Quản lý, sử dụng đất đô thị gắn với phát triển bền vững

Hơn 5 năm, từ khi Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực, Bắc Ninh thực hiện quản lý, quy hoạch đất đô thị có sự thống nhất cao giữa quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị và các quy hoạch ngành, lĩnh vực khác có sử dụng đất. Theo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016-2020) của tỉnh cho thấy bước đầu có sự gắn kết với quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng. Đây sẽ là cơ sở pháp lý trong công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đô thị.

Sử dụng đất hiệu quả, thúc đẩy đô thị phát triển. Ảnh: Trung tâm thị xã Từ Sơn.

Toàn tỉnh hoàn thành việc đo đạc bản đồ địa chính diện tích 82.271,1 ha, đạt 100% so diện tích tự nhiên, trong đó, bản đồ tỷ lệ 1/500, diện tích 3.960,9 ha; bản đồ tỷ lệ 1/1000, diện tích 39.462,65 ha; bản đồ tỷ lệ 1/2000, diện tích 38.847,6 ha. Tổng số thửa đất đã đo đạc, lập bản đồ địa chính 1.008.765 thửa. Công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất được thực hiện đúng trình tự, thủ tục và đúng quy định về quản lý, sử dụng đất. Toàn tỉnh đã giao đất cho 97 dự án, diện tích 473,69 ha; cho thuê đất 67 dự án, diện tích 413,61 ha. Tỉnh cũng ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện các dự án, diện tích 957,4ha, trong đó, bồi thường bằng đất 45 trường hợp, bồi thường bằng tiền 504,6 tỷ đồng. Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được thực hiện công khai, dân chủ, lấy ý kiến của người có đất bị thu hồi, ít để xảy ra khiếu kiện. Công tác đăng ký, lập hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất bảo đảm tính pháp lý, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất, ngăn chặn kịp thời các giao dịch không đăng ký tại cơ quan nhà nước. Cụ thể, cấp Giấy chứng nhận lần đầu cho đất ở 329.262 Giấy, diện tích 9.588,12 ha, đạt 95,1%; 73 Giấy chứng nhận đất quốc phòng, an ninh, diện tích 206,85 ha; 7.096 Giấy chứng nhận đất kinh doanh phi nông nghiệp, diện tích 4.827,7 ha, đạt 98,9%... Hoàn thành công tác kiểm kê, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất, dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai tại thị xã Từ Sơn, huyện Lương Tài và đang hoàn thiện dự án tại huyện Gia Bình, Tiên Du.
Công tác quản lý nhà nước về sử dụng đất đô thị có sự chuyển biến tích cực theo hướng tiết kiệm, hiệu quả, đúng Luật. Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường, đơn vị quản lý nhà nước về đất đai thì vẫn còn những hạn chế, bất cập cần tháo gỡ. Việc lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và 5 năm kỳ cuối (2016- 2020) cấp huyện còn chậm, do Chính phủ phân khai chỉ tiêu sử dụng đất muộn. Sự thống nhất giữa quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với quy hoạch của các ngành, lĩnh vực khác còn chồng chéo, không rõ trách nhiệm trong phân cấp quản lý, gây khó khăn trong tổ chức thực hiện. Thiếu tính đồng bộ giữa quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch khu công nghiệp, đô thị, khu dân cư, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Hệ thống pháp luật đất đai khá phức tạp, thay đổi thường xuyên, dưới Luật có nhiều Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành nên quá trình triển khai các phần việc về đất đai, nhất là công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn. Tình trạng vi phạm quy định về đất đai còn diễn biến khá phức tạp, khó giải quyết triệt để, chính quyền cấp cơ sở còn buông lỏng quản lý, cấp đất trái thẩm quyền, dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện.
Để công tác quản lý, quy hoạch, sử dụng đất thực sự đi vào cuộc sống, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy định còn thiếu, chưa chặt chẽ, đồng thời tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật đất đai để các tổ chức, cá nhân tiếp cận, thực hiện đúng quy định. Rà soát, bổ sung các dự án giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện đúng trình tự, hiệu quả. Tăng cường sự lãnh, chỉ đạo đối với công tác quản lý đất đai cấp cơ sở. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính có liên quan đến đất đai, từng bước hiện đại hóa cung cấp dịch vụ công về đất đai theo hướng Chính phủ điện tử... nhằm khai thác triệt để tiềm năng đất đai cho phát triển bền vững.