Muốn hợp tác, phải đủ tầm

Môi trường đầu tư tại Bắc Ninh thời gian gần đây tiếp tục có nhiều điểm cộng hấp dẫn khi kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh, kinh tế - xã hội phát triển ổn định… Sự xuất hiện của các tập đoàn lớn trên thế giới tại tỉnh đang mở ra nhiều cơ hội để doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu khi các Tập đoàn đa quốc gia này tìm kiếm nguồn cung nguyên phụ liệu ổn định trong nước thay vì nhập khẩu.. Tuy nhiên, tận dụng được cơ hội này hay không lại là bài toán không hề đơn giản.

Nhận rõ thực tế này, thời gian qua UBND tỉnh ưu tiên tập trung phát triển, chú trọng các ngành công nghiệp có hàm lượng giá trị gia tăng cao, nâng dần tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm địa phương. UBND tỉnh quyết định phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2021 - 2025 với tổng kinh phí thực hiện gần 154 tỷ đồng. Giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố kết nối với các hiệp hội để nắm bắt nhu cầu, phối hợp tổ chức kết nối cung, cầu, tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất công nghiệp hỗ trợ (CNHT) tiếp cận đối tác trong và ngoài nước; chú trọng xây dựng doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn tham gia cung ứng cho Tập đoàn Samsung và các doanh nghiệp FDI khác.
Dù có bước tiến lớn trong kết nối, phát triển chuỗi cung ứng, tuy nhiên phải thừa nhận rằng, những sản phẩm CNHT mà doanh nghiệp trong tỉnh cung ứng được chỉ mới là sản phẩm giản đơn, chưa phải cốt lõi nên giá trị gia tăng không cao. Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp trên thế giới, nhiều doanh nghiệp FDI mong muốn tìm được các nhà cung cấp tại chỗ cho chuỗi cung ứng, nhằm nội địa hóa cao nhất các sản phẩm. Nhưng đến nay, rất ít doanh nghiệp CNHT trong nước đáp ứng được yêu cầu, do còn khá nhiều hạn chế về năng lực tổ chức quản lý sản xuất và công nghệ kỹ thuật, do đó sản phẩm CNHT thường đơn giản, hàm lượng công nghệ thấp và có giá trị nhỏ trong cơ cấu giá trị sản phẩm.
Vì sao các DN chưa tham sâu vào chuỗi cung ứng? Câu trả lời không hẳn do năng lực sản xuất hạn chế mà các doanh nghiệp có phần e ngại việc đầu tư tài chính để nhập máy móc hiện đại, sản xuất đúng quy chuẩn mà các đối tác lớn yêu cầu khi chưa có hợp đồng chắc chắn. Trong khi đó, nếu không chứng minh bằng năng lực thực tế thì ít có đối tác nào dám ký hợp đồng.
Để thực sự tìm thấy nhau trên hành trình hợp tác cung ứng sản phẩm CNHT, ngoài sự hỗ trợ của Nhà nước, các doanh nghiệp trong nước, trong tỉnh cần chủ động tìm hiểu, đầu tư công nghệ để đặt vấn đề hợp tác với các doanh nghiệp FDI sản xuất sản phẩm đầu cuối. Bản thân doanh nghiệp nội địa cũng cần chủ động bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng, giao hàng đúng hẹn, nâng cao năng lực quản trị, dây chuyền sản xuất đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của đối tác... Từ đó, tạo tính lan tỏa mạnh mẽ, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI và chuỗi giá trị toàn cầu của các Tập đoàn đa quốc gia.