Tính cấp thiết của quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp

Thực tiễn của quá trình phát triển công nghiệp, đô thị hoá nên nhiều diện tích đất canh tác chuyển đổi mục đích sử dụng. Xu hướng này vẫn tiếp diễn với dự kiến đến năm 2020 diện tích đất nông nghiệp của toàn tỉnh còn gần 35.000 ha, giảm gần 15.600 ha so với năm 2008. Trong đó, đất trồng trọt chỉ còn 27.900 ha, đất chăn nuôi 605 ha, đất nuôi trồng thuỷ sản 5.500 ha. Với quỹ đất hạn hẹp như vậy làm thế nào để vừa bảo đảm an ninh lương thực, vừa nâng cao giá trị trên mỗi đơn vị diện tích, thì vấn đề quy hoạch nông nghiệp, hình thành các vùng sản xuất hàng hoá, tạo tiền đề cho đầu tư hiệu quả, bền vững là yêu cầu tất yếu.

Sản xuất nông nghiệp những năm gần đây đã chuyển dich vu seo theo hướng hàng hoá, bước đầu hình thành một số vùng sản xuất tập trung như: lúa lai, lúa chất lượng cao, vùng khoai tây, đậu tương, cà rốt, cà chua, rau xanh và vùng nuôi trồng thuỷ sản… Nông sản thực phẩm tăng cả về số lượng, cũng như chất lượng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh và có sản phẩm bán ra tỉnh ngoài. Góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao động. Tuy nhiên, do quy hoạch phát triển nông nghiệp bị phá vỡ, chưa được điều chỉnh kịp với quy hoạch phát triển công nghiệp, nên đã hạn chế các nhà đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Sản xuất chưa gắn với chế biến, hệ thống dịch diễn biến phức tạp cũng ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của sản xuất nông nghiệp.

Trên cơ sở quỹ đất nông nghiệp còn lại sau khi đã quy hoạch cho phát triển công nghiệp, đô thị và cơ sở hạ tầng khác, các địa phương tiến hành quy hoạch cụ thể các vùng sản xuất hàng hoá tập trung như: Vùng sản xuất lúa năng suất cao (lúa lai), lúa chất lượng cao, vùng chuyên rau màu, vùng trồng hoa - cây cảnh, vùng nuôi trồng thuỷ sản, vùng phát triển chăn nuôi… Trong đó, lúa là cây lương thực chính, sẽ dành diện tích thích hợp để bố trí theo 2 hướng là sản xuất lúa có năng suất và lúa hàng hoá chất lượng cao. Vùng sản xuất lúa năng suất cao, đến năm 2020, phát triển khoảng 21.000 ha, năng suất 70tạ/ha, tập trung ở Lương Tài, Gia Bình, Thuận Thành, Quế Võ. Vùng lúa chất lượng có khoảng 3.400 ha ở các địa phương là Tiên Du, Yên Phong, Quế Võ, Thuận Thành và thị xã Từ Sơn. Với giống lúa chủ lực là: Lúa nếp, lúa thơm các loại. Cây thực phẩm duy trì và mở rộng diện tích, tăng vụ trồng một số cây có giá trị kinh tế cao. Tăng khối lượng và chất lượng sản phẩm rau xanh theo hướng sạch, an toàn, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường như: Khoai tây, rau các loại, phát triển theo hướng trồng rau cao cấp. Phát triển chăn nuôi ra ngoài khu dân cư, sản xuất hàng hoá, ổn định và bền vững, đáp ứng nhu cầu thực phẩm cho người tiêu dùng. Từng bước tổ chức lại sản xuất chăn nuôi theo hướng gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, bảo đảm an toàn dịch bệnh, vệ sinh thú y, bảo vệ môi trường nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và vệ sinh an toàn thực phẩm. Vùng thuỷ sản, chỉ đạo thâm canh tăng năng suất trên diện tích mặt nước hiện có, quy hoạch thành các khu nuôi thuỷ sản tập trung, diện tích mỗi vùng từ 30 ha trở lên, tập trung ở các huyện Lương Tài, Gia Bình, Quế Võ.

Để thực hiện hiệu quả quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp thì vấn đề đặt ra trước mắt phải nhanh chóng hoàn thành kế hoạch dồn điền đổi thửa. Đây là cơ sở quan trọng, giúp các địa phương tích tụ ruộng đất, sau đó căn cứ vào nhu cầu thị trường và điều kiện thực tiễn để bố trí các vùng sản xuất, ứng với từng loại cây trồng, vật nuôi phù hợp. Chính quyền các cấp và các ngành chú trọng chuyển giao KHKT, xây dựng các cơ sở an toàn dịch bệnh, tăng cường công tác tập huấn kỹ thuật cho nông dân và thông tin xúc tiến thương mại, giúp nông dân nắm bắt kịp thời thị trường. Tổ chức thực hiện các chương trình trọng điểm: chăn nuôi bò thịt; chăn nuôi lợn hướng nạc; sử dụng giống lúa có năng suất, chất lượng cao; phát triển thuỷ sản; sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghệ cao; hoàn thiện hệ thống thuỷ nông.

Thái Uyên