Người đảng viên già hết lòng làm khuyến học

84 tuổi đời, 60 năm tuổi Đảng, 4 lần vinh dự được trực tiếp tham gia bảo vệ Bác Hồ khi về thăm Bắc Ninh, về nghỉ hưu ở tuổi 67 nhưng ông vẫn không chịu nghỉ ngơi mà tiếp tục cống hiến, góp sức cho sự nghiệp trồng người bằng việc tích cực tham gia công tác khuyến học và tự nguyện trích một phần lương hưu làm công tác khuyến học. Người đảng viên già có tấm lòng nhiệt huyết, hết lòng vì thế hệ trẻ đó chính là ông Đỗ Văn Phô, thôn Hán Đà, xã Hán Quảng (Quế Võ).

Bốn lần bảo vệ Bác...

Một chiều hè nắng gắt, chúng tôi theo chân vị Hiệu trưởng trường THCS Hán Quảng về thăm người thầy giáo già nghỉ hưu với quân hàm Đại tá Công an Đỗ Văn Phô. Nếp nhà giản dị, bình yên đến thanh tịnh đã phần nào giúp chúng tôi gỡ bỏ được tâm lý hồi hộp khi chuẩn bị tiếp xúc với một người thầy lão luyện có thâm niên hàng chục năm giảng dạy, một vị Đại tá Công an mẫu mực và một đảng viên lão thành Cách mạng được tôi luyện qua bao năm tháng kháng chiến gian khó của dân tộc…

Ông nhớ mạch lạc đến từng chi tiết, ngày, tháng, năm của các sự kiện, những trận giặc kéo về càn quét quê hương từ những năm 1952-1953. Sau đó là những năm tháng ông được chuyển lên công tác ở Công an tỉnh với vai trò đấu tranh phòng chống các loại tội phạm. Nhờ hoạt động tích cực, năng nổ ông Phô liên tục được cử đi phụ trách những trường đào tạo cán bộ của Bộ Công an như: trường Công an 4 ở Hà Bắc, Công an 2 ở Thái Nguyên, Công an Sơn Tây, Công an Hải Phòng. Đến năm 1970, ông Phô là Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ công an nhân dân cho Lào và Cam-pu-chia địa điểm tại xã Tân Yên (Bắc Giang) bây giờ… Trong những câu chuyện kể say sưa ấy.

Chúng tôi ấn tượng và xúc động nghe kỷ niệm 4 lần ông được đi tháp tùng bảo vệ Bác Hồ khi Người về thăm Bắc Ninh. Ông kể: “Đặc biệt nhất là năm 1956, sau khi Bác về thăm Đền Đô và nói chuyện với nhân dân địa phương, Bác đã đến thăm dân công đang đào kênh mương Bắc Hưng Hải. Khi đi qua một đoạn đường lầy lội, tôi đã xin phép dẫn Bác đi đường vòng để tránh bẩn nhưng Bác không đồng ý và nói “đi thăm dân công lại sợ bẩn à?” rồi Bác thản nhiên cúi xuống xắn quần và lội qua. Lúc trở về, đi đến gần Ga Lạc Đạo, thấy một bà cụ già đang ngồi ở gốc cây đa, Bác dừng lại, bảo người cận vệ rót nước mời cụ uống và ân cần hỏi thăm sức khỏe, gia cảnh của cụ… Mọi lúc, mọi nơi, mọi hoàn cảnh với tất cả người già hay trẻ nhỏ, cán bộ hay nông dân, Bác đều quan tâm, gần gũi chia sẻ và dành tình cảm yêu thương. Đó cũng là những phẩm chất đạo đức tôi học được từ Bác sau những lần vinh dự hiếm hoi được trực tiếp tham gia bảo vệ Bác”.

Chăm lo sự nghiệp trồng người

Về nghỉ hưu năm 1994 nhưng ông vẫn tâm huyết, chăm lo cho sự nghiệp trồng người. Vốn là một người thầy có hàng chục năm giảng dạy, đã chắp cánh, cho bao thế hệ trẻ trưởng thành. Mỗi lần về quê nhìn con trẻ ở xóm làng xao nhãng với việc học tập rồi lại thấy rõ sự xập xệ, xuống cấp của những ngôi trường làng khiến ông giáo già không khỏi chạnh lòng. Ông nghĩ “chỉ có học mới giúp bà con thôn xóm thoát nghèo. Muốn vậy phải có nguồn quỹ hỗ trợ, giúp đỡ động viên con em ham say học tập hơn nữa. Ngoài ra phải cải tạo, nâng cấp hệ thống cơ sở vật chất trường lớp, tạo môi trường học tập đầy đủ thì thầy trò mới có thể chuyên tâm dạy và học?”.

Trăn trở và suy ngẫm, phải làm gì giúp sức cho quê hương luôn đau đáu trong tâm trí ông. Ông tự nguyện trích một phần lương hưu để gây dựng quỹ khuyến học, đồng thời đi “gõ cửa” từng nhà bạn bè, những cựu giáo chức cán bộ thôn, xóm, dòng họ... cùng chung tay góp sức xây dựng Quỹ khuyến học mang tên Hội cựu giáo chức Hán Quảng. Qua nhiều năm tháng, nhờ lòng nhiệt huyết với những việc làm thiết thực, ý nghĩa của những người đã noi gương ông giáo già Đỗ Văn Phô mà phong trào khuyến học ở xã nghèo ngày càng lan tỏa, có chiều sâu. Những học sinh nghèo đã được tiếp sức đến trường từ nguồn quỹ khuyến học đó, phong trào học tập của địa phương cũng từ đó mà sôi nổi hơn với tỷ lệ học sinh khá, giỏi trong các nhà trường tăng đều mỗi năm, số con em thi đỗ vào các trường Đại học, Cao đẳng năm sau cao hơn năm trước… Ngoài ra, ông Phô còn ủng hộ hàng trăm cây xanh vào dịp đầu năm học mới để khích lệ, động viên học sinh, giáo viên tích cực tham gia phong trào trồng cây, tạo màu xanh, bóng mát ở khuôn viên các trường THCS và Tiểu học. Cũng nhờ có sự kêu gọi tài trợ của thầy giáo già mà sân trường THCS Hán Quảng đã được chuyển từ sân đất sang sân gạch. Sắp tới, khi hai nhà trường hoàn thiện các phòng chức năng và thư viện, ông hứa sẽ tài trợ một số đầu sách báo cho thư viện… Thầy giáo Bùi Ngọc Hưng, Hiệu Trưởng trường THCS Hán Quảng không giấu cảm xúc của mình tâm sự: “Những việc làm đầy ý nghĩa với lòng tâm huyết, nhiệt tình của thầy giáo già Đỗ Văn Phô đã góp phần làm thay đổi bộ mặt ngôi trường ngày một khang trang, sạch đẹp và đặc biệt được bao phủ bởi một màu xanh tươi tắn. Những người làm khuyến học, góp sức cho sự nghiệp gieo chữ, trồng người như thầy giáo Phô mãi là tấm gương sáng ngời, là nguồn động viên vững chắc để thầy trò nhà trường phát huy tốt phong trào dạy và học, phấn đấu vươn lên xây dựng nhà trường ngày càng vững mạnh. Tôi vô cùng cảm phục và ủng hộ cách làm khuyến học này, các em học sinh nghèo trong xã sẽ được tiếp thêm nghị lực để nuôi dưỡng, chắp cánh cho ước mơ tương lai…”.

Có thể, ai đó sẽ so sánh, với mức lương hưu của ông Đại tá Công an thì mỗi năm dành ra mấy triệu đồng ủng hộ cho quỹ khuyến học chưa phải là lớn. Nhưng hỏi đã mấy ai có được tấm lòng và những hành động ý nghĩa, giá trị như người Đảng viên già Đỗ Văn Phô tự nguyện làm trong nhiều năm tháng qua?!.

Phóng sự của Thanh Ngân-Thuận Cẩm