Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) xây dựng nền văn hóa Bắc Ninh tiên tiến, đậm đà bản sắc Bắc Ninh-Kinh Bắc

Qua 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” ở tỉnh Bắc Ninh, có thể khẳng định, Nghị quyết ra đời đã đáp ứng đúng yêu cầu phát triển của đất nước và nguyện vọng của nhân dân.

Nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, động viên được nhiệt tình, tính tự giác thực hiện của các cấp ủy, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, gắn kết chặt chẽ hơn văn hóa với các lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần quan trọng vào việc giữ vững ổn định chính trị, tạo động lực cho sự phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng…

Thông qua việc quán triệt các quan điểm chỉ đạo cơ bản và triển khai thực hiện các nhiệm vụ về văn hóa, sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội đối với công cuộc công nghiệp hóa-hiện đại hóa của tỉnh được củng cố và nâng cao. Tính chủ động, sáng tạo, tính tích cực xã hội của nhân dân được phát huy, dân chủ trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Văn hóa đã trở thành nội dung quan trọng trong hoạt động của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, từng bước gắn bó chặt chẽ hơn với các nhiệm vụ kinh tế-xã hội. Các hoạt động văn hóa phát triển đa dạng và phong phú hơn; thể chế văn hóa được quan tâm xây dựng, tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho nhân dân và đội ngũ văn nghệ sĩ tham gia hoạt động sáng tạo văn hóa; hệ thống thông tin đại chúng ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin của xã hội; cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hóa từng bước được đầu tư và hoàn thiện; các di tích lịch sử văn hóa được bảo vệ, trùng tu, tôn tạo; các giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn lưu giữ; những nét mới trong chuẩn mực nhân cách con người được hình thành, xác định; những thuần phong mỹ tục trong quan hệ ứng xử giữa các cá nhân, gia đình, cộng đồng được phát huy, góp phần tạo nên những giá trị văn hóa mới phù hợp với nhu cầu phát triển của xã hội.

Bên cạnh những kết quả đạt được, còn bộc lộ những khuyết điểm, yếu kém. Sự phát triển của văn hóa chưa đồng bộ và tương xứng với tăng trưởng kinh tế, thiếu gắn kết với nhiệm vụ xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam, con người mang đặc trưng của Bắc Ninh trong giai đoạn cách mạng mới chưa có chuyển biến rõ rệt. Môi trường văn hóa còn bị ô nhiễm bởi các tệ nạn xã hội. Văn hóa tâm linh đang bị lợi dụng. Sự suy thoái về phẩm chất, đạo đức, lối sống tiếp tục diễn biến phức tạp, có một số mặt nghiêm trọng hơn, tổn hại không nhỏ đến uy tín của Đảng và Nhà nước, niềm tin của nhân dân.

Chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” chưa bền vững. Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội còn nhiều hạn chế, tồn tại. Chưa thực sự quan tâm nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt. Công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa còn những hạn chế; chưa huy động được nhiều nguồn lực xã hội vào thực hiện các dự án bảo tồn, phát huy di sản văn hóa. Việc xây dựng thể chế, thiết chế văn hóa, các chính sách trên lĩnh vực văn hóa, nhất là quan hệ giữa kinh tế và văn hóa còn chậm, thiếu đồng bộ và bất cập. Các thiết chế văn hóa xã, phường, thị trấn, khu công nghiệp chưa được quan tâm đầu tư đồng bộ. Phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa phát triển chưa đồng đều. Đời sống văn hóa ở các khu công nghiệp chưa được quan tâm đúng mức. Thiếu những tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật; hoạt động lý luận, phê bình văn học nghệ thuật còn hạn chế. Tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ của ngành văn hóa còn có những bất cập và thiếu đồng bộ.

Phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những tồn tại, yếu kém, Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) xây dựng nền văn hóa Bắc Ninh tiên tiến, đậm đà bản sắc Bắc Ninh-Kinh Bắc. Mục tiêu cơ bản cần đạt tới là tạo được sự phát triển đồng bộ về chất lượng văn hóa, gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng, chỉnh đốn Đảng là then chốt với không ngừng nâng cao văn hóa-nền tảng tinh thần của xã hội; tập trung xây dựng những giá trị mới của văn hóa, xây dựng chuẩn mực đạo đức, lối sống, tác phong công nghiệp mang đặc trưng và bản sắc Bắc Ninh; đẩy mạnh công tác bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị tốt đẹp, truyền thống văn hóa của quê hương Kinh Bắc, của dân tộc Việt Nam và tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại. Tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế quản lý thuộc lĩnh vực văn hóa; xây dựng thương hiệu, hình ảnh vùng đất, con người và văn hóa Bắc Ninh với các địa phương trong cả nước và bạn bè quốc tế.

Để đạt mục tiêu trên cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu sau:

Tăng cường và nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng và chính quyền đối với lĩnh vực văn hóa; coi nhiệm vụ xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc nói chung và văn hóa mang bản sắc Bắc Ninh nói riêng là nhiệm vụ trước mắt và lâu dài của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở.

Tiếp tục đặt lên hàng đầu nhiệm vụ xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa lành mạnh trong xã hội; trước hết là trong các tổ chức Đảng, Nhà nước, MTTQ, các đoàn thể nhân dân và trong từng cá nhân, gia đình, thôn, làng, khu phố, đơn vị, tổ chức cơ sở. Đây là nhiệm vụ thường xuyên, vừa cấp bách, vừa cơ bản, lâu dài.

Thực hiện tốt Chỉ thị 03-CT-TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Chủ động đấu tranh chống âm mưu, hoạt động “Diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại gây hủy hoại đạo đức xã hội. Kiên quyết đưa những phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi tổ chức và cơ quan nhà nước.

Nâng cao chất lượng và hiệu quả nhiệm vụ xây dựng con người Bắc Ninh với 5 đặc tính của con người Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới, kế thừa và phát huy truyền thống văn hiến cách mạng của quê hương. Tập trung vào xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống, phẩm chất con người Bắc Ninh tiên tiến, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới.

Chú trọng nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, nâng cao chất lượng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Xây dựng và hoàn thiện thiết chế văn hóa cơ sở gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới. Thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, tân gia, mừng thọ.

Phát huy giá trị văn hóa Kinh Bắc và đẩy mạnh các hoạt động, các phong trào văn hóa hướng vào các nội dung bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa của quê hương Bắc Ninh, xây dựng các chuẩn mực văn hóa của thời kỳ mới.

Đẩy mạnh phát triển đi đôi với quản lý tốt hệ thống thông tin đại chúng. Củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội Văn học-Nghệ thuật, Hội Nhà báo.

Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, đồng thời phát huy trí tuệ những văn nghệ sỹ hiện có, cần tập trung đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ cho quê hương.

Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các đề án, chương trình về giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 2 (khóa VIII), đẩy mạnh việc xây dựng xã hội học tập và văn hóa đọc. Thực hiện tốt các chính sách văn hóa đối với tôn giáo, hướng các tôn giáo tham gia gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của quê hương.

Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Đẩy mạnh xã hội hóa, huy động các nguồn lực xã hội đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa Bắc Ninh.

Triển khai thực hiện có hiệu quả “Quy hoạch phát triển sự nghiệp văn hóa tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” gắn phát triển sự nghiệp văn hóa với nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và xây dựng hệ thống chính trị.

Từng bước tăng mức đầu tư cho văn hóa theo tinh thần Kết luận Trung ương 10 (khóa IX).

Định kỳ chỉ đạo, tổ chức tổng kết việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết và các chương trình thực hiện Nghị quyết của Tỉnh ủy.