Tăng thu ngân sách qua thanh tra, kiểm tra thuế

Thanh tra, kiểm tra là một trong 4 chức năng cơ bản của công tác quản lý thuế, được ngành Thuế triển khai thường xuyên, liên tục. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, đổi mới phương thức thanh tra, kiểm tra giúp ngành Thuế vừa làm tốt công tác quản lý đúng quy định, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của người nộp thuế.  

Theo ông Ngô Xuân Tòng, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh: Ngay từ đầu năm, Cục Thuế giao chỉ tiêu nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra thuế; kế hoạch thanh tra chuyên ngành và kế hoạch kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế năm 2024 cho các phòng và Chi cục Thuế. Căn cứ kế hoạch, các đơn vị chủ động tổ chức từng đoàn thanh tra, kiểm tra và thông báo cho các doanh nghiệp biết, bảo đảm không trùng lặp về đối tượng
Với số lượng người nộp thuế nhiều, trong khi đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thuế còn hạn chế thì việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp phân bổ nguồn nhân lực hợp lý, xác định nội dung trọng điểm giúp rút ngắn thời gian thanh tra, kiểm tra rất cần thiết. Thời gian qua, các công chức nghiệp vụ của ngành Thuế đẩy mạnh sử dụng các ứng dụng đối chiếu tờ khai thuế giá trị gia tăng và hóa đơn điện tử; phần mềm Phân tích rủi ro TPR...; chủ động thu thập tài liệu, thông tin về doanh nghiệp để tiến hành phân tích đánh giá mức độ rủi ro, xác định nội dung tiến hành triển khai tại doanh nghiệp.
Chẳng hạn, với chức năng cảnh báo sử dụng hóa đơn tại ứng dụng Hóa đơn điện tử, công chức thuế có thể thực hiện kết xuất “Danh sách người nộp thuế thuộc diện giám sát xuất hóa đơn vượt ngưỡng an toàn”, hệ thống tự động kiểm soát tổng giá trị hàng hóa bán ra trên các hóa đơn xuất so với ngưỡng giá trị hàng hóa đầu vào được tính toán bằng K lần tổng giá trị hàng tồn kho và tổng giá trị hàng hóa mua vào. Trường hợp người nộp thuế vượt ngưỡng (theo tham số K) sẽ cảnh báo và đưa vào danh sách quản lý, xem xét. Trên cơ sở danh sách kết xuất được, cơ quan thuế phân công công chức thực hiện kiểm tra người nộp thuế theo quy định hiện hành.

Công chức thuế sử dụng ứng dụng TPR thu thập dữ liệu để tiến hành phân tích, đánh giá mức độ rủi ro.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, những năm gần đây, ngành Thuế tăng cường công tác kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế theo phương thức quản lý rủi ro; rà soát chặt chẽ hồ sơ khai thuế trước khi tiến hành thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế. 9 tháng năm 2024 toàn ngành thực hiện kiểm tra hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế được 10.550 hồ sơ, tăng 23% so với cùng kỳ. Trong đó, chấp nhận 10.277 hồ sơ, điều chỉnh 234 hồ sơ; đề nghị kiểm tra tại doanh nghiệp 14 hồ sơ; số thuế điều chỉnh tăng 75,4 tỷ đồng. Còn tại trụ sở người nộp thuế, ngành thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 620 doanh nghiệp, số tiền truy thu, truy hoàn, tiền phạt 238,2 tỷ đồng; số thuế nộp vào ngân sách Nhà nước là 217,4 tỷ đồng.
Cục Thuế tỉnh đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra đối với ngành nghề kinh doanh rủi ro cao theo chỉ đạo của Tổng cục Thuế, số truy thu và phạt là 3,4 tỷ đồng; giám sát chặt chẽ việc phát hành hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng tại 126 cửa hàng, trong đó 91 cửa hàng kết nối tự động, 35 cửa hàng áp dụng máy Pos, cài áp trên điện thoại di động.
Qua quá trình thanh tra, kiểm tra, Cục Thuế xác minh phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến các doanh nghiệp, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật   chuyển cho cơ quan Công an điều tra 89 trường hợp; phối hợp cung cấp thông tin, hồ sơ tài liệu theo văn bản của cơ quan Công an 538 trường hợp; phối hợp điều tra 1.005 doanh nghiệp bỏ kinh doanh mang theo hoá đơn và nợ thuế. Việc xử lý kịp thời các vi phạm, hành vi gian lận thuế giúp duy trì tính răn đe, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người nộp thuế và tăng hiệu quả chống thất thu ngân sách Nhà nước.
Thời gian tới, ngành Thuế đẩy nhanh tiến độ thanh tra, kiểm tra; tăng cường công tác kiểm tra giám sát hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế, phát hiện xử lý kịp thời sai phạm, gian lận về thuế, hóa đơn. Tiếp tục áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý rủi ro, bảo đảm hoàn thuế đúng quy định, tổ chức kiểm tra sau hoàn thuế. Mục tiêu phấn đấu không chỉ hoàn thành 100% kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2024 mà còn tăng thu cho ngân sách, bảo đảm công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế của các tổ chức, cá nhân.