Nâng cao hiệu quả quản lý bệnh không lây nhiễm

Các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, huyết áp, đái tháo đường, bệnh đường hô hấp mạn tính...đang là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Hầu hết các bệnh này đều không thể chữa khỏi và phải điều trị bằng thuốc suốt đời. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh hiện đang quản lý 3 bệnh không lây nhiễm là tăng huyết áp, đái tháo đường và bệnh lý tuyến giáp với hơn 9000 bệnh nhân.

Ông Nguyễn Văn Thắng ở xã Cách Bi, huyện Quế Võ năm nay 70 tuổi đã có hơn 10 năm điều trị bệnh đái tháo đường tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Khi mới phát hiện bệnh, ông thường xuyên có cảm giác thèm ăn đồ ngọt, khát nước, đi tiểu nhiều, kèm theo đó là mệt mỏi, sút cân. Ông đi khám và phát hiện mình mắc tiểu đường type 2 giai đoạn nặng, không điều trị được bằng thuốc uống mà phải sử dụng thuốc tiêm hàng ngày. Kể từ đó, mỗi tháng một lần, ông đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để được thăm khám, xét nghiệm lượng đường trong máu và lĩnh thuốc về điều trị tại nhà.

Giống như ông Thắng, bà Nguyễn Thị Hường ở phường Đại Phúc, TP Bắc Ninh là một trong những bệnh nhân đầu tiên điều trị ngoại trú tại Trung tâm. Phát hiện mình mắc tăng huyết áp và đái tháo đường từ năm 2001, trải qua điều trị ở BVĐK tỉnh, TTYT thành phố và đến nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, bà cho biết, nhờ tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ mà tình hình sức khỏe của bà luôn ổn định, không phải nhập viện điều trị nội trú bệnh gì bao giờ. Bà Hường cho biết thêm, với người già, lại có bệnh trong người, không gì bằng sự ân cần, nhẹ nhàng của các y, bác sĩ. Có những lúc ăn uống không giữ gìn, lượng đường trong máu lên quá cao hay chỉ số huyết áp không ổn định, nhưng các bác sĩ rất nhẹ nhàng chỉ ra điểm sai và hướng dẫn bệnh nhân uống thuốc và điều chỉnh lối sống để duy trì sức khỏe ổn định.

Với hệ thống máy móc, trang thiết bị được đầu tư đồng bộ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đã trở thành điểm quản lý ngoại trú tin cậy của đông đảo người dân trên địa bàn.

Hiện Trung tâm quản lý hơn 3.900 bệnh nhân đái tháo đường, hơn 2.300 bệnh nhân tăng huyết áp và gần 3.000 bệnh nhân có bệnh lý tuyến giáp. Tại đây, bệnh nhân được tầm soát tốt, ổn định, đạt mục tiêu trong điều trị, không phải chuyển lên tuyến trên, chỉ trừ một số bệnh nhân có các biến chứng nặng.

Để phòng, chống các bệnh không lây nhiễm cần có sự vào cuộc của cán bộ y tế từ tỉnh đến cơ sở, nhằm đảm bảo sàng lọc đối tượng và điều trị đầy đủ. Trong năm 2017, ngành Y tế đã triển khai khám, lập hồ sơ quản lí sức khỏe cá nhân cho người dân trên địa bàn toàn tỉnh. Theo đó, mỗi người dân sẽ được khám và lập một hồ sơ quản lí sức khỏe cá nhân, trong đó có đầy đủ thông tin cá nhân và các chỉ số sức khỏe như nhóm máu, huyết áp, tiền sử các bệnh lí… Cũng qua hoạt động này, rất nhiều người dân được phát hiện các bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch… và được chuyển lên tuyến trên điều trị ngoại trú.

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Giáp, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cho biết, trong năm 2017 đơn vị đã phối hợp với Viện Nội tiết Trung ương triển khai đào tạo, tập huấn cho các cán bộ, y bác sĩ làm công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm tại 8 trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố, 126 trạm y tế xã, phường, thị trấn và các bệnh viện trên địa bàn tỉnh. Trong đó có 2 lớp tuyến tỉnh và 8 lớp tuyến huyện với tổng số hơn 600 cán bộ được tập huấn. Nội dung chủ yếu của các lớp tập huấn ngoài kiện toàn mạng lưới trong công tác phòng chống bệnh không lây nhiễm, thì tập trung vào việc nâng cao công tác phát hiện, quản lí đối tượng mắc bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng trên địa bàn. Đặc biệt, các lớp tập huấn đi sâu vào tăng cường công tác truyền thông trên hệ thống thông tin đại chúng, qua băng zôn, khẩu hiệu, phát thanh và truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ cán bộ y tế thôn, cán bộ dân số. Qua đó nâng cao nhận thức của người dân về mức độ nguy hiểm của bệnh không lây nhiễm, chủ động thăm khám, phát hiện để được điều trị bệnh nếu có.

Ông Nguyễn Văn Thắng (xã Cách Bi, huyện Quế Võ) là một trong những bệnh nhân đầu tiên điều trị đái tháo đường tại Trung tâm và đến nay tình hình sức khỏe của ông luôn ổn định nhờ tuân thủ điều trị tốt.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập 5 đơn vị không có giường bệnh nội trú của ngành y tế, trong đó có Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh. Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được trong công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm thời gian qua, với sự lớn mạnh hơn cả về hệ thống, nhân lực, cơ cấu tổ chức, tới đây Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai nhiều hoạt động, nhiều giải pháp hơn nữa nhằm tăng cường công tác này.

Trong đó, tập trung triển khai xây dựng kế hoạch nhằm thiết lập, củng cố mạng lưới phòng chống bệnh không lây nhiễm từ tỉnh đến cơ sở, tập trung định hướng, hướng dẫn chuyên môn cho cán bộ y tế tuyến dưới liên quan đến hoạt động cộng đồng, tập huấn, cầm tay chỉ việc cho cán bộ y tế cơ sở và tăng cường hoạt động truyền thông, nâng cao sức khỏe. Tới đây, ngành y tế sẽ tiến hành thiết lập hệ thống báo cáo quản lí bệnh không lây nhiễm, từ đó sẽ có cơ sở để báo cáo tình hình, số liệu và nắm bắt hiệu quả của hoạt động này tại tất cả các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh, qua đó đưa ra giải pháp tháo gỡ khó khăn cũng như tăng cường hiệu quả cho công tác này. Dự kiến, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ triển khai một số mô hình xã/phường điểm trong công tác quản lí bệnh không lây nhiễm và nếu hiệu quả sẽ tiến hành nhân rộng mô hình này. Mặt khác, theo sự chỉ đạo của Sở Y tế, đơn vị cũng tăng cường công tác chỉ đạo, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể trong việc tuyên truyền, vận động người dân nâng cao hiểu biết về bệnh không lây nhiễm, góp phần giảm các hành vi và các yếu tố nguy cơ chính gây bệnh không lây nhiễm.

Trước những phản hồi tích cực từ phía người bệnh, những kết quả đáng khích lệ mà công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm đã đạt được, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao từ phía Sở Y tế và lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hi vọng sẽ có nhiều người dân được phát hiện sớm và điều trị các bệnh không lây nhiễm đạt hiệu quả, hi vọng những hậu quả nặng nề mà các bệnh không lây nhiễm gây ra trong cộng đồng sẽ được hạn chế ở mức tối đa.