Ngẫu hứng theo vần

Nếu mà em đến thăm anh

Phòng anh chứa cả trời xanh dễ dàng

Dọc phố có hai cây bàng

Khó chi biến nó thành hàng dạ hương

Dành tiền mua đủ trăm gương

Để soi cho tỏ mọi phương em về.

Sắm giầy mũ, sắm com - lê

Phòng khi trong dạ em chê anh nghèo

Ví bằng nghèo em cũng theo

Thì cho tuốt tuột nồi niêu áo quần

Thiên hạ ai cũng có phần

Chỉ riêng tình ái để dành phần em.

Trần Ninh Hồ

Lời bình

Khởi đầu bài thơ Ngẫu hứng theo vần của nhà thơ Trần Ninh Hồ bắt đầu từ khả năng: Nếu mà em đến thăm anh… đặt trong giả thiết của người đang yêu cứ thảng thốt và rộng rãi với đối tượng mình yêu (đôi khi pha lối nói quá hoặc khoa trương…). Mọi sự mở ra từ đây:… Phòng anh chứa cả trời xanh dễ dàng - Dọc phố có hai cây bàng - Khó chi biến nó thành hàng dạ hương - Dành tiền mua đủ trăm gương - Để soi cho tỏ mọi phương em về… Không gian ấy, khung cảnh ấy, sự vật ấy dưới mắt người đang yêu cũng thật lãng mạn và tự tin, cứ như có phép lạ biến đổi theo kiểu “muốn gì được nấy”. Dẫu sao, bạn đọc cũng dễ thông cảm bởi sự chân thành đến si mê muốn dành tất cả cho người mình yêu.

Đến khi mạch thơ chuyển dần vào nội giới (của “làm dáng” tân trang kia) chứ không dừng lại ngoại giới (mượn cảnh vật) ở những câu thơ dẫn dắt nêu trên: Sắm giầy mũ, sắm com - lê  và đối tượng tự bộc lộ cũng rõ hơn: Phòng khi trong dạ em chê anh nghèo thì người đọc càng thấu hiểu sự tình của người đang yêu: Hỡi người mình yêu, lòng dạ anh như vậy “nói gần nói xa chẳng qua nói thật”. Tác giả lại đẩy bài thơ lên một cung bậc mới, đặt đối tượng yêu của mình trong một tình huống hết sức bất ngờ: Ví bằng nghèo em cũng theo - Thì cho tuốt tuột nồi niêu áo quần. Đến bây giờ bài thơ thênh thoáng hơn. Vẫn chỉ còn lại tình yêu, mọi lời lẽ văn hoa đều tan biến hết. Người đang yêu rộng lòng cho hết thảy, chỉ cần giữ lại tình yêu là sở hữu của hai cá thể Anh và Em, biểu hiện muôn thuở tình cảm lứa đôi: Thiên hạ ai cũng có phần - Chỉ riêng tình ái để dành phần em. Bài thơ Ngẫu hứng theo vần phát huy được lợi thế lục bát khép lại theo lối vơ vào ấy… để dành phần em nghe chừng chẳng ngẫu hứng chút nào và bạn đọc càng thấm dư vị ngọt ngào của bất cứ ai vào tuổi đang yêu.