Quan tâm, đầu tư nâng cao chất lượng dân số

Trong những năm qua, cùng với cả nước, Bắc Ninh luôn quan tâm và coi trọng công tác Dân số - KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS). Các cấp uỷ Đảng, chính quyền tăng cường chỉ đạo, thực hiện vì mục tiêu ổn định quy mô, cơ cấu dân số, từng bước nâng cao chất lượng dân số, đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho thời kỳ CNH, HĐH đất nước.

Mặc dù vậy, công tác Dân số - KHHGĐ vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn thách thức. Do cơ cấu dân số trẻ nên số phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ lớn, số dân di cư đến các khu công nghiệp chủ yếu là dân số trong độ tuổi sinh đẻ, 70% công nhân tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh là nữ nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến tỷ suất tăng dân số và tỷ suất sinh, làm tăng số sinh của tỉnh; tốc độ gia tăng dân số cơ học hàng năm ở mức cao, làm tăng quy mô dân số. Quy mô dân số lớn, mật độ dân số cao, dân trí không đồng đều, nhận thức và tâm lý muốn có nhiều con và thích có con trai là nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức cao so với cả nước. Tỷ lệ phá thai, bao gồm cả phá thai ở vị thành niên, thanh niên còn cao; tình trạng phá thai lặp lại còn phổ biến; tỷ lệ vô sinh, nhất là vô sinh thứ phát cao, dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ đến các đối tượng còn hạn chế, đặc biệt ở các địa phương có nhiêu công nhân khu công nghiệp đến ở trọ.

Thực tế cho thấy, thanh niên và vị thành niên là những đối tượng phải đương đầu với nhiều nguy cơ và thử thách liên quan đến SKSS, sức khỏe tình dục như: Thiếu kiến thức, kỹ năng cần thiết để chăm sóc bản thân; tình trạng vị thành niên, thanh niên có thai ngoài ý muốn, phá thai không an toàn, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm HIV/AIDS. Do vậy, công tác Dân số - KHHGĐ trong thời gian tới sẽ tích cực triển khai bằng các nhiệm vụ trọng tâm như: Tiếp tục triển khai Kết luận số 119-KL/TƯ ngày 4-1-2016 của Ban Bí thư về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 47-NQ/TƯ của Bộ Chính trị khóa IX về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách Dân số-KHHGĐ; tiếp tục triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và hoạt động của Chiến lược Dân số và SKSS đến năm 2020; các ngành thành viên Ban Chỉ đạo công tác Dân số-KHHGĐ huyện, thành phố, thị xã tập trung triển khai thực hiện các đề án, dự án về nâng cao chất lượng Dân số như: Mô hình tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; đề án Chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng; đề án Sàng lọc trước sinh và sơ sinh để phát hiện sớm các dị tật ở trẻ, từ đó can thiệp điều trị sớm.

Lấy mẫu máu gót chân trẻ sơ sinh giúp phát hiện sớm và tránh được hậu quả nặng nề nếu không may mắc các dị tật bẩm sinh.

Năm 2017, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 175/KH-UBND ngày 20-6-2017 về Kế hoạch thực hiện “Đề án chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2017-2025”; Kế hoạch số 188/KH-UBND về thực hiện “Đề án kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2017-2020”. Sở Y tế ban hành kế hoạch số 645/KH-SYT về kế hoạch thực hiện Chương trình hành động Truyền thông chuyển đổi hành vi về Dân số và phát triển giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Năm 2017, kết quả thực hiện các chỉ tiêu về dân số cho thấy, tỷ suất sinh thô 15,4‰ (giảm 0,2‰ so với năm 2016); tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 17,1 % (tăng 2% so với năm 2016); tỷ lệ cặp vợ chồng mới sử dụng biện pháp tránh thai đạt kế hoạch năm, tỷ số giới tính khi sinh 117 trẻ trai/100 trẻ gái. Về nâng cao chất lượng dân số, tỷ lệ sàng lọc trước sinh 35% số bà mẹ mang thai, tỷ lệ sàng lọc sơ sinh đạt 40% số trẻ sinh ra. Tại 8/8 huyện, thành phố, thị xã triển khai nhiều mô hình nâng cao chất lượng dân số như: Chăm sóc SKSS vị thành niên, khám sức khỏe tiền hôn nhân. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai đạt 75% (đạt chỉ tiêu giao), tổng số người mới áp dụng biện pháp tránh thai là 50.926 (đạt 107,7% chỉ tiêu giao); giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn đường sinh sản so với cùng kỳ.

Ngoài ra, một số mô hình được duy trì và nhân rộng tại các địa bàn như mô hình chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên; mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Bên cạnh đó, hàng năm các ban, ngành, đoàn thể cũng đã triển khai các hoạt động chăm sóc SKSS/KHHGĐ trên địa bàn như: Liên đoàn Lao động, Hội KHHGĐ tổ chức các buổi truyền thông kiến thức SKSS/KHHGĐ cho các đối tượng là phụ nữ tuổi mãn kinh, nam giới, vị thành niên thanh niên, công nhân lao động trong các khu công nghiệp; Sở Giáo dục-Đào tạo, Tỉnh Đoàn tổ chức truyền thông chăm sóc SKSS/KHHGĐ và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho các đoàn viên, thanh niên; Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân và Hội Liên hiệp Phụ nữ truyền thông chính sách Dân số-KHHGĐ, kiến thức chăm sóc SKSS/KHHGĐ, bình đẳng giới cho cán bộ và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Chất lượng dân số bao gồm nhiều mặt nhưng quan trọng nhất chính là cuộc sống vật chất và tinh thần của người dân. Bởi vậy, đi đôi với các mục tiêu phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững, cần chăm lo cho công tác y tế, giáo dục, bảo vệ môi trường nhằm bảo đảm sức khỏe cho người dân. Song song với đó là chú trọng nâng cao dân trí và đáp ứng yêu cầu về chất lượng đội ngũ lao động để đẩy mạnh CNH-HĐH. Đây chính là nhiệm vụ, mục tiêu hàng đầu để Bắc Ninh nâng cao chất lượng dân số.