Tiềm năng lớn, thách thức không nhỏ

Lương Tài là một trong những địa phương đi đầu của tỉnh về phong trào chuyển đổi ruộng trũng sang phát triển mô hình VAC. Đến nay, toàn huyện có 1.307 ha diện tích nuôi trồng thuỷ sản, hình thành hơn 200 trang trại VAC tổng hợp. Sản lượng cá năm 2007 hơn 5.000 tấn, đạt giá trị 87,5 tỷ đồng. Thành công ban đầu đã đem lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho nông dân. Tuy nhiên, để ngành nuôi thuỷ sản ở đây phát triển lâu dài và ổn định vẫn còn nhiều thách thức đặt ra.

Từ những vùng đất trũng trồng lúa kém hiệu quả người nông dân Lương Tài đã mạnh dạn chuyển sang nuôi thủy sản. Họ đổ mồ hôi, công sức cải tạo đồng ruộng, học hỏi kinh nghiệm với hy vọng làm giàu. ở thôn Tam Sơn, xã Tân Lãng ai cũng  biết đến gia đình ông Trần Văn Quý vì đâu mà làm giàu. Từ vùng chiêm trũng vốn chỉ trồng một, hai vụ lúa năng suất thấp gia đình ông đã chuyển sang nuôi cá đạt hiệu quả cao.

 Sau khi có chủ trương, chính sách của tỉnh, người dân Lương Tài đã mạnh dạn chuyển những chân ruộng trũng sang chuyên nuôi thủy sản, hoặc xen canh lúa-cá đạt hiệu quả cao. Năm 2001, Huyện ủy, UBND huyện triển khai dự án: “Đầu tư khai thác vùng trũng để phát triển chăn nuôi-thủy sản giai đoạn 2001-2005” với mục tiêu: Đầu tư khai thác và sử dụng có hiệu quả hơn 1.000 ha vùng trũng (trong đó có 760 ha ruộng trũng cấy lúa bấp bênh) sang nuôi thủy sản, phát triển kinh tế trang trại, VAC; phấn đấu đạt giá trị từ 80 đến 100 triệu đồng/ha. Huyện đẩy mạnh công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật nuôi thủy sản; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vay vốn sản xuất. Những năm đầu chuyển đổi, thu nhập từ nuôi thủy sản đạt bình quân 58,8 triệu đồng/ha. Nhiều hộ có thu nhập cao như gia đình bà Nguyễn Thị Hoán, thôn Nghĩa La (Trung Chính); bà Phùng Thị Hải khu chuyển dich vu seo Táo Đôi, thị trấn Thứa; ông Vũ Đức Hoan, thôn Ngọc Quan (Lâm Thao) cho thu nhập trên 100 triệu đồng/năm. Các xã: Trung Chính, Phú Hòa, Trừng Xá... có sản lượng cá trên 200 tấn/năm, bước đầu tạo ra vùng sản xuất cá hàng hóa tập trung. Đến nay, trên địa bàn huyện đã quy hoạch xong vùng nuôi thủy sản tập trung gần 760 ha, nâng tổng diện tích nuôi lên 1.307 ha, có 5.755 hộ với 9123 lao động tham gia. Nhờ áp dụng các biện pháp thâm canh, đưa giống mới vào nuôi, sản lượng cá tăng từ 2.198 tấn/ha năm 2000 lên 5.000 tấn năm 2007, giá trị đạt 87,5 tỷ đồng.

Mặc dù diện tích và sản lượng thuỷ sản tăng đều qua các năm nhưng nhìn chung chưa tương xứng với tiềm năng của huyện. Phần lớn các hộ dân vẫn áp dụng phương thức thả cá truyền thống là chính. Nhiều giống cá mới cho năng suất, chất lượng cao nhưng chưa được tiếp thu trên diện rộng. Cơ sở hạ tầng phục vụ nuôi trồng thuỷ sản còn nhiều bất cập, nhất là hệ thống thuỷ lợi. Thức ăn cho cá đa số vẫn tận dụng phế phẩm từ trồng trọt và chăn nuôi nên chất lượng thấp lại dễ gây ô nhiễm môi trường. Sản phẩm đầu ra chủ yếu phục vụ thị trường tại chỗ, tiêu thụ nhỏ lẻ. Người chăn nuôi phải đối phó với dịch, biến động thời tiết, chưa có biện pháp hữu hiệu chống nắng, nóng, chống rét cho cá.

Theo ông Phạm Huy Tăng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Lương Tài thì: “Phong trào chuyển ruộng trũng sang nuôi thủy sản ở huyện trong những năm qua phát triển nhanh. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là nhu cầu vay vốn phục vụ sản xuất lớn nhưng thực tế đáp ứng hạn chế; thiếu cán bộ kỹ thuật chuyên ngành về thủy sản và hệ thống khuyến ngư, dịch vụ thú y, thủy sản còn mỏng và yếu; chất lượng con giống, nhất là giống thủy sản mới chưa bảo đảm, chưa chủ động nguồn con giống và thị trường tiêu thụ nên phát triển nuôi thủy sản ở đây vẫn còn nhiều thách thức…

Trong thời gian tới, chưa thể khẳng định những khó khăn sẽ giảm bớt nhưng với chiến lược phát triển lâu dài, cùng những giải pháp cụ thể, hiệu quả của huyện và sự nỗ lực của người dân, tin rằng nghề nuôi trồng thủy sản ở Lương Tài sẽ phát triển ổn định, bền vững, đóng góp tích cực vào công cuộc phát triển chung của quê hương.

Vũ Linh - Sông Thương