Thuận Thành làm tốt công tác thanh tra nhân dân và giám sát đầu tư cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới

Trong những năm qua, công tác thanh tra nhân dân và giám sát đầu tư cộng đồng tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Thuận Thành đã góp phần tích cực vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; giúp chính quyền các cấp thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư. Đồng thời phát huy quyền làm chủ, nâng cao trách nhiệm của người dân trong xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Để nâng cao chất lượng công tác giám sát, hàng năm Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện thường xuyên chỉ đạo kiện toàn Ban thanh tra nhân dân các xã, thị trấn, đồng thời phân công đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ chuyên trách các xã, thị trấn kiêm trưởng ban Thanh tra nhân dân. Hầu hết thành viên đều là những người có kinh nghiệm, có trình độ pháp lý nhất định. Quá trình giới thiệu nhân sự và tổ chức hội nghị ở khu dân cư để bầu Mặt trận các xã, thị trấn thực hiện nghiêm túc, bảo đảm theo đúng quy trình, quy định của pháp luật. Đến nay, toàn huyện đã có 18/18 Ban thanh tra nhân dân đảm nhiệm chức năng giám sát đầu tư cộng đồng với tổng số 156 thành viên. Nhằm nâng cao năng lực hoạt động, Ủy ban MTTQ huyện trang bị nhiều tài liệu hướng dẫn, các văn bản chỉ đạo của cấp trên cho từng hội viên. Theo thống kê, từ năm 2014 đến nay Ủy ban MTTQ huyện đã mở được 7 lớp tập huấn cho các thành viên thuộc 7/18 xã, thị trấn với những nội dung như: phạm vi, đối tượng giám sát, phương thức thực hiện giám sát cũng như hình thức tổ chức và phương thức hoạt động của Ban. Để tạo thuận lợi cho các Ban giám sát đầu tư cộng đồng, cấp uỷ, chính quyền các xã, thị trấn chỉ đạo thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, thực hiện công khai, minh bạch trong các công việc liên quan đến cộng đồng, nhất là việc xây dựng các dự án, đề án đầu tư các công trình công cộng. Thông qua hoạt động giám sát đã phát hiện nhiều thiếu sót, nhất là sai phạm trong quá trình lập thủ tục đầu tư thi công công trình; vi phạm về tiến độ đầu tư; quy trình, quy phạm kỹ thuật, chủng loại vật tư gây thất thoát tài sản của Nhà nước và nhân dân đóng góp; phản ánh kịp thời với đơn vị thi công và chủ đầu tư để khắc phục sửa chữa, bảo đảm tiến độ, tránh lãng phí, thất thoát, đem lại niềm tin cho nhân dân và đặc biệt là tránh được tình trạng “cha chung không ai khóc” của các công trình công cộng. Một số Ban hoạt động có hiệu quả nổi bật như Ban thanh tra nhân dân và giám sát đầu tư cộng đồng thị trấn Hồ, các xã Song Hồ, Nguyệt Đức, Nghĩa Đạo…

Theo số liệu, trong giai đoạn từ 2014 - 2017, Ban thanh tra nhân dân đã tham gia giám sát và giải quyết được 555 đơn thư tố cáo, kiến nghị của nhân dân với những nội dung chủ yếu liên quan đến đất đai, tài chính và 182 dự án đầu tư trên địa bàn huyện. Đặc biệt, năm 2016 các Ban đã tham gia giám sát cuộc bầu cử Quốc hội khóa 14 và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021, các cuộc bầu cử trưởng thôn hết nhiệm kỳ đảm bảo quá trình hiệp thương đúng quy trình, thời gian, cơ cấu, số lượng các cử tri tham gia bỏ phiếu đạt trên 95%.

Đánh giá về hoạt động của Ban thanh tra nhân dân và giám sát đầu tư cộng đồng trong thời gian qua, tại Hội nghị sơ kết 3 năm hoạt động của Ban thanh tra nhân dân và giám sát đầu tư cộng đồng, giai đoạn 2014 - 2017, Ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện cho biết: Việc giám sát cộng đồng mang lại những hiệu quả thiết thực, hạn chế được các sai phạm trong quá trình triển khai các công trình, dự án, tạo điều kiện để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Khi huy động được người dân tại nơi đó làm “tai”, “mắt” giám sát công trình mà chính họ thụ hưởng sẽ phát huy được tinh thần, trách nhiệm của nhân dân. Bên cạnh đó, các nhà thầu, đơn vị thi công cũng ý thức rõ hơn về trách nhiệm bảo đảm chất lượng, tiến độ các công trình khi đảm nhiệm thi công”. Đặc biệt năm 2016, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện đã tổ chức kiểm tra, đánh giá chuyên đề về hoạt động nên chất lượng hoạt động được nâng lên rõ rệt. Việc đẩy mạnh hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, giám sát cộng đồng ở cơ sở trong thời điểm các địa phương đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới tạo thêm cơ chế để nhân dân tham gia giám sát, hạn chế những sai phạm, tiêu cực trong quá trình thực hiện các công trình, dự án. Ông Ngô Tân Phượng, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy Thuận Thành nhấn mạnh: “Để hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng tại các xã, thị trấn phát huy được vai trò, hiệu quả trong thời gian tới, MTTQ các cấp quan tâm hướng dẫn, động viên để các ban hoạt động; bổ sung, kiện toàn các thành viên có uy tín, năng lực, sự hiểu biết về chính sách, pháp luật, sự nhiệt tình, trách nhiệm, tự nguyện tham gia Ban, giúp cho hoạt động kiểm tra, giám sát được sát sao và hiệu quả hơn, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng”.

Tuy nhiên, hoạt động của các Ban Thanh tra nhân dân nhìn chung còn gặp khó khăn: Hoạt động giám sát cộng đồng là công việc tự nguyện, thường bị coi là “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng” cộng thêm kinh phí hoạt động còn eo hẹp khiến ở không ít địa phương, một số thành viên ban Thanh tra nhân dân chưa thực sự “mặn mà” với trách nhiệm của mình. Tin tưởng rằng trong thời gian tới, để hoạt động giám sát của Ban Thanh tra nhân dân đạt hiệu quả cao hơn nữa thì rất cần sự quan tâm hơn nữa của các cấp, các ngành. Đồng thời, tăng cường công tác tập huấn nghiệp vụ cũng như kinh phí hoạt động cho Ban Thanh tra nhân dân.