Thành quả xây dựng Nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu

Với định hướng “Xây dựng Nông thôn mới (NTM) là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục và không có điểm dừng”, sau khi hoàn thành, được công nhận đạt chuẩn NTM, các địa phương trong tỉnh chuyển trọng tâm sang xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu theo các tiêu chí mới góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Xã Cảnh Hưng (Tiên Du) cán đích NTM nâng cao năm 2024.

Năm 2021, An Thịnh được lựa chọn là địa phương đầu tiên của huyện Lương Tài tham gia chương trình xây dựng NTM nâng cao. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Trần Văn Quân: Các tiêu chí, yêu cầu trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu đặt ra khá cao, vì vậy trên cơ sở tiềm năng, lợi thế sẵn có, địa phương ban hành kế hoạch và triển khai các giải pháp thực hiện sát với tình hình thực tế, tuyên truyền, huy động các nguồn lực xã hội cộng đồng chung tay, góp sức thực hiện. Xã xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm: Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn đồng bộ, hiện đại; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành; bảo đảm môi trường, cảnh quan nông thôn… Ngoài ra, xã tiếp tục vận động nhân dân giữ gìn, nâng cao chất lượng tiêu chí cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp - an toàn gắn với thực hiện các kế hoạch chỉnh trang cảnh quan, bảo đảm vệ sinh môi trường chung của huyện.
Sau khi cán đích xây dựng NTM vào năm 2018, xã Cảnh Hưng (Tiên Du) tập trung mọi nguồn lực củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí. Với mục tiêu xây dựng xã đạt NTM nâng cao trong năm 2024, Đảng ủy, UBND xã xác định nhiệm vụ phát triển kinh tế là trọng tâm, công tác xây dựng Đảng là then chốt, huy động hệ thống chính trị, vận động nhân dân chung sức đồng lòng, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ đảng viên. Đặc biệt, nâng cao vai trò, trách nhiệm của từng thành viên trong Ban chỉ đạo, phân công các thành viên thường xuyên bám sát các thôn, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân, từ đó những điều chỉnh phù hợp với thực tế, giải quyết kịp thời các khó khăn trong quá trình xây dựng Nông thôn mới nâng cao. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Bùi Huy Chung, bước vào xây dựng NTM nâng cao, Cảnh Hưng gặp không ít khó khăn bởi là xã thuần nông. Với phương châm “dễ làm trước, khó làm sau”, xã tiến hành rà soát, đánh giá lại từng tiêu chí để xây dựng lộ trình, phương án thực hiện cho từng giai đoạn. Kết quả rà soát ở thời điểm hiện tại, xã Cảnh Hưng đạt 19/19 tiêu chí NTM nâng cao.
Đặc điểm dễ nhận thấy tại các địa phương đang triển khai chương trình xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu hiện nay là đường làng, ngõ xóm được mở rộng, trồng nhiều hoa, cây xanh, có hệ thống điện chiếu sáng ban đêm. Các khu vực nhà văn hóa, khu đất trống được quy hoạch thành các điểm vui chơi, giải trí, giao lưu văn hóa. Đường liên thôn, liên xã được bê tông hóa, áp phan. Người dân tự giác chỉnh trang nhà cửa, sân vườn, cổng ngõ, tường rào theo quy hoạch chung của xã để có cảnh quan đẹp, vừa tạo môi trường sinh thái thân thiện. Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế phát triển. Thu nhập của người dân được nâng cao với nhiều mô hình chuyển đổi sản xuất hiệu quả, công việc ổn định.
Báo cáo của Văn phòng Điều phối NTM tỉnh, đến nay Bắc Ninh là một trong 18 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 100% các xã, huyện trong tỉnh đang tích cực triển khai xây dựng NTM nâng cao hướng tới NTM kiểu mẫu. Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Lưu Văn Khải khẳng định: Để đạt được kết quả trên, tỉnh luôn nhất quán quan điểm xây dựng NTM phải bắt đầu từ nâng cao nhận thức của người dân. Từ đó, chỉ đạo các cấp, ngành và các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thường xuyên, liên tục, kiên trì bằng nhiều hình thức phong phú, thiết thực để tạo sự đồng thuận, thống nhất, huy động cao mọi nguồn lực nâng cấp, hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn theo tiêu chuẩn NTM nâng cao gắn với quá trình đô thị hóa nông thôn. Các ngành, địa phương chủ động huy động, lồng ghép các nguồn vốn để tiếp tục đầu tư kết cấu hạ tầng nông thôn, phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, vệ sinh môi trường… chất lượng tiêu chí các xã, huyện đạt chuẩn NTM cơ bản được duy trì, giữ vững và từng bước nâng cao chất lượng tiêu chí. Đến nay, toàn tỉnh có 26 xã được Chủ tịch UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, trong đó 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 50 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu. Ngoài ra có 5 xã được công nhận NTM chuyển thành phường, thị trấn.
Tuy nhiên, chất lượng đạt chuẩn và công tác duy trì bền vững kết quả sau đạt chuẩn ở một số địa phương còn hạn chế, đặc biệt tiêu chí môi trường, thu nhập, an ninh trật tự xã hội; tiến độ, chất lượng xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu ở một số địa phương còn chậm, chưa thật sự nổi bật, vững chắc; vai trò chủ thể của nông dân, sức mạnh chủ động của cộng đồng cơ sở còn hạn chế;còn tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào đầu tư của Nhà nước.
Mục tiêu cuối cùng của chương trình xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu là người dân phải được thụ hưởng thành quả từ chương trình. Vì vậy, các ngành, địa phương cần triển khai rà soát, điều chỉnh quy hoạch cấp xã, huyện bảo đảm xây dựng NTM gắn với quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại. Các địa phương đánh giá, đối chiếu kết quả thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu theo quy định để có kế hoạch triển khai thực hiện duy trì, nâng cao chất lượng và hoàn thiện các chỉ tiêu, tiêu chí, đáp ứng yêu cầu, tiến độ. Đẩy mạnh tuyên truyền về xây dựng NTM bền vững tới các cấp và người dân, phát huy vai trò chủ thể của người dân, tạo sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội trong xây dựng NTM. Tiếp tục đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất và dân sinh ở nông thôn, trong đó ưu tiên hệ thống giao thông, thủy lợi ở các xã có tỷ trọng sản xuất nông nghiệp cao. Tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững, đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm phát huy lợi thế về địa hình, khí hậu, cảnh quan thiên nhiên, hạ tầng kinh tế - xã hội. Đào tạo nghề cho lao động nông nghiệp, nông thôn gắn với nhu cầu của thị trường và doanh nghiệp; chuyển dịch nhanh cơ cấu lao động nông thôn sang phát triển làng nghề tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ nông nghiệp, nông thôn. Bảo tồn và phát huy sự đa dạng, phong phú về các giá trị văn hóa ở nông thôn, làm cơ sở để nhân rộng các mô hình trải nghiệm, du lịch NTM. Tăng cường các giải pháp bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn; thúc đẩy công tác quản lý và xử lý ô nhiễm môi trường sản xuất nông nghiệp, làng nghề, chất thải rắn và nước thải sinh hoạt; hình thành các mô hình sản xuất sinh thái, an toàn với môi trường.