Làm gì khi tăng huyết áp đột ngột

Theo GS.TS. Nguyễn Lân Việt - Phó chủ tịch Hội Tim mạch, nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam, tần suất tăng huyết áp (THA) ở người lớn ngày càng gia tăng. Theo điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam năm 2015 thì có:

Nguyên tắc trong cấp cứu tăng huyết áp

- Nguyên tắc chủ yếu trong cấp cứu cao huyết áp là không được phép làm tụt huyết áp đột ngột và kéo dài. Sự sụt giảm nhanh huyết áp cũng sẽ có hại như khi trị số huyết áp quá cao.
- Cần xử trí khẩn trương, theo dõi sát. Bệnh nhân nên nhập viện và theo dõi tại bệnh viện có chuyên khoa tim mạch và cấp cứu.
- Sử dụng các loại thuốc hạ huyết áp đường truyền tĩnh mạch. Việc lựa chọn thuốc phải theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tùy từng trường hợp cụ thể, có xem xét đến các bệnh kèm theo và các tổn thương cơ quan đích của bệnh nhân.
- Sau khi qua cơn tăng huyết áp cấp cứu, bệnh nhân cần tiếp tục được theo dõi và điều trị tăng huyết áp và loại trừ các yếu tố nguy cơ khác.

Cách xử trí

- Khi bệnh nhân bị tăng huyết áp thái quá, cần để người bệnh được nghỉ ngơi và thư giãn hoàn toàn. Bệnh nhân không nên nói nhiều bởi vì khi nói, không chỉ thanh quản hoạt động mà các cơ quan khác cũng chịu ảnh hưởng làm huyết áp càng tăng cao.

- Dùng máy đo huyết áp để xác định mức độ tăng và có biện pháp xử lý phù hợp.

- Cho bệnh nhân dùng thuốc : Hiện nay có rất nhiều loại thuốc hạ huyết áp, vì vậy người bệnh cần căn cứ vào các triệu chứng đi kèm và tiểu sử bệnh để sử dụng đúng thuốc. Dùng các loại thuốc hạ áp theo đơn của bác sỹ. Người bệnh có thể uống kết hợp thêm thuốc trấn tĩnh. Người bệnh cần lưu ý, khi chỉ số huyết áp đã trở lại bình thường cần dùng các thuốc hạ áp có tác dụng chậm nhưng kéo dài như Coversyl, Amlor, … với liều thấp để ổn định huyết áp lâu dài.

Sau khi đã qua cơn tăng huyết áp cấp tính, bệnh nhân cần được đánh giá lại tình trạng toàn thân, các tổn thương cơ quan đích và các yếu tố nguy cơ kèm theo để được theo dõi, tư vấn và điều trị lâu dài, tránh các biến chứng.
Ngoài ra, để hạ huyết áp có thể bấm vào các huyệt sau:
Huyệt thái dương (nằm ở cuối mi mắt): Dùng phần mềm của ngón tay day vào huyệt thái dương. Day đi day lại với mức độ mạnh tăng dần.Thực hiện lặp đi lặp lại từ 20-30 lần.

Huyệt ủy trung (ở giữa nếp lằn khoeo chân): Bạn hãy dùng tay phải day bấm huyệt ở chân trái và ngược lại. Thực hiện liên tục mỗi bên 10 lần. Tiếp đó, dùng tay xoa đi xoa lại vùng da xung quanh nóng lên ở cả hai bên chân.

Huyệt dũng tuyền (nằm chính giữa chỗ lõm của gam bàn chân): Dùng ngón tay cái vừa day vừa bấm vào huyệt dũng tuyền. Lặp đi lặp lại động tác khoảng 20 lần.

Và những đề xuất cụ thể sau đây luôn là những lời khuyên có ích cho mỗi chúng ta trong việc phòng chống bệnh THA:

Giảm cân nặng nếu thừa cân; Không hút thuốc lá, thuốc lào; Không ăn nhiều chất béo bão hòa; Không ăn mặn (giảm muối trong khẩu phần ăn); Tập thể dục đều đặn hàng ngày; Hạn chế uống rượu bia; Tránh căng thẳng, lo âu, nên tự tạo cho mình một cuộc sống hài hòa, vui vẻ; Kiểm tra thường xuyên số đo huyết áp của mình; Kiểm tra định kỳ các yếu tố nguy cơ khác (rối loạn đường máu, lipid máu...) để có thể kiểm soát kịp thời các yếu tố nguy cơ đó.