Thành phố năng động trong vùng Kinh Bắc

Theo chiều dài lịch sử, Kinh Bắc - Bắc Ninh luôn có sự gắn bó mật thiết với Thăng Long - Thủ đô Hà Nội về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội... Trong xu thế hội nhập, Bắc Ninh tiếp tục khẳng định mối liên hệ trực tiếp và có tác động qua lại đến sự phát triển kinh tế-xã hội của Hà Nội. Điều này được cụ thể hóa khi Bắc Ninh được xác định giữ vai trò quan trọng trong quy hoạch vùng Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Từ những năm đổi mới, Hà Nội cùng với Hải Phòng, Quảng Ninh tạo thành 3 đỉnh tam giác tăng trưởng vùng trọng điểm kinh tế phía Bắc. Trước sức lan tỏa ngày càng rộng khắp, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch Vùng Thủ đô đến năm 2030 và định hướng tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, quy mô, phạm vi nghiên cứu bao gồm Thủ đô và 9 tỉnh: Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên và Bắc Giang với tổng diện tích 24.314,7 km2, dân số toàn vùng năm 2012 khoảng 17 triệu người. Quyết định của Thủ tướng nêu rõ, tầm nhìn vùng Thủ đô đến năm 2050 sẽ là vùng kinh tế tổng hợp lớn của Quốc gia và khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Đây là khu vực phát triển năng động, có chất lượng đô thị cao, môi trường đầu tư thuận lợi, bền vững…

Phối cảnh tổng thể Học viện Phụ nữ-Một trong nhiều trường đến đầu tư tại Làng Đại học I.

Là bộ phận quan trọng trong vùng Thủ đô, Bắc Ninh có nhiều điều kiện thuận lợi để phát huy lợi thế  phù hợp của mình. Theo ông Cao Văn Hà, Giám đốc Sở Xây dựng: Trong các cuộc họp của Ban chỉ đạo quy hoạch vùng Thủ đô, Bắc Ninh được xác định là thành phố có vai trò chủ đạo trong vùng phát triển đối trọng Đông Bắc (Bắc Ninh, Bắc Giang và một phần Thái Nguyên), góp phần bảo đảm cho vùng Thủ đô phát triển hài hòa. Như vậy, trên nền cơ sở hạ tầng sẵn có, Bắc Ninh cần quy hoạch, xây dựng để hoàn chỉnh một số chức năng chính như: Phát triển công nghiệp; thương mại - dich vu seo vụ, trong đó lấy dịch vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học, du lịch văn hóa và dịch vụ y tế nghỉ dưỡng làm ngành kinh tế quan trọng; đô thị sinh thái (phát huy tiềm năng các dòng sông và có vai trò giãn dân cơ học cho Hà Nội)…

Thực hiện những tiêu chí trên, Bắc Ninh có nhiều yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” khi qua 16 năm tái lập, tỉnh đạt nhiều thành tựu nổi bật trong phát triển kinh tế-xã hội và vươn lên tốp đầu các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Chúng ta đang phấn đấu cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2015 với 15 KCN tập trung (tổng diện tích gần 7.700 ha), 30 cụm công nghiệp vừa và nhỏ. Trong đó, 10 KCN đang triển khai và đi vào hoạt động thu hút hơn 550 dự án (275 dự án FDI), tổng số vốn đầu tư đăng ký hơn 4,3 tỷ USD... Gắn với phát triển công nghiệp, nhiều loại hình kinh doanh hiện đại được xây dựng và Bắc Ninh đang dần khẳng định vai trò chủ đạo trong các hoạt động thương mại liên tỉnh. Đặc biệt, tỉnh quy hoạch 2 làng Đại học thu hút hàng chục trường đại học danh tiếng về khảo sát và đầu tư xây dựng; quy hoạch, đầu tư xây dựng nhiều khu du lịch văn hóa-tâm linh, sinh thái (Lăng Kinh Dương Vương, đền thờ Cao Lỗ Vương, Thiên Thai, Phật Tích, bãi Nguyệt Bàn, Đền Đô, bảo tồn Di sản văn hóa thế giới Dân ca Quan họ Bắc Ninh…). Về đô thị sinh thái, chúng ta cũng quy hoạch được 20.000 ha đô thị, trong đó lấy trục sông Đuống làm dải không gian đô thị xanh và hình thành nhiều khu dân cư mới đề cao môi trường sống xanh-sạch-hiện đại.

Để điều chỉnh và định hướng phát triển trong mối quan hệ chặt chẽ với Thủ đô, Bắc Ninh đã tiến hành quy hoạch vùng tỉnh. Đồ án nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến của lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ, các chuyên gia, kiến trúc sư đầu ngành và có sự khớp nối với các tỉnh thành trong vùng Thủ đô. Trong quá trình thực hiện quy hoạch, để hướng tới tiêu chí thành phố trực thuộc T.Ư - có tính cạnh tranh cao trong mạng lưới đô thị Quốc gia và vùng Thủ đô, Bắc Ninh tập trung điều chỉnh một số KCN không khả thi trên cơ sở sắp xếp lại diện tích và chuyển đổi các cụm công nghiệp. Từ đó, hướng đến mục tiêu công nghiệp hiện đại, sạch và hài hòa về mặt không gian giữa Công nghiệp-Đô thị-Nông thôn. Đồng thời, khắc phục tình trạng phát triển đô thị chủ yếu theo chiều rộng mà không theo chiều cao và khuyến khích tăng tỷ lệ cây xanh, đô thị xanh…

Là tỉnh nằm trong vùng Thủ đô và hành lang kinh tế quan trọng, Bắc Ninh có nhiều tiềm năng, thế mạnh để trở thành thành phố năng động, giàu truyền thống và có mối quan hệ tương hỗ với “Trái tim của cả nước-Thủ đô Hà Nội”. Thực tế cũng đã chứng minh điều này, khi Bắc Ninh đang bứt phá vươn lên mạnh mẽ và có hướng đi đúng, phù hợp với nguồn lực trí tuệ, bảo đảm sự phát triển bền vững trong mối liên kết vùng.