Những điều cần lưu ý khi điều trị và chăm sóc sức khỏe cho người bệnh ung thư phổi trong đại dịch COVID-19

Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có khoảng 2,09 triệu người mắc mới và 1,76 triệu người tử vong do ung thư phổi. Năm 2018, tại Việt Nam có thêm hơn 23.000 người mắc ung thư phổi, con số này dự báo có thể sẽ tăng lên vào những năm tiếp theo. Ung thư phổi là một trong những ung thư đứng hàng đầu và có tỷ lệ tử vong cao trong các bệnh ung thư thường gặp. Tại Việt Nam, năm 2018 có hơn 20.000 trường hợp tử vong vì căn bệnh này, đây thực sự là con số đáng báo động.

Theo nghiên cứu mới đây từ các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy, người bệnh ung thư có nguy cơ nhiễm COVID-19 cao hơn so với người không mắc bệnh ung thư. Người bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư phổi đang hoặc vừa được điều trị phẫu thuật hay hóa chất, khi nhiễm COVID-19 thường có nguy cơ gặp biến cố lâm sàng cao hơn so với người không mắc bệnh ung thư. Trong tình hình dịch bệnh COVID-19 như hiện nay, việc chẩn đoán, điều trị, chăm sóc sức khỏe cho người bệnh ung thư, đặc biệt là người bệnh ung thư phổi là vấn đề được nhiều người quan tâm.
Ung thư phổi là một khối mô bất thường, phát triển quá mức và không hài hòa với những tổ chức bình thường kế cận. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra căn bệnh này, bao gồm: Suy giảm miễn dịch, những biến đổi bên trong hệ thống gen và tác động bên ngoài môi trường. Nhiều nghiên cứu cho thấy nguyên nhân tác động gây nên bệnh ung thư phổi gắn với môi trường, chế độ ăn uống, thói quen hút thuốc lá, điều kiện lao động, nhiễm độc nước, không khí và nếp sống thiếu vệ sinh… Đặc biệt khi có nhiều yếu tố phối hợp với nhau, nguy cơ mắc bệnh càng tăng.
Trong những ngày diễn biến dịch COVID-19 có chiều hướng phức tạp, để nâng cao hiệu quả phòng, chống lây nhiễm tại cơ sở khám chữa bệnh, dịch bệnh, Sở Y tế yêu cầu các đơn vị trong ngành hạn chế số lượng người bệnh vào điều trị nội trú một cách hợp lý. Do đó, lượng bệnh nhân ung thư điều trị nội trú tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh giảm đáng kể, số ca mổ giảm nhiều, các trường hợp điều trị nội trú đông nhất là bệnh nhân truyền hóa chất và xạ trị. Những trường hợp nhẹ được đơn vị cấp thuốc cho điều trị ngoại trú, nếu có bất thường mới phải nhập viện điều trị nội trú; những ca phẫu thuật nếu có thể sẽ trì hoãn chờ dịch qua.

90% bệnh nhân ung thư có liên quan đến thuốc lá, vì vậy, hãy bỏ thuốc sớm nhất có thể để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.

Về việc tạm ngưng điều trị trong mùa dịch ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả điều trị của bệnh nhân ung thư, Bác sĩ CKII Nguyễn Hữu Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: Đối với điều trị ung thư nói chung và điều trị ung thư phổi nói riêng, việc tuân thủ kế hoạch điều trị có ý nghĩa quan trọng trong việc mang đến hiệu quả điều trị tích cực cho người bệnh. Trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay, chúng tôi chia sẻ với mối lo của người nhà và bệnh nhân khi tái khám để điều trị tiếp. Tuy nhiên, bên cạnh nguy cơ nhiễm COVID-19 và các biến chứng do COVID-19 thì nguy cơ bệnh ung thư tiến triển cũng luôn thường trực. Đối với bệnh nhân ung thư phổi, có những giai đoạn bệnh việc điều trị không nên kéo giãn, vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều trị, song cũng có giai đoạn có thể kéo giãn thời gian điều trị (bệnh nhân đã đáp ứng điều trị, duy trì sự ổn định) mà không ảnh hưởng đến kết quả chung về điều trị. Vì vậy, tùy vào tình hình của bệnh nhân, bác sĩ điều trị sẽ cân nhắc việc có hay không kéo giãn điều trị để không ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị.
Xung quanh lo lắng về nguy cơ mắc COVID-19 ở người bệnh ung thư phổi cao hơn hơn người khỏe mạnh, bác sĩ Tiến cho rằng: Mặc dù các nghiên cứu đều đánh giá nguy cơ mắc COVID-19 ở người bệnh ung thư cao hơn người khỏe mạnh, song người dân không cần quá lo lắng nếu người bệnh cũng như toàn bộ người nhà thực hiện nghiêm quy định của Chính phủ, tỉnh, khuyến cáo của ngành Y tế về phòng chống COVID-19 như: Thực hiện giãn cách, hạn chế đến nơi đông người, thường xuyên vệ sinh tay đúng cách, đeo khẩu trang… Đối với người nhà đi làm, tiếp xúc với nhiều người khi về nhà nên thay quần áo để loại bỏ khói bụi, virus bám trên quần áo, rửa tay bằng xà phòng đúng cách trước khi chăm sóc bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là những bệnh nhân COVID-19 có bệnh nền là các bệnh mãn tính như: Tim mạch, ung thư, đặc biệt là ung thư phổi… thì nguy cơ có biến chứng nặng, thậm chí tử vong là rất cao, vì vậy việc phòng dịch và chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi trong mùa dịch viêm phổi cấp do chủng mới của virus Corona gây ra rất quan trọng.
Cũng theo bác sĩ Tiến, phần lớn người bệnh ung thư phổi có liên quan đến khói thuốc lá, vì vậy, nếu hút thuốc, nên bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt, tránh môi trường có người hút thuốc, xây dựng thói quen tập luyện thể dục thể thao lành mạnh, có chế độ dinh dưỡng cân bằng, chữa trị những bệnh mãn tính nếu có đồng thời tầm soát sức khỏe thường xuyên để phát hiện kịp thời, điều trị sớm.