Miếng vải gai

Sau nhiều năm vất vả với môn Văn mà kết quả cũng chẳng mấy khả quan, sang lớp 10 cậu con trai tôi bỗng có chuyển biến tích cực, hứng thú học Văn đạt kết quả khá. Hỏi ra mới biết, cậu ta ấn tượng với phong cách của thầy dạy Văn nên dần say mê khám phá môn học này.

Chuyện của con lại làm tôi nhớ đến thời đi học cấp 3 mấy chục năm về trước. Khi chập chững ra thị trấn học, tôi khá tự ti với xuất thân từ trường làng của mình. Cái khoảng cách vô hình giữa phố thị và làng quê vốn đã sẵn trong lòng tôi lại như lớn thêm chút nữa khi ngay giờ học đầu tiên thấy các bạn rất tự tin, hăng hái phát biểu xây dựng bài và nói những ngôn từ rất hay, rất mượt mà.
Tôi còn nhớ như in giờ kiểm tra 1 tiết văn đầu tiên, thầy giáo trả bài xong thì chữa bài và nhận xét chung về kết quả của lớp. Thấy bảo: “Thầy biết, các em có những áp lực nhất định bởi là học sinh của lớp chọn văn. Thầy hoan nghênh ý thức tự giác, tích cực học tập của các em. Tuy nhiên, thầy nhận thấy trong lớp ta có nhiều bạn lạm dụng việc tham khảo sách làm văn mẫu. Thầy không phản đối việc các em tham thảo, học tập người khác. Nhưng các em nên nhớ việc học tập, tham khảo khác hoàn toàn với việc sao chép. Văn chính là người, mỗi người khác nhau thì giọng văn cũng khác nhau. Thầy ví dụ có nhiều loại vải như gai, lanh, sa tanh, gấm…, mỗi loại cho ra những sản phẩm khác nhau. Quan trọng là mình lựa chọn, tạo hình, chau chuốt sao để làm ra được sản phẩm đẹp nhất phù hợp với từng loại vải. Cái khăn quàng cổ cho thiếu nữ thì nên may bằng lụa, bằng gấm. Thế nhưng những chiếc áo choàng ngoài để người nông dân mặc khi đi làm đồng lại nên làm bằng vải gai để vừa chống nắng vừa thoáng mát. Văn chương của các em như những miếng vải đó, gai có cái hay của gai, gấm có cái hay của gấm. Hy vọng những bài văn sau các em hãy cho thầy thấy những con chữ được viết lên bằng năng lực của chính mình”.
Không chỉ nhận xét chung trên lớp, thầy còn cẩn thận nhận xét vào bài của từng học sinh. Tôi nhớ thầy phê bài của mình: “ Tư duy logic, mạch lạc, có khả băng bao quát vấn đề nhưng diễn đạt mềm mại thêm một chút sẽ hay hơn”. Lời nhận xét, động viên đó của thầy như cơn gió mát lành khích lệ tôi hăng say học tập.  
Để định hướng chúng tôi tự tin thể hiện bản thân, thầy cho điểm cao đối với những bài văn có sự sáng tạo về ý tứ, kể cả khi câu chữ đôi khi còn chưa thực sự mượt mà. Sau 3 năm dìu dắt của thầy, lớp chúng tôi mỗi người dần hoàn thiện kiến thức của bản thân, có sự tiến bộ rõ rệt. Quan trọng hơn cả, chúng tôi đều tự rèn cho mình được năng lực tư duy độc lập. Khi chuẩn bị chọn trường thi Đại học, thầy dựa trên năng lực của mỗi học sinh qua từng trang viết, đã có những lời khuyên mang tính định hướng cho mỗi học trò. Trong lớp có nhiều bạn sau này làm giáo viên, họ đã lấy phương châm của thầy để truyền lại cho học sinh của mình.
Không chỉ là “người lái đò” đưa những lớp học sinh cập bến bờ tri thức, thầy còn là người dẫn đường, chỉ lối nhiệt thành và đáng kính. Mỗi  khi nhớ về những ngày tháng ấy tôi lại thấy thật thân thương, ấm áp vì từng là “miếng vải gai” nho nhỏ được thầy dìu dắt trưởng thành.