Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND

HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Để tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với HĐND các cấp, ngày 30-11-2017, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khoá XIX, nhiệm kỳ 2015-2020 ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TU về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp”. Qua 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, HĐND các cấp tỉnh Bắc Ninh đã có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động, chất lượng và hiệu quả hoạt động được nâng lên.

Vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND được thể hiện sớm nhất và rõ nhất trong công tác nhân sự HĐND các cấp. Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, bộ máy HĐND các cấp cơ bản đảm bảo cơ cấu, thành phần theo quy định; chất lượng đại biểu được nâng lên, đại biểu chuyên trách đa phần có nhiều kinh nghiệm trong hoạt động HĐND, thực hiện tốt chức năng tham mưu với HĐND trong việc cải tiến, đổi mới phương pháp hoạt động của HĐND.
Nhiệm kỳ 2021-2026, do có sự vào cuộc lãnh đạo sâu sát của các cấp uỷ Đảng, cuộc bầu cử đại biểu HĐND các cấp của tỉnh thành công tốt đẹp. 99,07% cử tri tham gia bỏ phiếu, bầu được 56 đại biểu HĐND tỉnh, 270 đại biểu HĐND cấp huyện và 3.083 đại biểu HĐND cấp xã. Cơ cấu tổ chức, bộ máy và công tác cán bộ của HĐND các cấp có sự thay đổi theo hướng tích cực so với nhiệm kỳ trước. Đối với HĐND tỉnh, Chủ tịch HĐND do đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy kiêm nhiệm; 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách, trong đó 1 đồng chỉ là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, 1 đồng chí là Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; 2/3 đồng chí Trưởng Ban của HĐND hoạt động kiêm nhiệm là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Đảng. Thư ký kỳ họp không nhất thiết phải là đại biểu HĐND tỉnh mà do Văn phòng tham mưu, giúp việc phân công thực hiện. Đối với HĐND cấp huyện, có 1 đồng chí Chủ tịch HĐND là Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, hoạt động chuyên trách; 5/8 Chủ tịch HĐND là Bí thư cấp uỷ kiêm nhiệm, 2/8 Chủ tịch là Phó Bí thư Thường trực cấp ủy; mỗi huyện, thành phố đều bố trí 1 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách, trong đó 7 đồng chỉ là Ủy viên Ban Thường vụ, 1 đồng chí là Ủy viên Ban Chấp hành; có 2/16 đồng chí Trưởng ban HĐND cấp huyện hoạt động chuyên trách, còn lại đều hoạt động kiêm nhiệm và do đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Đảng phụ trách. HĐND cấp xã, có 71/126 Chủ tịch do Bí thư Đảng ủy kiêm nhiệm, 55/126 Chủ tịch do Phó Bí thư Đảng ủy xã kiêm nhiệm; 98 Phó Chủ tịch hoạt động chuyên trách và đều là Ủy viên Ban Thường vụ hoặc Đảng ủy viên; Trưởng các Ban cơ bản là Ủy viên BCH Đảng bộ kiêm nhiệm. Thường trực HĐND các cấp bao gồm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch, Trưởng các Ban của HĐND. Chủ tịch HĐND tỉnh được Thường trực Tỉnh uỷ chỉ định là Bí thư Đảng Đoàn, các đồng chí Phó Chủ tịch, Trưởng các Ban của HĐND tỉnh là Uỷ viên Đảng Đoàn HĐND tỉnh.

Đại biểu HĐND tỉnh tham gia phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 10 HĐND tỉnh khoá XIX.

Qua quá trình thực tế công tác có sự thay đổi nhân sự của HĐND các cấp do yêu cầu thực tế của địa phương nhưng các cấp ủy Đảng luôn lãnh đạo công tác nhân sự bảo đảm yêu cầu đề ra. Hiện nay, ở cấp tỉnh đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy là Chủ tịch HĐND; 1 Phó Chủ tịch HĐND là Ủy viên Ban Thường vụ và 1 Phó Chủ tịch là Uỷ viên Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh. Cấp huyện có 5/8 đồng chí Bí thư là Chủ tịch HĐND, 1 đồng chí Chủ tịch HĐND huyện hoạt động chuyên trách. Cấp xã có 71/126 đồng chí Bí thư là Chủ tịch HĐND. Qua thực hiện, mô hình Bí thư, Phó Bí thư đồng thời là Chủ tịch HĐND cũng như bố trí Ủy viên Ban Thường vụ, cấp ủy viên tham gia Thường trực HĐND đã phát huy được hiệu quả trong lãnh đạo, chỉ đạo, thể hiện sự quan tâm của các cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND. Đồng thời, qua đó Thường trực, Ban Thường vụ, cấp ủy Đảng thường xuyên nắm chắc và đảm bảo được sự lãnh đạo đối với hoạt động của HĐND cùng cấp. Thường trực HĐND, các ban HĐND cơ bản được bố trí đủ số lượng, đảm bảo về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, có kinh nghiệm trong việc chỉ đạo, điều hòa, phối hợp và tổ chức hoạt động của HĐND; tỷ lệ đại biểu HĐND tham gia cấp ủy được đảm bảo. Đây là điều kiện quan trọng góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động HĐND các cấp.
Chất lượng tổ chức bộ máy nâng lên rõ rệt đã tác động cụ thể đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 và nhiệm kỳ 2021-2026. HĐND các cấp thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, đưa ra nhiều quyết sách quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Chất lượng các kỳ họp được nâng lên, đi vào thực chất. Các nghị quyết của HĐND đã kịp thời thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước và đi vào thực tiễn cuộc sống. Công tác giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật và nghị quyết của HĐND trên địa bàn tỉnh được chú trọng, tiến bộ hơn có nhiều đổi mới về cách thức tổ chức cũng như các nội dung, qua đó đã có những kiến nghị với các cơ quan chức năng có thẩm quyền quan tâm xem xét, tháo gỡ, giải quyết. Công tác tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo có chuyển biến tích cực.
Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023 của HĐND tỉnh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Quốc Chung khẳng định: Đảm bảo sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng là vấn đề có tính nguyên tắc, quyết định đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND. Thực tế cho thấy, nơi nào cấp ủy Đảng nhận thức đúng vị trí, vai trò của HĐND; lãnh đạo sát sao công tác hiệp thương giới thiệu người ứng cử đại biểu HĐND; giải quyết tốt mối quan hệ giữa cơ cấu và chất lượng đại biểu; quan tâm đúng mức đến công tác quy hoạch và bố trí cán bộ là Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Trưởng ban, Phó trưởng ban HĐND; thường xuyên lãnh đạo hoạt động của HĐND thì ở nơi đó chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND được nâng lên. Việc bố trí lãnh đạo cấp ủy giữ các chức danh Thường trực HĐND là hết sức cần thiết nhằm bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với HĐND và nâng cao vị thế của HĐND, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND. Qua đó, tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Do vậy cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND, đặc biệt, là việc quy hoạch, đào tạo, bố trí cán bộ có năng lực bảo đảm các chức danh trong HĐND tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ. Tăng số lượng cấp ủy cùng cấp trong Thường trực và Ban của HĐND. Vì vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2023 của HĐND tỉnh được xác định là: Tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 30-11-2017 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XIX về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp”.