Ngăn chặn bạo lực, xâm hại trẻ em

Trẻ em là thế hệ tương lai của đất nước, là mầm xanh cần được bảo vệ, bồi dưỡng. Thế nhưng thời gian qua, liên tiếp các vụ bạo hành, xâm hại trẻ em có tính chất nghiêm trọng được phát hiện trên địa bàn tỉnh một lần nữa dấy lên hồi chuông cảnh báo, yêu cầu cấp bách về việc ngăn chặn bạo lực, xâm hại trẻ em.

Mới đây nhất, vụ bạo hành trẻ em tại quán Bánh xèo miền Trung (thôn Ấp Đồn, xã Yên Trung, huyện Yên Phong) trở thành tâm điểm, gây bức xúc dư luận trong và ngoài tỉnh. Mới 15 tuổi, vì hoàn cảnh khó khăn, bé Trương Q. D (15 tuổi) quê ở xã Hành Phước, tỉnh Quảng Ngãi phải rời xa gia đình, quê hương đi làm thuê. Thế nhưng chuỗi ngày lao động kiếm sống của em không những vất vả mà còn phải chịu đựng những trận đòn liên tiếp của bà chủ quán cùng quê. Lắng nghe lời kể của em khi được các cơ quan chức năng can thiệp, đưa đến chăm sóc tại cơ sở y tế thấy thật xót xa. Trong hơn 1 tháng đi làm thuê, mỗi ngày em đều bị bà chủ quán đánh đập dã man nhiều lần bằng đủ thứ dụng cụ từ thanh gỗ đến chày giã, đồ đánh vẩy cá, thậm chí bỏ đói… Trên thân thể gầy gò của em là nhiều vết bầm tím, vết sẹo hậu quả của những lần bị hành hung. Trước đó, hồi tháng 9, Công an thị xã Từ Sơn cũng đã phải can thiệp, giải cứu bé gái V.Đ.N.A (6 tuổi)  bị bố đẻ và người tình bạo hành tại nhà riêng (khu phố Tân Lập, phường Đình Bảng). Mặc dù đã được cơ quan chức năng giải cứu thành công nhưng cháu N.A cũng đã phải trải qua chuỗi ngày bị đánh đập, hành hạ. Cơ thể em hằn in vết bầm tím, tập trung nhiều ở vùng lưng, gãy 1/3 xương cánh tay phải...

Học sinh trường Tiểu học Việt Hùng (huyện Quế Võ) tìm hiểu về quyền trẻ em và phòng, chống, bạo lực, xâm hại trẻ em tại diễn đàn do Sở LĐ-TB&XH tổ chức.

Những kẻ thực hiện hành vi bạo hành bé Q.D, bé N.A đã bị bắt giữ, chịu sự trừng phạt theo quy định pháp luật, xong hậu quả để lại với sự phát triển thể chất, tâm lý, tình cảm với các em có lẽ thật khó phai mờ. Theo bà Phạm Thị Hồng Quyên, Trưởng phòng Chăm sóc bảo vệ trẻ em và bình đẳng giới (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội), mọi hình thức bạo hành đều có thể gây hại cho trẻ em, giảm lòng tự trọng, sự tôn trọng nhân phẩm và cản trở sự phát triển của trẻ. Trẻ bị ngược đãi, xâm hại và bị bóc lột thường mang tâm lý mặc cảm, tự ti hoặc thù hận đối với xã hội. Đối với những trường hợp như của bé Q.D, bé N.A thì bên cạnh sự chăm sóc, chữa trị y tế phục hồi những vết thương cơ thể thì cần thêm nhiều hơn nữa sự can thiệt, chăm sóc về mặt tinh thần, giúp các em ổn định tâm lý, tình cảm trước khi đưa các em trở về với cuộc sống sinh hoạt bình thường.

Theo số liệu theo dõi của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, từ năm 2015 đến hết năm 2019, toàn tỉnh phát hiện, xử lý 41 vụ trẻ em (độ tuổi từ 6 đến 15 tuổi) bị bạo hành, xâm hại. Trong đó có 4 trường hợp trẻ bị bạo hành, 31 trường hợp trẻ bị xâm hại, 6 trường hợp trẻ bị các hành vi xâm hại khác (xâm hại sức khỏe, tính mạng). Đối tượng thực hiện bạo hành rất đa dạng, có trình độ, tuổi tác, nghề nghiệp khác nhau, có cả đối tượng là người lạ và người quen biết với trẻ, có người thân thích trong gia đình... Không ít trường hợp, gia đình lẽ ra là mái ấm che chở, an toàn nhất lại trở thành nơi bạo hành và tạo những ký ức hãi hùng đối với các em. Trên thực tế, có những phụ huynh vẫn coi bạo lực là phương tiện để thiết lập kỷ luật gia đình và được cộng đồng xung quanh chấp nhận. Khi bị tác động bởi hoàn cảnh, tình hình tài chính, trình độ hiểu biết, các loại chất kích thích (rượu, bia, ma túy…), những người làm cha, làm mẹ sẵn sàng trút cơn thịnh nộ lên đầu những đứa trẻ không có khả năng tự vệ. Đây là “tảng băng chìm” khiến việc xác định chính xác số lượng trẻ em bị bạo hành, xâm hại rất khó khăn.
Thực trạng trên cho thấy công tác bảo vệ trẻ em, phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em không thể trông chờ vào trách nhiệm và nỗ lực của một cấp, ngành nào mà cần có sự chung tay của toàn xã hội. Bên cạnh xử lý nghiêm, tạo tính răn đe với những vụ việc được phát hiện thì giải pháp hữu hiệu nhất vẫn là các cấp ngành, địa phương, trường học phải đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục, vận động xã hội nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em. Đặc biệt cần giúp cha mẹ, người trực tiếp chăm sóc trẻ thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi, quan niệm trong chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em; tăng cường tổ chức đối thoại, diễn đàn để bản thân trẻ em hiểu về quyền được bảo vệ, trực tiếp phát huy quyền tham gia của mình, chủ động lên tiếng, tìm sự trợ giúp khi rơi vào hoàn cảnh bị bạo hành, xâm hại…
Bạo hành để lại di chứng suốt cuộc đời một đứa trẻ. Tất cả trẻ em đều có quyền được bảo vệ khỏi bạo hành, bất kể bản chất hay mức độ nghiêm trọng của hành vi. Hơn lúc nào hết, mỗi người cần phát huy tinh thần trách nhiệm, kịp thời phát hiện, tạo làn sóng dư luận lên án các hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em trong gia đình, cộng đồng mình. Hãy hành động vì một môi trường sống an toàn, lành mạnh cho các mầm non tương lai của đất nước.