Nòng cốt xây dựng nền nông nghiệp hiện đại

Phát triển kinh tế trang trại là chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, diện tích cấy lúa không ăn chắc sang sản xuất tập trung, quy mô lớn theo hướng hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao. Đây chính là nòng cốt cho một nền nông nghiệp thông minh thời đại công nghệ 4.0.

Thực tế chứng minh, kinh tế trang trại đóng vai trò hết sức quan trọng về tổ chức sản xuất hàng hóa trong sản xuất nông nghiệp, tạo giá trị nông sản hàng hóa quy mô lớn, vượt trội so với kinh tế hộ nông dân bình thường. Kinh tế trang trại còn là mô hình lấy sản xuất hàng hóa và lợi nhuận làm mục tiêu, là động lực mới phát huy năng lực kinh tế hộ. Đây là điểm đột phá trong bước chuyển sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo chuỗi liên kết. Theo kết quả rà soát của Chi cục Phát triển Nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT) thì năm 2020, tổng doanh thu từ kinh tế trang trại đạt 1.137 tỷ đồng, tổng lợi nhuận đạt 170,92 tỷ đồng, lợi nhuận bình quân của trang trại đạt 876,55 triệu đồng/trang trại; ước năm 2021, tổng doanh thu đạt 1.096,84 tỷ đồng, tổng lợi nhuận đạt 117,57 tỷ đồng, lợi nhuận bình quân của trang trại đạt 602,94 triệu đồng/trang trại (do ảnh hưởng của dịch COVID-19, lưu thông hàng hóa khó khăn, giá sản phẩm nông sản giảm sâu, giá nguyên liệu đầu vào tăng, tác động xấu tới sản xuất nông nghiệp).
Theo ông Nguyễn Quốc Trị, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển Nông thôn: Xác định rõ kinh tế trang trại là một trong những hình thức tổ chức sản xuất tiên tiến trong nông nghiệp, góp phần đánh thức tiềm năng đất đai, xây dựng nền nông nghiệp hàng hóa với quy mô lớn và ứng dụng công nghệ cao, tạo việc làm, tăng thu nhập cho nông dân. Mục tiêu của tỉnh là đẩy mạnh phát triển kinh tế trang trại, làm nền tảng để xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, đáp ứng mục tiêu bảo đảm an ninh lương thực và an toàn xã hội. Chính vì vậy, tỉnh chỉ đạo ngành chức năng, các cơ quan liên quan, các địa phương tìm giải pháp khả thi nhất để tạo tiền đề cho trang trại phát triển bền vững. Hiện nay, các sản phẩm chủ lực chiếm tỷ trọng cao trong tổng sản phẩm của các trang trại bao gồm: lợn thịt, trứng gia cầm, thịt gia cầm và cá thịt... Tuy nhiên, các trang trại phát triển sản xuất vẫn còn nhỏ lẻ, phân tán, chưa quy hoạch thành những vùng sản xuất lớn. Các trang trại chưa có sự liên kết chặt chẽ với nhau, vẫn sản xuất đơn lập, số lượng sản phẩm hàng hóa còn hạn chế, chất lượng không đồng đều, giá trị sản phẩm thấp, do đó việc liên kết sản xuất gắn tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Toàn tỉnh có 25 trang trại tham gia liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm; 39 trang trại ứng dụng công nghệ cao; 9 trang trại sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap. Đặc biệt, các trang trại trồng trọt chưa tìm được đối tác để liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị; nhiều chủ trang trại chưa nắm bắt được nhu cầu của thị trường, sản xuất còn thụ động, hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cao.

Hiệu quả kinh tế trang trại.

Trước thực tế đó, tỉnh quyết định thành lập Tổ công tác hỗ trợ mô hình kinh tế trang trại và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, giao Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì. Tổ công tác trước mắt rà soát lại tình hình sử dụng đất, những khó khăn, vướng mắc về chính sách đất đai; về vốn phát triển; nguồn nhân lực; tiếp cận khoa học kỹ thuật… ở các trang trại, từ đó tham mưu với tỉnh phương án tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tạo động lực cho kinh tế trang trại khai thác tối ưu tiềm năng đất đai của từng vùng, từng địa phương. Tổ công tác có nhiệm vụ nghiên cứu đề xuất thí điểm xây dựng vùng kinh tế trang trại trên cơ sở hình thành một số mô hình trang trại điển hình gắn với xây dựng Nông thôn mới nâng cao. Nghiên cứu, khảo sát, lựa chọn mỗi huyện, thành phố một xã có đủ điều kiện, khả năng thu hồi đất để thực hiện thí điểm mô hình trang trại bằng hình thức góp đất (có sự tham gia của người dân), tỉnh hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, đường, điện… Hiện nay, các huyện, thành phố cũng thành lập Tổ công tác hỗ trợ mô hình kinh tế trang trại, giao Phó Chủ tịch UBND huyện, thành phố làm Tổ trưởng nhằm sớm rà soát tình hình sử dụng đất, những khó khăn, vướng mắc chung của các trang trại để đề xuất xây dựng mô hình điểm phát triển kinh tế trang trại trên địa bàn hiệu quả.
Toàn tỉnh có khoảng 2.846 cơ sở sản xuất theo mô hình kinh tế trang trại, trong đó 195 trang trại đạt tiêu chí theo quy định, gồm: 50 trang trại trồng trọt; 86 trang trại chăn nuôi; 38 trang trại thủy sản; 21 trang trại tổng hợp. Bước đầu hình thành nhiều vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, như: Vùng nuôi trồng thủy sản tại xã Bình Dương, Nhân Thắng, Xuân Lai (Gia Bình), xã Trung Chính, Phú Hoà, An Thịnh (Lương Tài)...; vùng cây ăn quả tại xã Hoài Thượng, Đại Đồng Thành, Đình Tổ (Thuận Thành), Đại Lai (Gia Bình), Cảnh Hưng (Tiên Du), Hán Quảng, Đào Viên (Quế Võ)...; vùng chăn nuôi tập trung tại Công ty TNHH Đầu tư và phát triển chăn nuôi gia công Dabaco xã Lạc Vệ  (Tiên Du), Lai Hạ (Lương Tài), Công ty TNHH Delco, xã Nguyệt Đức (Thuận Thành)... Đây là nòng cốt cho một nền nông nghiệp thông minh, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, góp phần tạo sự thành công trong chiến lược phát triển hài hòa, bền vững của tỉnh.