Mùa hoa cải

Gió bắc se sắt thổi tràn qua những xóm làng, bờ bãi, qua những luống rau cải vàng tươi bên đường, loài hoa nhỏ, mỏng manh thường trổ hoa vào mùa đông. Từ nhỏ tôi đã yêu màu vàng nhạt nhưng tươi tắn như màu nắng của hoa cải. Giữa mùa đông giá buốt, nhìn những luống rau cải vàng ươm như bừng lên sắc nắng đã sưởi ấm lòng người, làm tan bớt giá lạnh mùa đông.

Mỗi mùa hoa cải về, lại gợi nhớ cho tôi bao kỷ niệm thần tiên về những ngày thơ ấu. Ngày ấy, gia đình tôi vỡ được một bãi đất ven đồi trồng đủ thứ rau, mùa nào thức nấy, nào rau muống, rau cải, su hào, bắp cải, xà lách, cải cúc, rau thơm, khoai lang, khoai sọ, rau cần. Thời bao cấp khó khăn, đồng lương bố mẹ eo hẹp, nhờ có ruộng rau ấy đã đỡ cho gia đình tôi khoản lớn tiền mua rau cỏ, thực phẩm.
Chiều chiều tan học, tôi lại cặm cụi xách nước từ con suối nhỏ cạnh đó tưới cho những luống rau. Mùa hè nóng nực xách được thùng nước lên người tôi ướt đẫm mồ hôi, như hụt hơi, cứ đi được một đoạn tôi dừng lại thở phì phò. Còn mùa đông xách được xô nước tưới rau, nước bắn vào quần áo ướt đẫm khiến da thịt tôi tê cóng, tay chân nứt nẻ rất xót. Nhưng bù lại nhìn những luống rau được uống đẫm nước, chăm bón mỗi ngày lại xanh tốt mơn mởn khiến tôi rất vui.
Thích nhất là lúc hái rau, những tàu rau cải thìa, cải canh to xòe ra như cái quạt nõn nà được tôi hái và xếp cẩn thận vào rổ đem xuống suối rửa sạch để về nhà ăn thật tuyệt. Bây giờ người nông dân trồng rau phải phun đủ thứ thuốc bảo vệ thực vật từ khi cây mới trồng đến tận lúc thu hoạch để phòng ngừa sâu bệnh nên nguồn rau sạch thật khó tìm. Ngày xưa nhà tôi chẳng bao giờ phun thuốc trừ sâu, chỉ bón tro bếp, trấu để giữ ấm cho rau và tránh châu chấu đá nên ăn rau ngon, ngọt lắm.
Chăm vườn rau là trách nhiệm bố mẹ giao cho tôi, tuy vất vả nhưng cũng là niềm vui lớn của tôi hàng ngày. Tôi thích nhất là ngắm nhìn những luống rau cải trổ hoa vàng rực rỡ vào cuối mùa đông. Bạn thử tưởng tượng xem, vào một buổi sáng hoặc chiều đông giá lạnh, chạy ra vườn đồi, ta bắt gặp cả một vạt rau vàng ươm bật lên trên nền xanh mướt mát, giống như một bức tranh tươi tắn, giản dị nhưng thật đẹp. Hoa cải nhỏ li ti, mùi hắc, người nông dân thường để kết quả làm giống cho mùa sau. Nhiều khi nổi hứng tôi lại hái một bó hoa cải về cắm trong chiếc lọ để trên bàn học trông đẹp đáo để. Bây giờ nhiều nơi người ta còn gieo hạt cải và tam giác mạch trên những triền đồi, núi để làm du lịch. Người thành phố sống trong những không gian chật chội, ngột ngạt nhiều khi lại thích đến chiêm ngưỡng, hòa mình vào những vạt đồi hoang hoải được phủ bởi màu vàng tươi của hoa cải, màu hồng nhạt hoa tam giác mạch.

Đã có những bộ phim, bài hát rất hay về hoa cải. Tôi nhớ mãi những câu hát ám ảnh do một bạn gái tỉnh lẻ hát tặng cả lớp hôm chúng tôi tổng kết chia tay khi tốt nghiệp Đại học ngoài Hà Nội để ai về quê nấy: 
“Có một mùa hoa cải
Nở vàng bên bến sông
Em đang thì con gái
Đợi anh chưa lấy chồng…”
Bài hát về vẻ đẹp mong manh nhưng bền chặt của hoa cải giống như người con gái thôn quê với tình yêu thủy chung, son sắt chờ đợi người yêu là lính chiến trở về đã làm lay động trái tim bao người.
Hôm nào đi làm qua cánh đồng trước mặt tôi cũng gặp chị hàng xóm dậy rất sớm hái rau đem bán, trong màn sương mờ ảo, bóng chị như hòa tan vào ruộng rau cải. Những vất vả lo toan cả tháng trời của chị giờ cũng đến lúc được thu hoạch. Mẹ con chị trông cả vào ruộng rau ấy để trang trải sinh hoạt hàng ngày. Nhiều lúc chị còn cho tôi bó rau cải tươi non. Tôi lại nhớ đến câu ca ngày xưa mẹ vẫn nhắc mỗi khi đến mùa rau cải: “Cơm chín tới, cải ngồng non, gái một con, gà mái ghẹ”. Toàn những món ngon, cái đẹp đến độ viên mãn, tròn đầy. 
Mỗi mùa hoa cải về tôi lại nhớ về ruộng rau tuổi thơ, mái nhà xưa ấm cúng với những bữa cơm đạm bạc có đủ bố mẹ, mấy chị em. Giờ bố đã đi xa, chỉ còn mình mẹ trong căn nhà trống trải, buồn thiu. Tôi lại muốn về thăm mẹ, ăn cùng mẹ bữa cơm, rồi đi dạo quanh cánh đồng làng ngắm những ruộng rau cải nhà ai vàng ươm rung rinh trong gió khiến lòng tôi ấm áp, vui tươi./.