Tình hình cung ứng, sử dụng điện tại Bắc Ninh và các giải pháp tiết kiệm điện

Trong những năm qua, đặc biệt là từ 2005-2010 nguồn điện có lúc thiếu, nhưng tình hình cung ứng điện tại Bắc Ninh vẫn khá ổn định. Tuy nhiên, việc sử dụng điện đang có nhiều tồn tại, nhất là còn lãng phí hoặc sử dụng chưa hợp lý.

Giải quyết vấn đề này, UBND tỉnh Bắc Ninh đã thành lập Ban chỉ đạo điều hành cung ứng điện, giao trách nhiệm cho các sở, ngành, các địa phương; Công ty Điện lực Bắc Ninh điều hành công tác tiết giảm và tiết kiệm điện, đảm bảo cho sản xuất và sinh hoạt của nhân dân trong tỉnh.

Mặc dù có nhiều khó khăn nhưng ngành Điện Bắc Ninh vẫn nổi bật với 4 ưu điểm: Là một trong số ít các tỉnh có tỷ lệ tăng trưởng điện thương phẩm cao của cả nước (bình quân 21%/năm), riêng năm 2010 đạt 1,612 tỷ kWh, tăng 2,43 lần so với năm 2005. Phụ tải tăng mạnh nhưng đều được đáp ứng đầy đủ, kịp thời; Điện đã góp phần quan trọng vào việc đẩy nhanh quá trình CNH, HĐH nền kinh tế. Năm 2010, lượng điện sử dụng cho sản xuất công nghiệp-XD chiếm 70,58%, tăng 10,98%; thương nghiệp, dich vu seo vụ chiếm 0,9%, tăng 0,44%; bơm tưới tiêu nước 1,8%, giảm 1,95%; quản lý, tiêu dùng sinh hoạt 24,87%, giảm 7,53% so với năm 2005; Biểu đồ phụ tải ngày-đêm lưới điện Bắc Ninh rất bằng phẳng, công suất sử dụng điện lớn nhất của tỉnh luôn rơi vào những giờ thấp điểm của hệ thống điện quốc gia (khoảng 22 giờ ngày hôm trước đến 4 giờ sáng hôm sau), góp phần giảm áp lực thiếu điện và nâng cao hiệu quả kinh doanh của ngành; Nếu năm 2005 tổn thất điện năng của toàn bộ lưới điện do Công ty Điện lực Bắc Ninh quản lý, bao gồm cả phần tổn thất điện năng lưới điện hạ áp nông thôn là 13,97%, thì năm 2010 tỷ lệ này chỉ còn 7,78%, làm lợi cho Nhà nước khoảng 80 tỷ đồng/năm.

Tuy nhiên, việc sử dụng điện trong những năm qua còn lãng phí hoặc chưa hợp lý. Dễ thấy nhất là ở các khu vực công cộng, nhà hàng, khách sạn, cửa hàng… “vô tư” dùng điện trang trí, quảng cáo “thâu đêm suốt sáng”. Một số cơ quan, đơn vị vẫn có thói quen bật điều hòa khi nhiệt độ trong phòng không cao hoặc bật đèn mà không tận dụng ánh sáng tự nhiên. Nhiều doanh nghiệp có mức tiêu hao điện năng tính trên một đơn vị sản phẩm cao do sử dụng thiết bị lạc hậu, các hộ sử dụng điện sinh hoạt vẫn ưa dùng bóng đèn sợi đốt tiêu thụ nhiều điện, chưa quen dùng bóng đèn compact, đèn ống huỳnh quang “gầy” tiêu thụ ít điện…

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sử dụng điện lãng phí, chưa hợp lý như việc tuyên truyền các biện pháp và lợi ích của tiết kiệm điện chưa mạnh, chưa đồng bộ; chính sách giá điện chưa thật sự thúc đẩy việc tiêu thụ điện tiết kiệm; trong xây dựng hiện vẫn thiếu các tiêu chuẩn chiếu sáng, thông gió, điều hòa không khí… phù hợp với điều kiện khí hậu của Việt Nam; các doanh nghiệp thiếu vốn đầu tư khi thay đổi thiết bị, công nghệ mới có hiệu suất cao…

Thiếu điện đã và đang trở thành vấn đề lớn của nhiều nước, nhất là các nước đang phát triển. Ở nước ta hiện nay, từ Chính phủ đến các ngành, các địa phương đang tập trung nhiều công sức cho công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí điện năng. Mới đây, ngày 26-1-2011 Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị số 171/CT-TTg “Về việc tăng cường thực hiện tiết kiệm điện”. Ngày 10-2-2011 Chủ tịch UBND tỉnh tiếp tục ban hành Chỉ thị “Về việc tăng cường thực hiện tiết kiệm điện năng trên địa bàn tỉnh.” Theo đó, các cơ quan, công sở, doanh nghiệp Nhà nước hàng năm phải xây dựng và thực hiện kế hoạch tiết kiệm điện năng, ngành Điện tổ chức thống kê, so sánh, đối chiếu chỉ tiêu tiết kiệm 10% sản lượng, báo cáo tình hình với Sở Công Thương, Sở Tài chính và UBND tỉnh để có biện pháp xử lý nghiêm đối với những khách hàng không thực hiện. Hệ thống đèn chiếu sáng, vườn hoa, công viên chỉ sử dụng các loại đèn tiết kiệm điện, giảm 50% công suất vào giờ cao điểm. Các nhà hàng, cơ sở dịch vụ thương mại giảm 50% công suất quảng cáo, trang trí ngoài trời vào các giờ cao điểm, tuân thủ các quy định tại địa phương về chiếu sáng tiết kiệm, sẵn sàng cắt, giảm nhu cầu sử dụng trong trường hợp thiếu điện khi ngành Điện thông báo. Các doanh nghiệp đảm bảo đúng công suất và biểu đồ phụ tải đăng ký trong hợp đồng mua bán điện, hạn chế tối đa sử dụng các thiết bị tiêu thụ điện lớn như các máy nghiền, trạm bơm nước, máy nén khí… vào các giờ cao điểm, tắt các thiết bị điện và đèn chiếu sáng không cần thiết trong thời gian nghỉ giữa ca, triệt để tiết kiệm điện chiếu sáng sân vườn, đường nội bộ trong các khu công nghiệp.

Năm 2011 Công ty Điện lực Bắc Ninh xây dựng kế hoạch tiết kiệm chung là 20 triệu kWh (1% tổng điện thương phẩm). Chỉ tiêu tiết kiệm sản lượng điện được đặt ra cho mỗi đơn vị sản xuất công nghiệp ít nhất là 2%, dịch vụ thương mại là 5-7%; các cơ quan hành chính Nhà nước là 10%, điện chiếu sáng công cộng là 50-70%... giảm tỷ lệ tổn thất điện năng còn 7,3%, trong đó tổn thất lưới điện hạ áp nông thôn là 10,5%  và phần còn lại là 4,4%. 

Sử dụng điện hợp lý và tiết kiệm ở mọi lúc, mọi nơi là việc làm cần thiết và hết sức có ý nghĩa. Đối với một đất nước đang phát triển thì thiếu điện là điều dễ hiểu, là tình huống bất khả kháng, nhưng vì đã được dự báo trước nên nếu mọi người, mọi cơ quan, đơn vị đều có tinh thần chủ động, hợp tác chặt chẽ thì nhất định sẽ có biện pháp thích hợp và hạn chế đến mức thấp nhất ảnh hưởng tiêu cực của nó.

Nguyễn Duy Thụy