Tiến độ xây dựng điểm tập kết rác thải sinh hoạt nông thôn chậm

Theo tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, đến hết tháng 9 năm nay các địa phương phải hoàn thành việc xây dựng điểm tập kết rác thải sinh hoạt nông thôn.

Tuy nhiên đến thời điểm này (đầu tháng 10), toàn tỉnh mới xây dựng xong và đưa vào hoạt động được 197 điểm, đạt 34%, các điểm còn lại vẫn đang trong quá trình triển khai xây dựng. Nhiều địa phương tiến độ triển khai rất chậm như: thành phố Bắc Ninh, thị xã Từ Sơn, huyện Gia Bình, Thuận Thành gây ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn tỉnh. Riêng huyện Yên Phong đã xây dựng được 53/67 điểm nhưng do hồ sơ quy hoạch chưa đủ điều kiện nên chưa được phê duyệt, Sở Xây dựng đang hướng dẫn địa phương này bổ sung hoàn thiện hồ sơ để sớm phê duyệt theo quy định.

Qua tìm hiểu thực tế ở các địa phương cho thấy có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ xây dựng các điểm tập kết rác thải sinh hoạt nông thôn. Ông Hà Minh Họa, Chi cục trưởng, Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh cho biết: Nguyên nhân chủ yếu là do công tác chỉ đạo tại các địa phương chưa tập trung, nhiều nơi chính quyền cơ sở chưa tích cực vào cuộc nên triển khai chậm (huyện Gia Bình), dẫn đến tiến độ chung chậm. Một số nơi gặp khó khăn trong quá trình khảo sát các điểm quy hoạch (thành phố Bắc Ninh, thị xã Từ Sơn) vì quỹ đất công ích hạn hẹp nên khó xác định được vị trí để xây dựng điểm tập kết rác thải sinh hoạt. Trong khi đó chủ trương của tỉnh là chỉ xây dựng điểm tập kết rác thải bằng đất công ích, không xây dựng ở những khu đất phải đền bù. Nhưng nếu trường hợp không còn quỹ đất công ích phải sử dụng đến đất đền bù thì địa phương cũng không có đủ kinh phí chi trả, vì giá đất tại những khu vực này quá cao, mà tổng kinh phí đầu tư xây dựng 1 điểm chỉ có khoảng 200 triệu đồng. Cũng có địa phương phần quỹ đất công còn lại thì gần các khu vực nhạy cảm nên không thể xây dựng bãi rác được.

Một nguyên nhân khác nữa là một số nơi xây dựng điểm tập kết rác thải không đúng quy hoạch phê duyệt như: 2 điểm tại xã Hoàn Sơn (Tiên Du) xây dựng sai quy hoạch nằm trong phạm vị đất dành cho đường bộ (nút giao thông cầu vượt quốc lộ 1A KCN Tiên Sơn). Tại huyện Yên Phong do triển khai xây dựng các điểm tập kết rác thải trước khi được phê duyệt quy hoạch nên có một số điểm (tại xã Tam Giang, Đông Tiến…) xây dựng trong hành lang bảo vệ đê điều nên phải di chuyển. Tuy nhiên có 2 điểm tại thôn Đồng Nhân và Diên Lập (xã Hòa Tiến) bắt buộc phải xây dựng ngoài đê khó có thể di dời được vì tất cả thôn đều nằm ngoài sông. Cá biệt có trường hợp xây dựng đúng quy hoạch nhưng vẫn phải di chuyển như tại thị xã Từ Sơn có 1 điểm. Khi Sở Xây dựng phê duyệt quy hoạch thì không vi phạm vào việc xây dựng đường vào Khu lưu niệm đồng chí Nguyễn Văn Cừ. Nhưng đến khi Sở Giao thông- Vận tải điều chỉnh lại đường thì điểm tập kết rác này nằm sát đường vào Khu lưu niệm đồng chí Nguyễn Văn Cừ, vì  vậy phải thay đổi. Cũng có những điểm đã xây dựng xong nhưng không khai thác sử dụng được vì chưa có đường cho xe chở rác vào…Những nguyên nhân vừa trực tiếp, vừa gián tiếp này nếu không có biện pháp khắc phục hiệu quả sẽ như một lực cản lớn làm chậm tiến độ xây các điểm tập kết rác thải sinh hoạt nông thôn.

Nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các điểm tập kết rác thải sinh hoạt, góp phần ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn, các huyện, thành phố, thị xã tăng cường công tác chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra, giám sát tiến độ. Cần rà soát quy hoạch những vị trí nhạy cảm như: gần quốc lộ, tỉnh lộ, khu di tích lịch sử - văn hóa, trường học… Tùy từng điều kiện ở mỗi địa phương khác nhau mà cần có biện pháp chỉ đạo phù hợp. Yêu cầu chủ đầu tư lựa chọn điểm không làm ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường khu vực, tối thiểu cách trục đường chính hoặc khu di tích hơn 30 m, những điểm đã xây dựng phải tiến hành trồng cây xanh cách ly. Đối với những điểm phải di chuyển, cần sớm khảo sát, lựa chọn các vị trí thích hợp để xây dựng. Đồng thời với việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng, các địa phương lập kế hoạch thu gom, vận chuyển rác thải từ điểm tập kết về khu xử lý chất thải rắn của tỉnh.

Bài, ảnh: Thái Uyên