Tăng cường bảo vệ môi trường nông thôn thời kỳ CNH, HĐH

Hơn một thập kỷ qua, Bắc Ninh đã gặt hái được nhiều thành công trong quá trình CNH, HĐH. Tuy nhiên, cùng với tốc độ đô thị hoá, công nghiệp hoá nhanh chóng đã làm thay đổi bộ mặt kinh tế xã hội của tỉnh, nhất là khu vực nông thôn thì vấn đề ô nhiễm môi trường cũng đang trở nên bức xúc, đòi hỏi các cấp, ngành, các địa phương và mỗi người dân phải nâng cao nhận thức, chung sức đồng lòng thực thi đồng bộ và hiệu quả các giải pháp bảo vệ môi trường (BVMT).

Bắc Ninh là một tỉnh nhỏ, mật độ dân số cao, trong đó dân số nông thôn chiếm trên 85%. Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn đang diễn ra khá nặng nề, đặc biệt nghiêm trọng trong các khu vực làng nghề bởi chiều hướng gia tăng ngày càng nhiều rác thải sản xuất và sinh hoạt với số lượng hàng nghìn tấn/ngày. Trong khi đó, cả tỉnh mới chỉ có 2 HTX vệ sinh môi trường và số ít tổ vệ sinh môi trường tự quản chiếm chưa đầy 20% khu dân cư nên rác thải phát tán khắp nơi. Đó là chưa kể hàng nghìn mét khối nước thải, khí thải và cả tình trạng ô nhiễm tiếng ồn chưa được xử lý đang tác động đến môi trường sống, làm mất mỹ quan và nhất là ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ cộng đồng dân cư. Thực tế này đang gây bức xúc và là vấn đề đáng báo động ở nhiều miền quê.

Vì vậy, BVMT khu vực nông thôn đang là vấn đề cấp thiết đòi hỏi phải có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả cả trước mắt là lâu dài. Trong đó, vấn đề quan trọng là cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân nhằm tạo sự đồng thuận, ủng hộ của toàn xã hội đối với vấn đề BVMT. Chỉ khi mỗi người dân nhận thức được nguy cơ ô nhiễm ảnh hưởng trực tiếp, nghiêm trọng đến cuộc sống của mình và có ý thức chấp hành các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường ngay tại gia đình, cộng đồng thôn xóm thì công tác BVMT mới được triển khai hiệu quả. Cùng với việc nâng cao ý thức người dân, các cấp, ngành, các địa phương cần đánh giá chính xác hiện trạng tác động môi trường đối với từng chương trình, kế hoạch, quy hoạch phát triển kinh tế xã hội, nhất là quy hoạch các khu đô thị, dân cư, các khu cụm công nghiệp… để từ đó tăng cường các biện pháp BVMT như: Đẩy mạnh việc hướng dẫn, triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về BVMT; Kiểm tra, giám sát việc thực hiện BVMT, có biện pháp xử lý đối với các cơ sở gây ô nhiễm; Huy động các nguồn lực xã hội hoá công tác BVMT; Tăng cường và nâng cao năng lực các đơn vị thu gom, xử lý rác thải; Quy hoạch, xây dựng các khu vực xử lý rác thải… Trước mắt, các địa phương cần khuyến khích thành lập các HTX môi trường hoặc gắn hoạt động BVMT vào các HTX dich vu seo vụ nông nghiệp hiện có, đồng thời có cơ chế độ hỗ trợ phù hợp về vốn, phương tiện, công nghệ… nhằm phát huy hiệu quả các HTX này đối với việc thu gom xử lý rác thải hiện có.

Đây là những nhiệm vụ quan trọng và rất cấp thiết bởi hiện nay khi tốc độ đô thị hoá đang tăng nhanh thì việc tăng cường BVMT chính là tiền đề bảo đảm cho mục tiêu phát triển bền vững trong tiến trình CNH, HĐH của tỉnh.

Lê Thanh