Sức mạnh tập thể tham gia bảo vệ môi trường

Thực hiện Đề án tổng thể Bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019-2025, thời gian qua, cả hệ thống chính trị và mọi tầng lớp nhân dân đều tích cực tham gia hưởng ứng bảo vệ môi trường. Điển hình là HTX môi trường thị trấn Hồ (Thuận Thành) đang phát huy tốt sức mạnh tập thể, thực hiện có hiệu quả việc thu gom, vận chuyển rác thải, bảo đảm sinh hoạt cho người dân.

HTX môi trường thị trấn Hồ đảm nhận toàn bộ việc thu gom rác tại 10 thôn, khu phố của thị trấn.

Ngày nào cũng vậy, từ khoảng 2h sáng, chị Nguyễn Thị Dung cùng chồng là anh Nguyễn Văn Quyết trên chiếc xe điện thu gom rác đã có mặt từng ngõ, xóm ở khu vực phố Mới, thị trấn Hồ để thu gom rác và vận chuyển tới điểm tập kết của Công ty Môi trường Thuận Thành. Với chị, dù ngày mưa gió, rét mướt, mùa đông hay mùa nắng, công việc vẫn đều đặn diễn ra đúng giờ, đúng trình tự. Chị kể: “Giờ nhà nào cũng nhiều rác, không gian sinh hoạt chật hơn xưa nên rác chỉ để lưu qua một ngày là bốc mùi rất khó chịu. Vì vậy, chỉ trừ lúc ốm đau, tôi đều cố gắng thực hiện công việc, tránh ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân”.
Theo bà Trần Thị Hà, Giám đốc HTX, năm 2019, sau khi tiếp quản công tác thu gom rác từ đơn vị trước và thành lập HTX, bà tập hợp các chị em phụ nữ không có việc làm để tạo thu nhập cho họ. Việc thu gom rác giống như làm việc nhà, đòi hỏi tinh thần trách nhiệm, tỉ mỉ, sạch sẽ nên khá phù hợp với chị em phụ nữ. Có thêm sự giúp sức của một số thành viên là nam giới thực hiện khâu vận chuyển, HTX đang đảm nhận dịch vụ thu gom rác thải sinh hoạt cho toàn bộ 10 thôn, khu phố của thị trấn, khối lượng từ 20-23 tấn rác/ngày. Thông thường, tại các cơ quan, công sở, các khu dân cư, HTX thực hiện thu gom ngày 1 lần. Nhưng riêng khu vực chợ thị trấn, các thành viên phải làm việc liên tục từ 17h chiều đến 21h tối. HTX đầu tư 150 xe đẩy rác, 5 xe điện và nhiều dụng cụ để hỗ trợ những công đoạn nặng nhọc. Hiện nay, HTX giải quyết việc làm cho 17 lao động, với thu nhập từ 4,5 triệu đồng/người/tháng.
Cùng với quá trình thu gom rác, các thành viên HTX làm nhiệm vụ trực tiếp cũng thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở người dân về ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường chung, đổ rác đúng nơi quy định, phân loại rác thải tại nguồn. Bà Hà vui mừng: “Người dân bây giờ đã hình thành thói quen đặt, đổ rác đúng chỗ nên việc thu gom thuận tiện hơn. Nhiều hộ còn cẩn thận đóng túi riêng những đồ có thể tái chế như chai, lọ nhựa… đưa trực tiếp cho các chị em thu gom. Nhiều khi có cơm, thức ăn thừa họ cũng gói riêng để cho những hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm, vừa giảm được lượng rác thải trực tiếp, giảm thời gian phân loại và đỡ phát tát mùi khó chịu ra môi trường”.
Ghi nhận những đóng góp của HTX Môi trường thị trấn Hồ, tháng 4 vừa qua, đơn vị được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen. Cuối 2021, HTX cũng được  Trung tâm Khoa học công nghệ và Môi trường (Liên minh HTX Việt Nam) trao giấy chứng nhận Hệ thống quản lý chất lượng và Hệ thống quản lý môi trường. Đó là sự khích lệ, động viên to lớn để HTX tiếp tục nỗ lực, đóng góp nhiều hơn nữa vào công tác bảo vệ môi trường.
Ông Đặng Đức Thính, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh nhận định: “Mô hình HTX dịch vụ vệ sinh môi trường góp phần không nhỏ trong việc thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt ở khu vực nông thôn, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe của người dân. Mô hình này tạo việc làm và thu nhập cho nhiều lao động nghèo, không có công việc ổn định”.
Bà Nguyễn Thị Tín, người dân khu Cả, thị trấn Hồ vui mừng: “Chúng tôi bán hàng ở góc chợ tạm này mỗi ngày đổ ra khá nhiều rác. Được các chị em hỗ trợ dọn dẹp kịp thời tạo không gian sạch sẽ, thuận tiện cho việc buôn bán”.
Khó khăn hiện nay của HTX là sự phát triển của đô thị hóa nhanh, mật độ dân cư ngày càng cao, dẫn đến lượng rác thải phát sinh cũng ngày càng nhiều. Trong khi công việc thu gom rác vất vả, chế độ còn thấp nên chưa thu hút được sự tham gia của các thành viên mới. Quá trình thu gom rác gặp nhiều rủi ro, nhiều lao động mong muốn được trợ cấp bảo hiểm y tế, tham gia bảo hiểm xã hội để bảo đảm đời sống. “Mặc dù doanh thu HTX được 1,2 tỷ đồng/ năm nhưng chủ yếu đủ để trả lương cho người lao động, ít có điều kiện đầu tư, mua sắm trang thiết bị mới. Đặc điểm của các thiết bị, dụng cụ làm vệ sinh môi trường rất nhanh xuống cấp trong khi nguồn thu phí vệ sinh môi trường quá ít nên HTX không đủ bù đắp đầu tư. Điều này khiến chúng tôi băn khoăn và khó tìm được phương hướng phát triển, tạo thêm thu nhập cho các thành viên yên tâm làm việc”- bà Hà chia sẻ thêm.
Cùng với sự nỗ lực huy động xã hội hóa, HTX môi trường thị trấn Hồ cũng mong muốn có sự hỗ trợ của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương về vốn, trang thiết bị, công nghệ thu gom rác thải… Để từ đó, HTX tiếp tục làm tốt vai trò của mình trong việc thu gom, vận chuyển rác; tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu xây dựng thị trấn Hồ xanh, sạch, đẹp, xứng đáng là bộ mặt trung tâm của thị xã Thuận Thành trong thời gian tới.