Nhớ Tết Trường Sa

Những ngày cuối năm, nỗi lo về dịch COVID-19 diễn biến khó lường cũng không át được không khí chộn rộn, hối hả đón Tết Nhâm Dần… Nhớ những ngày này ba năm trước, tôi được đón Tết cùng quân dân trên huyện đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa), một cái Tết đặc biệt…

Trên quần đảo Trường Sa dường như Tết đến sớm hơn so với đất liền. Khi những con tàu cập đảo, mang theo tấm lòng ấm áp của hậu phương cũng là lúc những người lính đảo xa đón mùa Xuân mới. Đã tròn ba năm, ngày tôi được đến 7 đảo với 13 điểm đóng quân của quần đảo Trường Sa. Đây cũng là lần đầu trong đời tôi được ra đảo, cùng các đồng nghiệp đón Tết sớm với những người lính Hải quân giữa trùng khơi, nơi đầu sóng ngọn gió.

Gói bánh chưng ở Trường Sa.

Không khí đón Tết của cán bộ, chiến sĩ nơi đảo chìm, đảo nổi của quần đảo Trường Sa đầm ấm, đủ đầy chẳng khác gì đất liền. Không ồn ào, náo nhiệt như những thành phố lớn, Tết ở Trường Sa đủ để làm cho mỗi người con xa quê đang làm nhiệm vụ nơi đây ấm lòng. Dù ở nơi sóng nước xa xôi, Tết Trường Sa vẫn vẹn nguyên nét cổ truyền của dân tộc. Những tục lệ trong ngày Tết được quân và dân trên đảo thể hiện một cách đủ đầy. Đến đảo ngày cuối năm, nhìn những nồi bánh chưng xanh được gói bằng lá bàng vuông mà bồi hồi. Lính đảo khéo tay nên lá dong từ đất liền nếu có bị rách, khô héo, mất màu sắc, cũng chẳng hề gì, dùng những chiếc lá bàng vuông thay thế. Những chiếc lá bàng to, xanh như ngọc, được lính đảo chọn lựa kỹ càng, làm cho chiếc bánh cũng mang đậm nét riêng của lính đảo Trường Sa. Mọi người vẫn đùa, bánh chưng Trường Sa là bánh chưng ba miền, bởi nồi bánh luộc ra thường có nhiều loại: cái gói bằng tay, cái gói khuôn tùy thuộc người gói quê ở vùng nào. Ai cũng thích thổi một chút hồn quê của mình vào trong chiếc bánh. Ở nơi đầu sóng, ngọn gió này được ăn miếng bánh chưng gói bằng lá bàng vuông thật vô cùng ý nghĩa. Trong không khí vui tươi, nhộn nhịp đón năm mới, những chiếc bánh chưng gói từ lá bàng vuông tô đậm thêm hương vị Tết ở nơi đảo xa; vị mặn mòi của nước biển, của nắng gió đảo xa, đã thấm vào từng gân lá bàng vuông, cùng lá dong hòa quyện vào hương nếp dẻo thơm - những hạt gạo từ đất liền qua muôn trùng sóng gió đến với đảo xa. Chính sự kết hợp độc đáo từ hương vị của đất liền và biển cả, làm nên vị bánh rất đặc trưng, chỉ có ở Trường Sa, khiến ai ăn rồi đâu dễ gì quên.
Không chỉ có bánh chưng, Tết ở đảo Trường Sa còn có mâm ngũ quả với đu đủ, dừa, chuối và quả tra được trồng trên đảo. Trong những ngày đầu năm mới, nhiều hoạt động vui xuân được tổ chức liên tục. Các trò chơi như: Kéo co, đẩy gậy, lắc thúng bắt vịt, cờ tướng, bóng chuyền, nhảy bao bố, đá bóng,... được các chiến sĩ trẻ tham gia một cách hào hứng. Song không thể thiếu một nghi lễ thiêng liêng và xúc động, đó là lễ chào cờ. Tôi đã từng leo lên tháp cột cờ Lũng Cú ở biên giới Việt - Trung, nhìn toàn cảnh biên giới núi non trùng điệp, lòng thật nhiều cảm xúc. Nhưng giữa biển Đông, trên đảo Trường Sa Lớn, được hát bài “Tiến quân ca” giữa biển trời mênh mông nắng gió. Khi Trung tá Đảo trưởng Trần Văn Quyển dõng dạc hô khẩu lệnh chào cờ, đọc 10 lời tuyên thệ của Quân đội Nhân dân Việt Nam trước cờ đỏ sao vàng phấp phới bay, lòng tôi rộn lên bao xúc động, tự hào về quê hương, đất nước, biển trời Việt Nam.

Quang cảnh buổi lễ chào cờ ở Trường Sa.

Không ồn ào và náo nhiệt, không pháo hoa rực rỡ, nhưng không khí Tết ở Trường Sa đủ để làm cho mỗi người con xa quê đang làm nhiệm vụ nơi đây ấm lòng, tuy thiếu vắng tình thân nhưng ấm áp tình đồng đội, tình quân dân. Tôi vẫn còn nhớ như in binh nhất Lê Xuân Quang, quê ở khu phố Phù Lộc, phường Phù Chẩn, thành phố Từ Sơn tâm sự: “Được đón Tết ở đảo là điều thiêng liêng và kỳ diệu nhất đối với tôi trong đời quân ngũ. Khi thời khắc Giao thừa, giữa mênh mông biển trời Tổ quốc, tự trong huyết quản của những người lính hải quân đều trào dâng niềm tự hào xúc động. Ngày Tết, ai cũng nhớ về đất liền, gia đình nhưng chúng tôi biến nó thành sức mạnh, cùng nhau vững chắc tay súng bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc”.
Xuân mới đang về, những hình ảnh về Trường Sa lại rộn ràng hơn trong tâm trí. Nơi những cây bàng vuông, phong ba giúp hòn đảo xanh tươi che chắn gió cát giữa biển khơi, nơi những chiến sĩ hải quân đang bảo vệ đảo, những người lính công binh nước da đen cháy mình dưới nắng nóng xây dựng đảo, những chiến sĩ gác đèn biển bảo vệ cho các con tàu xuôi ngược trên biển Đông, nơi có tiếng chuông chùa ngân nga cùng gió biển, có tiếng ê a học bài của trẻ thơ. Ngày xuân, thầm chúc quân và dân Trường Sa lại có những ngày Tết ấm áp, chan chứa yêu thương.
Tết này, những nỗi nhớ cũng gần hơn, từ phía biển!