Sức mạnh của cơm nhà

“Ba ơi mau về nhà đi ba/ Canh chua cá lóc kho tộ/Cả nhà ta cùng ăn bữa cơm gia đình… Cả nhà ta hôm nay thật vui/Cả nhà ta hôm nay sum vầy/Một nụ hôn yêu ba mẹ/Một bông hoa dành tặng cho em/Cùng với bữa cơm gia đình”. Đó là những câu hát trích trong ca khúc “Bữa cơm gia đình” của nhạc sĩ Minh Khang như nhắc mỗi người, hãy thu xếp công việc, mau chóng trở về nhà, cùng ngồi vào bữa cơm gia đình với biết bao câu chuyện thân tình còn đang dang dở…

Tiếp nối ý nghĩa tốt đẹp từ năm 2014 và 2015, chủ đề của Ngày Gia đình Việt Nam năm 2016 vẫn là “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” gắn với chủ đề truyền thông về công tác gia đình của năm là “Xây dựng nhân cách người Việt Nam từ giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình”. Thông điệp sâu sắc đó đề cao ý nghĩa, giá trị tình cảm và những giây phút đoàn viên, sum họp của các thành viên trong gia đình.

Cuộc sống hiện đại, mọi người dành thời gian cho công việc nhiều hơn, quỹ thời gian dành cho gia đình sẽ ít đi. Thế nhưng, nếu mỗi thành viên đều có ý thức vun đắp thì vẫn duy trì được những bữa cơm gia đình đầm ấm, hạnh phúc. Chị Phạm Thị Hồng Nhật (32 tuổi, Mãn Xá, Thuận Thành) chia sẻ: “Do điều kiện công việc, ông xã mình thường phải xa gia đình những ngày trong tuần. Nhưng cứ đến cuối tuần, anh ấy về là tranh vào làm đầu bếp chính còn mấy mẹ con chỉ quanh quẩn nhặt rửa, phụ ở vòng ngoài. Chưa cần đợi đến lúc quây quần bên mâm cơm thưởng thức những món ngon do “đầu bếp bố” trổ tài mà chỉ với không khí cả nhà bận rộn cùng nhau vào bếp đã khiến mọi thành viên trong gia đình cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc, nhất là hai đứa nhỏ chúng rất thích thú và tự hào vì có một ông bố đảm đang, biết chia sẻ việc nhà…”.

Không riêng chị em phụ nữ mà cánh mày râu cũng khẳng định bữa cơm sum họp cả gia đình chính là “liều thuốc” hữu hiệu giúp cân bằng dinh dưỡng, cải thiện sức khỏe và gắn kết tình cảm gia đình. Anh Hoàng Xuân Thành (Bồ Sơn, thành phố Bắc Ninh) tâm sự: “Quê xa, phải thuê nhà trọ ở thành phố để tiện đi làm, suốt mấy năm tôi sống một mình ngày nào cũng đủ ba bữa cơm hàng cháo chợ. Từ khi lấy vợ, sáng, trưa, tối tôi đều ăn cơm nhà vừa bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm vừa ngon, bổ dưỡng lại tiết kiệm chi phí và quan trọng là được tận hưởng cảm giác bầu bạn với vợ con. Có người thấy tôi quá “chung thủy” với cơm nhà còn chọc ghẹo này nọ nhưng tôi cứ mặc cho họ nói vì chẳng gì có thể vun đắp hạnh phúc gia đình bằng những bữa cơm ấm áp yêu thương”.

Phát triển kinh tế rất quan trọng, vật chất là những điều kiện cần thiết cho cuộc sống gia đình. Song tình cảm và sự gắn kết vợ chồng mới là nền tảng của hạnh phúc vững bền. Bữa cơm gia đình như một “chất keo” kết dính các thành viên, là nơi để ông bà, cha mẹ, vợ chồng, anh em, con cháu trao gửi, nuôi dưỡng tình yêu thương và chăm sóc lẫn nhau. Qua những bữa cơm, các thành viên học được cách ứng xử, sự chia sẻ, lắng nghe và biết yêu thương… Thói quen của người Việt bao giờ cũng vừa ăn vừa nói chuyện, đó cũng là nét văn hóa đặc trưng. Những lời hỏi han, trò chuyện khi ăn hoặc đôi khi là một vài cử chỉ yêu thương như gắp thức ăn cho nhau sẽ giúp các thành viên thấu hiểu và gần gũi hơn. Bao nhiêu giận hờn, khúc mắc trong cuộc sống chung cũng nhờ thế mà được hóa giải trong bữa cơm gia đình. Hạnh phúc nhỏ nhoi không phải ở việc ăn gì mà là trong cách người ta ăn và sự cần có mặt của nhau trong bữa ăn, ở sự nhường nhịn, hy sinh và sống vì nhau: “Miếng nạc thì để phần chồng, miếng xương phần mẹ, miếng lòng phần con” rồi “Bấy lâu thiếp vắng mặt chàng/ Sầu bi trong dạ, ăn vàng không ngon”…

Ngoài ý nghĩa sum họp, bữa cơm còn là thành quả lao động của các thành viên trong gia đình, là nơi truyền nhận những kinh nghiệm giáo dục đạo đức, lối sống. Trẻ em lớn lên bằng những ký ức tuổi thơ, nếu ký ức đẹp thì cuộc sống ắt đẹp. Hàng ngày chúng được sống giữa tình yêu thương của những người thân dưới một mái nhà, trẻ sẽ sống tình cảm, nhân ái và biết yêu thương mọi người. Các chuyên gia tâm lý cho rằng, những bữa cơm gia đình có tác dụng rất lớn trong việc nuôi dạy con cái gìn giữ nếp nhà. Con cái được lớn lên từ những bữa cơm gia đình, khi trưởng thành thường sẽ biết trân trọng tình cảm gia đình và có xu hướng giữ được “nếp nhà”. Vì thế, những người cha, người mẹ dù bận rộn đến cỡ nào cũng nên dành thời gian về đoàn tụ cùng bữa cơm gia đình để dạy con trẻ hiểu thấu tầm quan trọng của ẩm thực, của những giá trị tình cảm gia đình cao quý. Đó cũng là cách giữ gìn, thắp lên ngọn lửa yêu thương cho một mái ấm gia đình hạnh phúc mãi mãi.