Trợ lực hiệu quả cho công nghiệp nông thôn

Hằng năm, các đề án khuyến công do Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp (Sở Công Thương) triển khai cho thấy hiệu quả rõ rệt đối với một số ngành nghề, tạo điều kiện cho các cơ sở công nghiệp nông thôn (CNNT) phát triển, nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, để mở rộng cũng như nâng cao hơn hiệu quả các đề án này cần có cơ chế khuyến khích đủ mạnh.

Nhà máy sản xuất bao bì carton của Công ty Cổ phần bao bì công nghệ Thuận Phát, xã  Nguyệt Đức (Thuận Thành).

Đầu năm 2021, Công ty Cổ phần bao bì công nghệ Thuận Phát (thôn Kim Tháp, xã Nguyệt Đức, huyện Thuận Thành) được Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp hỗ trợ 1 tỷ đồng xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất bao bì carton. Nhận thấy hiệu quả khả thi, Công ty quyết định đầu tư thêm 59 tỷ đồng triển khai dây chuyền với công suất 60.000 tấn bao bì carton/năm. Dây chuyền thiết bị mới, hiện đại, đồng bộ, giúp chất lượng sản phẩm luôn ổn định, sử dụng nguyên, nhiên liệu hiệu quả, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tăng khả năng cạnh tranh. Đến nay, mô hình hoạt động tốt, giúp công ty nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí; dự kiến doanh thu 230 tỷ đồng/năm; tạo việc làm cho 180 lao động, thu nhập trung bình 6-7 triệu đồng/người/tháng. Ông Ngô Hữu Quang, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cho biết: “Đề án khuyến công giúp công ty bổ sung các kiến thức, kinh nghiệm cho quá trình sản xuất, kinh doanh, từng bước nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất, tạo việc làm, tăng thêm thu nhập cho người lao động, từ đó xác định được hướng đầu tư phát triển phù hợp với khả năng của công ty...”.
Ngoài Công ty Thuận Phát, trong 2 năm 2020 và 2021, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp đã phối hợp với các đơn vị, địa phương thực hiện 38 đề án hỗ trợ đầu tư thiết bị, công nghệ tiên tiến vào sản xuất với tổng giá trị gần 10,9 tỷ đồng từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia và địa phương. Các đề án khuyến công ưu tiên hỗ trợ các lĩnh vực, sản phẩm chủ lực của tỉnh, tiềm năng lợi thế của từng địa phương như: Sản xuất cơ khí, điện, điện tử, chế biến nông, lâm, thủy sản, sản xuất hàng tiêu dùng; hỗ trợ cơ sở CNNT nâng cao công nghệ sản xuất, thiết kế mẫu mã bao bì sản phẩm, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu sản phẩm, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa… nhằm phát huy tối đa mọi nguồn lực. Nội dung hoạt động khuyến công cũng được cụ thể, phù hợp với nhu cầu, khả năng tiếp cận của doanh nghiệp như: Xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, ứng dụng máy móc tiên tiến vào sản xuất; tổ chức bình chọn sản phẩm tiêu biểu; hỗ trợ tìm kiếm thị trường… Qua đó, khuyến khích các cơ sở đổi mới thiết bị, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tạo đà phát triển bền vững và từng bước tham gia hội nhập kinh tế quốc tế.
Trên thực tế, dù đã chứng minh được hiệu quả, song các đề án khuyến công vẫn không tránh khỏi khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai bởi: Số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất CNNT của tỉnh phần lớn có quy mô nhỏ và siêu nhỏ rất cần sự hỗ trợ về vốn, nhưng nguồn kinh phí khuyến công hạn chế nên số cơ sở được hỗ trợ chưa nhiều; quy định về các thủ tục thanh, quyết toán phức tạp, mất nhiều thời gian nên chưa thu hút nhiều cơ sở tham gia. Khi xây dựng mô hình trình diễn,  bắt buộc phải đăng ký cụ thể đối tượng thụ hưởng, các thông số kỹ thuật của thiết bị dự kiến hỗ trợ. Trong khi đó, thời gian từ khi đăng ký đến khi được phê duyệt kéo dài, phát sinh một số bất cập, nhiều khi phải thay đổi đơn vị thụ hưởng, mức đầu tư, thông số kỹ thuật của thiết bị phải điều chỉnh đề án. Nguồn vốn đối ứng của đối tượng thụ hưởng không nhiều, khó huy động đủ nên mô hình khó đáp ứng kỳ vọng…

Dù còn những khó khăn, thách thức nhưng đề án khuyến công vẫn được đánh giá cao về tính hiệu quả. Mục tiêu của Trung tâm trong những năm tới là khắc phục những điểm yếu, gia tăng hiệu quả và tiếp tục triển khai hiệu quả các chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Theo đó, trọng tâm là xây dựng đề án khuyến công có tính khả thi cao; đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho các cơ sở CNNT đăng ký, thực hiện đề án. Ưu tiên hỗ trợ các đề án ứng dụng công nghệ mới, sản xuất sạch hơn, tiết kiệm năng lượng trên cơ sở phát huy lợi thế về tài nguyên, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Tăng cường kiểm tra, giám sát để nguồn kinh phí khuyến công được sử dụng đúng đối tượng, mục đích. Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, giới thiệu các chủ trương, chính sách của Nhà nước, tỉnh trong lĩnh vực khuyến công để người dân, doanh nghiệp và các cơ sở CNNT chủ động nắm bắt, tiếp cận. Vận động các tổ chức, cá nhân tham gia xã hội hóa cùng thực hiện Chương trình khuyến công... Từ đó, nâng cao hiệu quả nguồn vốn cũng như chất lượng sản phẩm CNNT, góp phần phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương.