Nhận diện hộ nghèo góp phần giảm nghèo bền vững

Để giảm nghèo bền vững thì việc có cái nhìn đúng, trúng về thực trạng nghèo là  vô cùng quan trọng.Trước đây cách đánh giá hộ nghèo dựa trên mức chi tiêu đáp ứng những nhu cầu tối thiểu và được quy thành tiền. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nếu chỉ dùng duy nhất thước đo thu nhập sẽ bỏ sót đối tượng do nhiều trường hợp không nghèo về thu nhập nhưng lại khó tiếp cận các dịch vụ cơ bản, dẫn đến sự thiếu công bằng, hiệu quả trong thực thi chính sách giảm nghèo.

Lãnh đạo tỉnh và huyện Lương Tài thăm, động viên hộ nghèo được tỉnh hỗ trợ làm nhà.

Cùng với cả nước, chương trình giảm nghèo đa chiều được tỉnh Bắc Ninh thực hiện từ năm 2016. Cách tiếp cận hộ nghèo có sự thay đổi từ đơn chiều (tiêu chí về thu nhập) sang đa chiều (cả về thu nhập và sự thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản gồm: Y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, vệ sinh, thông tin. Qua 3 năm thực hiện, các mục tiêu, chỉ tiêu về giảm nghèo hàng năm của tỉnh đều đạt và vượt Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra. Cụ thể, theo kết quả tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn tiếp cận đa chiều cuối năm 2018, số hộ nghèo toàn tỉnh đã giảm từ 6.751 hộ xuống còn 5.593 hộ (tỷ lệ từ 2,06% xuống còn 1,62%); hộ cận nghèo giảm từ 8.114 hộ xuống còn 7.468  hộ (tỷ lệ từ 2,48% xuống còn 2,17%). Bên cạnh các đặc điểm chung của hộ nghèo như các tỉnh, thành phố cả nước thì riêng với Bắc Ninh, số hộ nghèo thuộc đối tượng bảo trợ xã hội chiếm tỷ lệ khá cao. Những hộ nghèo này cần có chính sách hỗ trợ trực tiếp để ổn định cuộc sống.
Từ những đánh giá, nhận diện về thực trạng hộ nghèo, Ban chỉ đạo Giảm nghèo tỉnh và các cấp chính quyền địa phương đã đưa ra những giải pháp hợp lý, hỗ trợ với từng nhóm hộ nghèo, cận nghèo theo chiều thiếu hụt. Việc thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách giảm nghèo đã đem lại cho công tác giảm nghèo của tỉnh nhiều thành quả đáng ghi nhận: 100% người nghèo, người cận nghèo được cấp bảo hiểm y tế; 100% người nghèo đi khám chữa bệnh được hỗ trợ tiền đi lại, tiền ăn ở trong quá trình khám, chữa bệnh; 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ phương tiện nghe nhìn; 100% học sinh là con hộ nghèo đang học tại các cấp phổ thông trong tỉnh được miễn, giảm một phần học phí, các em thuộc diện hộ nghèo đặc biệt khó khăn được hỗ trợ sách giáo khoa, học sinh nghèo học giỏi được cấp học bổng...
Xác định chỉ số thiếu hụt cao nhất trong 10 tiêu chí giảm nghèo là nhà ở, UBND tỉnh đã phê duyệt đề án hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo, cận nghèo theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Trong vòng 2 năm 2016-2017, toàn tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ xây dựng nhà ở cho 1.504 hộ nghèo với tổng kinh phí hơn 67 tỷ đồng. Nhằm hỗ trợ các hộ nghèo vươn lên thoát nghèo về thu nhập, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 17/2017/QĐ-UBND về quy chế quản lý và sử dụng nguồn ngân sách địa phương ủy thác qua ngân hàng chính sách để cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn tỉnh. Đến nay 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhu cầu vay vốn để sản xuất kinh doanh đều được vay vốn tại ngân hàng chính sách xã hội.
Trong giai đoạn 2016-2018, tỉnh đã tổ chức được 249 lớp dạy nghề cho lao động nông thôn với 7.691 người tham gia; 100% hộ nghèo được hỗ trợ tiền điện theo đúng quy định của Chính phủ. Các đơn vị như Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước  (Sở Tư pháp) thường xuyên trợ giúp pháp lý lưu động tại các xã, phường, thị trấn giúp người nghèo có thêm thông tin vận dụng vào sản xuất, đời sống...
Trên cơ sở nhận diện tình trạng hộ nghèo, thời gian tới, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục tham mưu cho tỉnh 5 nhóm giải pháp để công tác giảm nghèo đi vào trọng tâm, phù hợp nhu cầu thực tế của từng đối tượng hộ nghèo bao gồm: Nâng cao thu nhập cho hộ nghèo; hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản; an sinh xã hội; nâng cao năng lực giảm nghèo, truyền thông và giám sát đánh giá thực hiện chương trình; đẩy mạnh xã hội hóa công tác giảm nghèo.

Đào tạo nghề cho lao động nông thôn góp phần tạo thêm sinh kế để hộ nghèo vươn lên thoát nghèo.

Với nhóm giải pháp nâng cao thu nhập, ưu tiên giải quyết lao động nghèo vào các cụm, khu công nghiệp, làng nghề đồng thời thực hiện có hiệu quả Quyết định số 286/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh về hỗ trợ và đào tạo nghề trong các doanh nghiệp và xuất khẩu lao động cùng với hoạt động hỗ trợ tín dụng để lao động nghèo tham gia xuất khẩu lao động… Các giải pháp hỗ trợ người nghèo tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản tiếp tục được duy trì và phát huy, bảo đảm 100% hộ nghèo đều được tiếp cận thường xuyên, đầy đủ về giáo dục cho người nghèo, y tế, nhà ở, nước sạch, thông tin. Các địa phương chủ động xây dựng và nhân rộng mô hình giảm nghèo, tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo được học hỏi và áp dụng phương cách phát triển kinh tế hiệu quả, tiến tới phát triển kinh tế hộ gia đình, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững trên địa bàn.

Do số hộ nghèo người thuộc đối tượng bảo trợ xã hội chiếm tỷ lệ khá cao nên tỉnh sẽ từng bước mở rộng đối tượng chính sách, trợ giúp xã hội; nâng mức trợ cấp đối với các đối tượng bảo trợ xã hội phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, hoàn thiện các mô hình trợ giúp xã hội đối với người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người già cô đơn không nơi nương tựa; tăng cường hiệu quả trợ giúp đột xuất cho những người gặp rủi ro, thiên tai; trợ giúp cho các đối tượng đặc biệt khó khăn, học chữ, học nghề tạo việc làm, tự đảm bảo cuộc sống; mở rộng, ban hành các chính sách đặc thù để hỗ trợ người nghèo vươn lên thoát nghèo.
Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả công tác giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, MTTQ và các đoàn thể cần phát huy hơn nữa vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, coi đây là nhiệm vụ chiến lược trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tham gia vào công tác giảm nghèo. Các cơ quan doanh nghiệp, đơn vị, cá nhân tiếp tục đóng góp tích cực vào Quỹ Vì người nghèo của tỉnh; xã hội hóa việc huy động các nguồn lực đầu tư cho mục tiêu giảm nghèo, tạo thành phong trào sâu rộng thu hút và động viên sự tham gia ủng hộ của các tầng lớp dân cư, các ngành, các cấp, các tổ chức đoàn thể, các tổ chức kinh tế - xã hội cùng tham gia hỗ trợ người nghèo.