Nơi trở về của đạo lý và lòng kiêu hãnh dân tộc

Có một thời chưa xa, Quảng Trị đã cùng cả nước ra trận và trở thành “Đất lửa” ghi dấu bao chiến công oanh liệt, hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chiến tranh kết thúc, Quảng Trị lại vinh dự được thay mặt cả nước đón về và chăm sóc hàng vạn phần mộ liệt sỹ từ khắp các chiến trường. Và mảnh đất Quảng Trị sâu nặng nghĩa tình đã trở thành nơi trở về của đạo lý và lòng kiêu hãnh dân tộc.

Cứ độ tháng 7 hằng năm- Tháng tri ân các Anh hùng liệt sỹ, tỉnh Bắc Ninh lại thành lập đoàn đại biểu viếng nghĩa trang liệt sỹ tại Quảng Trị. Năm nay lại được tháp tùng đoàn đại biểu tỉnh do đồng chí Trần Văn Túy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng đoàn về viếng Nghĩa trang Liệt sỹ Đường 9 và Nghĩa trang Liệt sỹ Trường Sơn.

Hơn 7 giờ tối, xe mới đến cầu Thạch Hãn. Bước chân trên cầu rộn tiếng thuyền máy và ánh điện của thành phố lên đèn phản chiếu lung linh mặt nước trên sông. Cựu chiến binh Trần Công Thế bùi ngùi: “Dòng sông cũng chính là một nghĩa trang khổng lồ mà biết bao chiến sỹ của ta đã nằm lại cho vẻ đẹp hiền hòa và phát triển hôm nay”. Giọng rưng rưng ông ngâm mấy câu thơ: “Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/ Có tuổi hai mươi thành sóng nước/ Vỗ yên bờ bãi mãi ngàn năm…” Cả đoàn yên lặng trôi về miền hoài niệm nối nhịp cầu tri ân với những tuổi 20 nay đã thành sóng nước ngẫm xem mình phải làm gì cho đất nước thêm tươi đẹp hôm nay.

…6 giờ 30 phút sáng hôm sau, nắng miền Trung đã vội vàng đổ lửa đánh thức đại ngàn Trường Sơn. Chúng tôi có mặt tại Nghĩa trang Đường 9, nơi yên nghỉ của hơn một vạn anh hùng, liệt sỹ là bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích và thanh niên xung phong đã từng chiến đấu, phục vụ chiến đấu trên mặt trận Đường 9, chiến trường Quảng Trị và đất bạn Lào trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ. Trong ngân vang của tiếng chuông và bi tráng khúc nhạc Hồn tử sỹ, Đoàn đại biểu đại diện Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bắc Ninh dâng hương, tưởng nhớ tới các anh hùng liệt sỹ. Đồng chí Chủ tịch tỉnh nhẹ nhàng dặn mọi người trong đoàn chăm sóc cẩn thận từng phần mộ các liệt sỹ quê hương. Không khí của khói hương và lòng thành kính làm cho lòng người ấm áp lạ thường như đang được về gặp lại người thân yêu…

Đến Nghĩa trang Liệt sỹ Trường Sơn trong nắng sớm miền Trung, những hàng mộ trắng bừng lên trên màu xanh thẳm của đại ngàn. “Hoa nắng Trường Sơn” như ai đó đã ví von tưng bừng khoe sắc làm nên khung cảnh vừa trữ tình vừa bi tráng nơi yên nghỉ vĩnh hằng của hơn một vạn người con ưu tú đến từ khắp mọi miền Tổ quốc về đây nghỉ sát bên nhau như đồng đội kề vai thuở nào ra trận. Đồi cao lộng gió vi vu khúc nhạc vĩnh hằng ru các chị, các anh yên giấc ngủ ngàn thu. Dưới chân tượng đài trung tâm 3 mặt vút cao giữa không gian thoáng đãng, vững chắc trong thế chân kiềng biểu trưng cho tình đoàn kết 3 nước Đông Dương (Việt Nam- Lào- Campuchia) cùng chung chiến hào đánh Mỹ, dưới tán cây bồ đề thiêng, cả đoàn thành kính đặt vòng hoa và dâng hương tri ân các anh hùng liệt sỹ. Tới thắp hương tại nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ Hà Bắc (Bắc Ninh và Bắc Giang), duyên lành quê hương đưa chúng tôi gặp đoàn thân nhân các liệt sỹ tỉnh Bắc Giang. 2 đoàn cùng một tấm lòng Hà Bắc dâng hương và chăm sóc từng phần mộ. Khói hương ngát bay cùng hương lòng, mồ hôi hòa nước mắt dưới cái nắng cháy da làm lòng người thanh thản khi làm được nghĩa cử thiêng liêng của người sống trong hòa bình tri ân người đã hy sinh cho độc lập hôm nay.

“Trường Sơn đông nắng, tây mưa/ Ai chưa đến đó như chưa rõ mình” câu thơ của Tố Hữu đã một thời thúc giục những người con của Tổ quốc này lên đường đến với Trường Sơn tìm chân giá trị cuộc sống. Đến hôm nay lại là lời nhắc nhở thế hệ được sống trong độc lập, tự do hãy tìm về Trường Sơn trong hành trình du lịch “Hoài niệm” để hiểu hơn những hy sinh to lớn của thế hệ cha anh, trân trọng hơn giá trị cuộc sống hôm nay. Đoàn viên Lương Lệ Chi (Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh) xúc động tâm sự: “Đây là lần đầu tiên tôi được đến viếng Nghĩa trang Liệt sỹ Trường Sơn, cảm nhận sâu sắc sự khốc liệt của chiến tranh và những mất mát, hy sinh to lớn của các anh hùng liệt sỹ… Thấm thía công ơn thế hệ cha anh, tôi nguyện nỗ lực phấn đấu, lao động, học tập để đóng góp dựng xây đất nước xứng đáng với sự hy sinh cao cả ấy…”. Đó cũng chính là tiếng lòng của thế hệ hôm nay hướng về tri ân các anh hùng liệt sỹ đã cống hiến tuổi thanh xuân của mình làm nên đất nước mùa xuân.

Bài, ảnh: Bảo Anh