Nâng cao năng lực cán bộ, công chức cấp cơ sở trong bối cảnh chuyển đổi số

Đối với cán bộ, công chức các cấp, nhất là cấp cơ sở thì việc gắn chuyển đổi số với quá trình thực hiện nhiệm vụ công vụ là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh hiện nay. Yêu cầu đặt ra là đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở cần nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ số.

Theo tổng hợp của Sở Nội vụ, toàn tỉnh có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 2 thành phố (Bắc Ninh, Từ Sơn), 2 thị xã (Thuận Thành, Quế Võ) và 4 huyện (Gia Bình, Lương Tài, Yên Phong, Tiên Du) với 126 đơn vị hành chính cấp xã (trong đó, có 70 xã, 52 phường và 4 thị trấn). Số lượng cán bộ cấp xã tính đến ngày 31-12-2023 là 1.263 người, công chức 1.103 người. Về trình độ học vấn: Tiến sĩ 2 người (chiếm 0,08%); Thạc sĩ 274 người (chiếm 11,58%); Đại học 1.845 người (chiếm 77,97%); Cao đẳng 61 người (chiếm 2,57%); Trung cấp 184 người (chiếm 7,77%). Về trình độ Tin học: trình độ Trung cấp đến Đại học 37 người (chiếm 1,56%); có chứng chỉ 2.184 người (chiếm 92,3%). Cơ bản, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, đặc biệt là trong tình hình mới khi chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực.  
Mới đây, Hội thảo khoa học về “Giải pháp nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh chuyển đổi số” do Thành ủy Bắc Ninh tổ chức đã khẳng định: Chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thời gian qua đóng góp quan trọng vào việc cải cách hành chính, diễn ra toàn diện, đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp xã. Chuyển đổi số góp phần đổi mới tư duy, nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước; tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tính năng động, tiên phong của lãnh đạo các cấp từ huyện đến xã, thị trấn, các phòng, ban, ngành trong thực hiện chuyển đổi số. Hầu hết cán bộ các địa phương từng bước thích ứng, làm quen với việc ghi nhận văn bản điện tử, xử lý hồ sơ trên môi trường mạng; giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử; số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính; chỉ đạo, điều hành dựa trên dữ liệu thời gian thực… không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, mà còn tiết kiệm được thời gian, công sức cho người dân. Đây là kết quả bước đầu cụ thể hóa Nghị quyết số 52-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XX về Chương trình chuyển đổi số tỉnh Bắc Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Cán bộ Bộ phận một cửa xã Hoàn Sơn (Tiên Du) rà soát hồ sơ qua dịch vụ công trực tuyến.

Bên cạnh những kết quả đạt được, đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh còn đối mặt với một số khó khăn, thách thức trong bối cảnh chuyển đổi số do phần lớn cán bộ, công chức cấp xã mới chỉ có trình độ tin học cơ bản, chưa được đào tạo đầy đủ về kỹ thuật số; ở nhiều địa phương, hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật số chưa phát triển đồng bộ, còn thiếu trang thiết bị công nghệ và kết nối mạng. Mặt khác, không phải tất cả cán bộ, công chức đều dễ dàng thích nghi với việc thay đổi cách thức làm việc truyền thống sang mô hình số hóa. Sự e ngại thay đổi và hạn chế công nghệ là một trong những yếu tố cản trở đối với quá trình giải quyết công việc. Đã có nhiều chương trình đào tạo kỹ năng số được triển khai, nhưng chất lượng còn hạn chế. Việc đào tạo thường chỉ tập trung vào một số ít cán bộ, công chức trong khi nhu cầu nâng cao năng lực số là cần thiết cho toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức…
Để nâng cao năng lực số cho cán bộ, công chức trong tỉnh nói chung, cấp cơ sở nói riêng, các cấp, ngành, địa phương cần quan tâm và tập trung phát triển kỹ năng thông qua việc cung cấp các khóa đào tạo đầy đủ về công nghệ thông tin cho cán bộ, công chức. Sử dụng các hệ thống quản lý công việc trực tuyến để theo dõi và tổ chức công việc hiệu quả, các ứng dụng và nền tảng trực tuyến để tăng cường giao tiếp và chia sẻ thông tin giữa các bộ phận. Đảm bảo an toàn thông tin bằng cách triển khai biện pháp bảo mật mạnh mẽ nhằm ngăn chặn rủi ro an ninh. Ngoài ra, cũng cần tạo ra một cơ chế, môi trường thúc đẩy sự sáng tạo cho đội ngũ cán bộ, công chức nhằm khuyến khích, hỗ trợ cán bộ sử dụng công nghệ để giải quyết công việc và đề xuất, sáng kiến trong giải quyết công việc…
Thay đổi tư duy về chuyển đổi số để nắm bắt cơ hội và thách thức của thế giới kỹ thuật số. Điều này bao gồm sự linh hoạt của đội ngũ cán bộ, công chức trong học hỏi, sẵn sàng chấp nhận công nghệ mới và khả năng thích ứng với môi trường số hóa ngày càng mạnh mẽ như giai đoạn hiện nay.
Việc triển khai các giải pháp thông qua các hình thức tổ chức bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ, công chức nâng cao kỹ năng số, kỹ năng bảo mật thông tin trên môi trường mạng, thành thạo sử dụng công nghệ thông tin, nghiệp vụ phục vụ cho yêu cầu công việc và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục hành chính … sẽ góp phần nâng cao hơn năng lực số của đội ngũ cán bộ, công chức, tăng cường khả năng phục vụ, minh bạch và hiệu quả của cơ quan Nhà nước trong môi trường số hóa.