khuôn mặt bà. Bà Tuyên tiếp lời: “Nhưng trời không phụ lòng người cô ạ! Và phần thưởng cho những ngày gian khó ấy chính là những đứa con ngoan lần lượt bước vào đại học...

Mùa quả chín

Để có đủ tiền trang trải việc học hành cho con, ngoài việc ruộng đồng, hàng ngày bà đi gánh gạch thuê, mỗi ngày kĩu kít hàng nghìn viên gạch, trên đôi vai hao gày, bé nhỏ. Bà giãi bày: “Không kể trời nắng hay mưa, bất cứ ai thuê việc gì làm việc đấy. Nhiều hôm oằn mình gánh gạch qua sông những mong kiếm thêm tiền lo việc học cho con”. Bản thân ông Vàn phải đi làm thuê nhiều nơi, thử sức với đủ nghề từ thợ rèn đến phu hồ, làm hàng xáo rồi cuối cùng trụ lại với nghề sửa chữa đồng hồ tại nhà. Công việc vất vả, cực nhọc nhưng nghĩ tới tấm chữ cho con, ông bà lúc nào cũng miệt mài làm việc không kể ngày hay đêm. Biết được công lao to lớn của bố mẹ, mặc dù thiếu thốn về vật chất nhưng cả 5 người con của ông bà đều cố gắng chăm ngoan học giỏi. Ngoài việc học hành, các con còn phụ giúp cha mẹ chăm sóc ruộng vườn, bảo ban lẫn nhau những mong chia sẻ giúp bố mẹ phần nào nỗi cực nhọc. Năm người con của ông bà học trường làng, đến trường huyện, rồi lần lượt thi đỗ đại học, vất vả càng nặng gánh trên vai vợ chồng bà Tuyên. Mỗi mùa tựu trường, ông bà lại chạy vạy vay mượn, đi làm thuê khắp nơi. Bao đêm hai tấm thân già không chợp mắt vì lo việc học của con bị gián đoạn. Thấu hiểu tấm lòng cha mẹ, năm người con ông Vàn, bà Tuyên đều nỗ lực học tập, luôn là những học sinh dẫn đầu trường. Trong những năm học trung học cơ sở và trung học phổ thông, các con ông bà liên tục đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp tỉnh và học sinh giỏi quốc gia. Năm 2001, người con thứ hai Nguyễn Thị Hải, sinh năm 1983 đỗ vào trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, là đầu tầu gương mẫu cho các em noi theo. Thế rồi các em: Nguyễn Văn Khải, Nguyễn Thị Hoà, Nguyễn Thị Thuận tiếp tục đỗ Học viện An Ninh, Đại học Sư phạm, Đại học kiến trúc Hà Nội.

Những khó khăn lớn nhất của gia đình ông bà cũng qua đi khi người con gái cả ra trường là giáo viên trường THCS Thiên Đức thị trấn Hồ (Thuận Thành), Hải tốt nghiệp với tấm bằng loại ưu được chuyển thẳng lên cao học và giành điểm xuất sắc bản luận văn thạc sĩ, hiện đang chờ bằng Tiến sĩ tại Pháp. Còn Khải sinh năm 1995, suốt 12 năm học phổ thông là học sinh giỏi và đạt được nhiều thành tích trong các kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia nên được tuyển thẳng vào Học viện An ninh, tốt nghiệp đại học với tấm bằng xuất sắc Khải được nhận vào công tác tại Tổng cục An ninh thuộc Bộ Công an. Hai em Hoà, Thuận đang là sinh viên trường đại học sư phạm Thái Nguyên và Kiến trúc Hà Nội. Cả hai đều chăm chỉ học tập nhận học bổng của trường và đều được chọn làm gương điển hình học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Trò chuyện với tôi, Nguyễn Thị Thuận, con gái út của ông bà tâm sự: “Chúng em học được ở bố tính kiên trì, nhẫn nại, học được từ mẹ cách rèn khổ thành tài. Bố, mẹ luôn là chỗ dựa tinh thần cho năm anh chị em. Ngày đó và cho đến bây giờ mỗi khi đứa con nào vấp ngã mẹ đều nhắc một câu cửa miệng “dũng cảm lên con!”. Chính sự động viên của mẹ, sức mạnh của bố đã giúp chúng em mạnh mẽ và quyết tâm theo học đến cùng”. Tôi hỏi bà Tuyên bí quyết nuôi dạy được nhiều nhân tài đến vậy, bà nhẹ nhàng: “Tôi tin ở con tôi nhưng chưa bao giờ đòi hỏi quá cao ở chúng. Đừng tạo áp lực mà hãy khích lệ bọn trẻ, đó là bí quyết thành công của bậc làm cha làm mẹ nhất là khi kì thi sắp đến”.

Chúng tôi ra về với cái bắt tay ấm áp và nhận lại từ đôi vợ chồng nghèo khó năm nào một  nụ cười mãn nguyện. Trong lòng cảm phục về một tấm gương gia đình hiếu học, vượt mọi khó khăn để nuôi dạy các con nên người. Hành trình nuôi con vào đại học như bước đi liên tục trong cuộc sống gia đình ông Vàn, bà Tuyên cũng giống như những chiếc đồng hồ không bao giờ ngừng chạy.

Hà Linh