Tăng cường phối hợp trong bảo đảm an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể trường học

Song song với công tác giảng dạy, bảo đảm an toàn cho học sinh, trong đó có bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP) vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ hàng đầu tại các nhà trường có tổ chức ăn bán trú. Để bảo đảm các điều kiện về ATTP trong các trường học bán trú, chăm sóc tốt sức khoẻ học sinh, góp phần phát triển đầy đủ cả về trí lực và thể lực, công tác phối hợp giữa các đơn vị trong ngành Giáo dục - Đào tạo và các cơ quan chuyên môn đóng vai trò quan trọng, là một trong những biện pháp hữu hiệu trong triển khai thực hiện nhiệm vụ bảo đảm ATTP tại các nhà trường.

Mỗi khâu trong quy trình chế biến thực phẩm tại các bếp ăn bán trú trường học đều đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm ATTP, phòng ngừa ngộ độc thực phẩm.

Theo thống kê sơ bộ, năm 2022 ngành GD-ĐT Bắc Ninh có 272 cơ sở giáo dục tổ chức bán trú, nội trú cho gần 138 nghìn trẻ em, học sinh, chủ yếu tập trung ở cấp mầm non và tiểu học. Cụ thể, cấp Mầm non có 177 cơ sở, trường mầm non tổ chức ăn bán trú với 89.117/90.225 trẻ bán trú, đạt tỷ lệ 98,8%; ở cấp Tiểu học, có 83 trường với 44.945/136.816 học sinh, đạt 32,9%; cấp THCS có 10 trường với 2.903/86.437 học sinh, đạt 3,4%; cấp THPT, có 2 trường là THPT Chuyên Bắc Ninh và THPT FPT với 981/43.874 học sinh, đạt 2.2%.

Năm 2018, Ban Quản lý ATTP tỉnh và Sở GD-ĐT ký Quy chế phối hợp trong công tác bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh; liên tiếp những năm gần đây, ngay đầu năm học, Sở GD-ĐT phối hợp với Sở Y tế và Ban Quản lý ATTP tỉnh tổ chức tập huấn kiến thức về ATTP trong các trường học có tổ chức ăn bán trú cho cán bộ quản lý và nhân viên nấu ăn tại các nhà trường nhằm trang bị những kiến thức cơ bản về vệ sinh ATTP; thấy được trách nhiệm của Ban Giám hiệu trong công tác quản lý ATTP góp phần nâng cao kiến thức, thái độ, hành vi,.. mang lại cho trẻ em, học sinh bữa ăn bảo đảm dinh dưỡng, an toàn.

Sở GD-ĐT cũng phối hợp với Sở Y tế, Ban ATTP tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức kiểm tra, đánh giá; chỉ đạo các Phòng GD-ĐT thực hiện tốt công tác thanh, kiểm tra công tác ATTP trong các nhà trường; kiểm soát chặt chẽ việc cung ứng dịch vụ ăn uống, bảo đảm ATTP trong các bếp ăn tập thể  (BATT), căng-tin của các cơ sở giáo dục. Kết quả kiểm tra, giám sát những năm qua cho thấy hầu hết các nhà trường đều đã triển khai nghiêm túc các quy định về bảo đảm chất lượng dinh dưỡng, ATTP, có sổ ghi chép nguồn gốc, xuất xứ thực phẩm rõ ràng; có sổ theo dõi thực đơn hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng; duy trì lưu mẫu thức ăn theo định lượng quy định. Bếp ăn thực hiện đúng quy trình một chiều có đủ nước sạch, dụng cụ chế biến bảo đảm vệ sinh... Các bếp ăn thực hiện tương đối đầy đủ, đúng quy định về kiểm thực 3 bước lưu mẫu thức ăn 24 giờ; thực phẩm có hóa đơn, nhãn mác, niêm phong bao bì khi vận chuyển,... Các đơn vị đã thực hiện khá nghiêm túc công tác kiểm tra (phối hợp với trung tâm y tế địa phương), tự kiểm tra đối với bếp ăn bán trú. Phần lớn các BATT có chứng nhận hoặc cam kết cơ sở đủ điều kiện ATTP. Đa phần các đơn vị cung cấp suất ăn, cung cấp thực phẩm đều đáp ứng tốt các yêu cầu về vệ sinh ATTP... Nhân viên bếp ăn, lực lượng tham gia hoạt động bản trú, chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ đều được tập huấn và có xác nhận kiến thức ATTP, có giấy khám sức khỏe định kỳ.

