Lan tỏa tri thức đến cộng đồng

Thư viện tỉnh tổ chức đa dạng các hoạt động tuyên truyền, lan tỏa tình yêu sách đến bạn đọc.

Bắc Ninh hiện có 1 thư viện cấp tỉnh, 7 thư viện cấp huyện, hơn 400 tủ sách, phòng đọc cơ sở thuộc các xã, phường, thị trấn và các thôn, khu phố quản lý. Giữ vai trò “đầu tàu” trong hệ thống thư viện công cộng, thời gian qua Thư viện tỉnh Bắc Ninh được quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị cơ bản đáp ứng hoạt động chuyên môn. Hệ thống các phòng phục vụ bạn đọc được sửa chữa, cải tạo với trang thiết bị nội thất hiện đại như phòng Thiếu nhi, phòng đọc Tổng hợp, phòng Đọc mở với không gian gần gũi, thân thiện; phòng Chuyên đề với cơ sở vật chất, thiết bị hiện đại để tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề cho bạn đọc, các hội nghị, hội thảo khoa học… Qua đó, thu hút đông đảo bạn đọc và nhân dân đến thư viện, góp phần tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc.
Đến nay, 100% người dân đến Thư viện tỉnh được truy cập internet miễn phí. Không chỉ được đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, Thư viện tỉnh còn tích cực đổi mới phương pháp phục vụ bạn đọc, giản tiện thủ tục hành chính, miễn phí làm thẻ bạn đọc và duy trì mở cửa phục vụ từ thứ 2 đến thứ 7 hằng tuần tạo điều kiện thuận lợi cho các tầng lớp nhân dân sử dụng thư viện. Bình quân, Thư viện tỉnh cấp đổi trên 6.000 thẻ bạn đọc/năm; lượt phục vụ bạn đọc, luân chuyển sách báo tạp chí tăng 10%/năm. Nguồn tài nguyên của Thư viện tỉnh hiện có gần 71 nghìn đầu sách với xấp xỉ 240 nghìn bản, hằng năm được bổ sung khoảng 115 loại báo, tạp chí. Công tác bổ sung và xử lý kỹ thuật vốn tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau được quan tâm, phù hợp với yêu cầu phục vụ nhiệm vụ chính trị và phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh.
Ngoài phục vụ bạn đọc, Thư viện tỉnh còn chủ động tổ chức phong phú hoạt động trưng bày sách báo, tư liệu tuyên truyền các ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn của đất nước và của tỉnh; trưng bày, phục vụ phòng đọc sách, báo Xuân; biên soạn, phát hành thư mục chuyên đề toàn văn; tổ chức nói chuyện chuyên đề; tọa đàm; chiếu phim tư liệu; hưởng ứng Ngày hội sách và văn hóa đọc; Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc tỉnh Bắc Ninh... Bên cạnh đó, tổ chức biên tập, dàn dựng và đăng tải hàng chục video giới thiệu sách trong chuyên mục “Đọc sách cùng tôi”; cập nhật giới thiệu sách mới trên website, viết giới thiệu trên 100 cuốn sách trong chuyên mục “Mỗi tuần một cuốn sách”... Thống kê năm 2024, Website Thư viện tỉnh đạt gần 2 triệu lượt truy cập. Trong 2 năm 2023-2024, Thư viện tỉnh cũng đón xấp xỉ 3.000 lượt học sinh thuộc các trường học trên địa bàn tỉnh đến tham quan, trải nghiệm các hoạt động.
Công tác luân chuyển sách, báo xuống địa phương luôn được Thư viện tỉnh quan tâm, thường xuyên phối hợp với thư viện cấp huyện, tủ sách, phòng đọc cơ sở đưa sách tới từng địa bàn, góp phần đáp ứng nhu cầu đọc ngày càng cao của nhân dân trong tỉnh. Hoạt động của các tủ sách, phòng đọc cơ sở đã từng bước khắc phục khó khăn và phần nào đáp ứng được nhu cầu đọc của nhân dân trên địa bàn. Thủ tục làm thẻ nhanh gọn, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho người dân được sử dụng các dịch vụ của thư viện.
Song hiện nay nhiều độc giả mong muốn tìm hiểu nguồn tư liệu, sách báo viết về vùng đất, con người Bắc Ninh qua các thời kỳ nhưng kho địa chí của Thư viện tỉnh vẫn chưa được đưa ra phục vụ bạn đọc nên việc tra cứu, tiếp cận tài liệu gặp khó khăn. Ở cấp huyện, 100% thư viện các huyện, thị xã, thành phố chưa có trụ sở độc lập, một số nằm trong Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông hoặc Phòng Văn hóa và Thông tin. Vốn tài liệu, kinh phí đầu tư thấp, việc ứng dụng chuẩn nghiệp vụ và công nghệ thông tin chưa được thực hiện nên hiệu quả hoạt động hạn chế, chưa phát huy hết chức năng, nhiệm vụ. Ở các tủ sách, phòng đọc cơ sở còn khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện phục vụ hoạt động quản lý sách và đọc sách cũng rất mức độ.
Trong bối cảnh xã hội chuyển mình toàn diện nhờ ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh tích cực đẩy mạnh tham mưu xây dựng Dự án Thư viện điện tử, thư viện số và dự kiến triển khai trong năm 2025. Mục tiêu phấn đấu xây dựng Thư viện tỉnh thành trung tâm thông tin, văn hóa giáo dục hữu ích của mọi tầng lớp nhân dân với nguồn lực thông tin phong phú; chú trọng công tác bổ sung vốn tài liệu trong thư viện đảm bảo tính kịp thời, chất lượng; thường xuyên luân chuyển sách đến tủ sách cơ sở và điểm Bưu điện-văn hóa xã, trường học… phát huy tối đa hiệu quả kho sách luân chuyển, đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu, giải trí của nhân dân trên địa bàn tỉnh. Nâng cao chất lượng ứng dụng công nghệ thông tin trong hệ thống thư viện công cộng toàn tỉnh. Đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ bạn đọc; xây dựng môi trường đọc thân thiện, tổ chức tốt các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu sách; phối hợp chặt chẽ giữa thư viện tỉnh, thư viện huyện và các thư viện, tủ sách cơ sở...
Cùng với đầu tư phát triển hệ thống thư viện công cộng, các mô hình, tủ sách, thư viện tư nhân cũng giữ vai trò quan trọng trong phát triển văn hóa đọc, tiếp sức, lan tỏa tình yêu sách trong cộng đồng, góp phần nâng cao dân trí và xây dựng xã hội học tập.