Về công tác giám sát ATTP tại các đơn vị có tổ chức bán trú, nhà trường phối hợp với hội cha mẹ học sinh thường xuyên kiểm tra, giám sát nguồn gốc thực phẩm, khâu vệ sinh, theo dõi sát các công đoạn chế biến, bảo quản thực phẩm, chất lượng bữa ăn bán trú,... nhằm đảm bảo dinh dưỡng cho mỗi bữa ăn của học sinh và hạn chế tối đa tình trạng thực phẩm không an toàn.

Tuy có nhiều cố gắng, song công tác đảm bảo ATTP tại các BATT trường học vẫn tồn tại một số vấn đề cần khắc phục, như: Hầu hết các trường tổ chức bán trú thường có số học sinh tham gia quá đông, cơ sở vật chất, trong khi đó, vệ sinh môi trường ở một số đơn vị chưa đáp ứng được so với nhu cầu; một số trường điều kiện cơ sở vật chất đã xuống cấp, chật hẹp, khó sắp xếp bếp ăn theo nguyên tắc một chiều… Đây là những yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến mất ATTP tại các bếp ăn trường học.

Để công tác phòng chống ngộ độc thực phẩm, đảm bảo BATT trường học được an toàn cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, nhà trường, đơn vị cung cấp và có sự tham gia giám sát của cha mẹ học sinh.  Ngành GD-ĐT đề ra một số giải pháp nhằm tăng cường bảo đảm ATTP trong các BATT trường học như: Phối hợp triển khai nội dung, chương trình tuyên truyền giáo dục về ATTP, huy động giáo viên và học sinh tham gia tích cực công tác bảo đảm ATTP; tuyên truyền, giáo dục kiến thức và các quy định về ATTP cho học sinh, giáo viên,… bằng việc lồng ghép nội dung, tuyên truyền trên hệ thống loa đài của nhà trường vào các giờ Chào cờ hoặc các giờ giải lao; kết hợp vào các buổi học ngoại khóa...

Đối với cán bộ quản lý, phụ trách bếp ăn, nhân viên chế biến thực phẩm tại các BATT, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn kiến thức pháp luật,  về ATTP cho đội ngũ cán bộ quản lý và phụ trách bếp ăn của các cơ sở giáo dục về các nội dung như Luật ATTP; quy định lưu mẫu thức ăn trong các BATT; quy định thực hiện Bếp ăn một chiều; cách thức quản lý các loại hồ sơ, sổ sách liên quan và công tác quản lý bếp ăn bán trú trong các cơ sở giáo dục.

Đối với các cơ sở giáo dục, cần thực hiện nghiêm túc các quy định về đảm bảo ATTP, chỉ ký hợp đồng với những đơn vị cung cấp suất ăn,cung cấp  thực phẩm tại những đơn vị đủ cơ sở pháp lý; kiên quyết không hợp tác với đơn vị cung cấp suất ăn, cung cấp thực phẩm không an toàn; chú trọng đầu tư xây dựng, tu sửa, bổ sung cơ sở vật chất khu vực bếp ăn; thực hiện tốt kiểm soát nguồn thực phẩm cung ứng, tuân thủ đúng quy trình chế biến, lưu mẫu thức ăn... Qua đó góp phần hạn chế tình trạng mất ATTP, ngộ độc thực phẩm trong trường học.

“Tăng giám sát, chung trách nhiệm” cũng là một trong những giải pháp được ngành GD-ĐT đề ra với việc tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng, cụ thể là Ban Quản lý ATTP tỉnh đột xuất, định kỳ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định về bảo đảm ATTP tại các bếp ăn, căng-tin của các cơ sở giáo dục, kịp thời chấn chỉnh và xử lý các trường hợp vi phạm công tác ATTP trường học.