Trung Chính những mùa thu đi qua

Nắng trưa len lỏi qua từng kẽ lá, nữ du kích Vũ Thị Nương năm xưa, giờ đã 76 tuổi ở thôn Đào Xá, xã Trung Chính (Lương Tài) dẫn chúng tôi trên con đường mòn rợp cỏ voi, đến khu chuyển đổi ruộng trũng sang nuôi trồng thuỷ sản của địa phương. ở cái tuổi “thất thập cổ lai hy” nhưng đôi chân bà cứ thoăn thoắt, vừa đi, vừa say sưa kể từ việc nuôi dưỡng cán bộ Việt Minh đến nhiệm vụ giao liên đưa đường, chỉ lối bảo vệ cán bộ cách mạng hoạt động trên địa bàn trong những ngày tháng Tám lịch sử. Những mùa thu đi qua, Trung Chính vẫn sắt son một lòng theo Đảng, vững vàng trong đổi mới.

Năm 1945, nữ giao liên Vũ Thị Nương mới bước sang tuổi 14, khi nghe tin Việt Minh sắp về làng, về xã gây dựng cơ sở cách mạng, lòng vui như nắng hạn gặp mưa rào. Trong ngôi nhà ấm cúng, bà Nương nhớ về đồng chí Nguyễn Trịnh Liệt-người đầu tiên về Trung Chính gieo mầm cách mạng, vận động nhân dân thành lập các Hội cứu quốc, đội tự vệ vũ trang Thiên Lộc, Đào Xá. Chỉ trong một thời gian ngắn, lực lượng vũ trang của Trung Chính được tôi luyện, thử thách phối hợp cùng Việt Minh đòi địa chủ hoãn nợ, giảm tô, giảm tức… Trung Chính ngày ấy thực sự trở thành cái nôi của cách mạng vùng Lang Tài. Sáu mươi hai mùa thu đi qua, bây giờ người mất, người còn… với bà những ngày tháng làm công tác giao liên vẫn còn sống mãi trong ký ức: “Buổi sáng, tôi cùng 4 chị giao liên trong làng đi mò cua, bắt tép, nấu cơm cho cán bộ. Rồi chiều xuống, đêm về lại chỉ đường dẫn lối  đón cán bộ từ Nhân Thắng, Thái Bảo (Gia Bình) về làng và ngược lại”. Từ tháng 3 đến tháng 9 năm 1945, cách mạng về Trung Chính, đưa những người nông dân bị bóc lột đến cùng cực, đứng lên đấu tranh làm cuộc khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân, hồi sinh miền quê mà bao năm phải sống dưới ách áp bức của chế độ phong kiến thực dân.Đến Trung Chính những ngày tháng Tám mùa thu này, nắng dịu, trời xanh mát, trong nghĩa trang khói hương lan toả. Ông Phí Đức Thế, Bí thư Đảng uỷ xã giới thiệu: “Nghĩa trang mới xây xong đúng dịp 27-7 kỉ niệm 60 năm ngày thương binh liệt sĩ. Nhân dân cùng chính quyền địa phương một lòng. Toàn xã đóng góp được 300 triệu đồng xây dựng nơi yên nghỉ cho các anh, các chị cũng là để thế hệ hôm nay và mai sau tưởng niệm, tri ân tới những con người trung kiên hy sinh vì quê hương, đất nước”. Dọc theo Tỉnh lộ 284 từ đầu thị trấn Thứa đến cuối Trung Chính, từ trung tâm xã toả đi các thôn, đều hiện hữu sự thay da đổi thịt của miền quê trước đây nghèo khó. 17/18 thôn đường làng, ngõ xóm được bê tông hoá sạch đẹp,  trạm y tế xã đầu tư nâng cấp gần 230 triệu đồng, 100% các thôn có CLB dưỡng sinh với 1.000 hội viên, 70% hộ đạt gia đình văn hoá các cấp, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng nâng cao. Năm 2006, xã đầu tư 1,7 tỷ đồng xây dựng 2 trường trung học cơ sở và tiểu học A, góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự nghiệp giáo dục địa phương. Trung Chính hiện có 9.200 nhân khẩu với tổng diện đất canh tác 1.101 ha. Đây là một vùng đất trũng được bao bọc bởi 4 con sông: sông Nguộn, sông Đằng, sông Sải và sông Lường, bồi đắp cho miền quê thêm giầu đẹp, trù phú. Mảnh đất Trung Chính đang chuyển động, màu xanh của chuối, ổi, đu đủ, cỏ voi… năm 2001, địa phương tạo điều kiện, khuyến khích người dân mạnh dạn chuyển đổi mục đích sử dụng diện tích ruộng trũng hiệu quả kinh tế thấp sang nuôi trồng thuỷ sản. Tới thăm mô hình trang trại rộng hơn 2 ha của thương binh Phạm Văn Thuấn, thôn Lai Đông 1 mới thấy hết ý chí, nghị lực của con người nơi đây. Trở về quê hương với chiếc ba lô sờn bạc, trong cảnh gia đình gian nan, nghèo khó. Nhưng với bản lĩnh của người lính, vợ chồng anh tích luỹ, vay mượn tiền của chuyển đổi hơn 2 ha ruộng trũng đào ao thả cá kết hợp chăn nuôi thường xuyên gần 3.000 con gia súc, gia cầm các loại, trồng hàng nghìn cây ăn quả. Gian nan, vất vả dần qua đi nhường lại sự ấm no, bù đắp cho những con người chịu thương, chịu khó. Hàng chục triệu đồng lãi mỗi năm đang hiện hữu bằng nhà cửa khang trang, con cháu được học hành chu đáo. Đến nay, toàn xã Trung Chính có gần 500 gia đình tham gia chuyển đổi được 251 ha, tập trung ở các thôn như Lai Đông, Trung Chinh, Tuần La, Nghĩa La, Đào Xá, Đào Xuyên. Nhờ đó, Trung Chính trở thành một trong những địa phương đi đầu chuyển đổi ruộng trũng kém hiệu quả sang thâm canh phát triển mô hình kinh tế trang trại VAC của tỉnh.Theo ông Lê Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã, thì: “Những năm gần đây, hoạt động kinh doanh vật liệu xây dựng, sản xuất đồ gỗ và đặc biệt là phát triển nghề dệt lưới… trở thành một thế mạnh của địa phương, thu hút gần 30% lực lượng lao động”. Dùng đôi tay khéo léo dệt mắt lưới cá nhỏ xíu, chị Nguyễn Thị Hương, thôn Lai Tê, tâm sự: “Gia đình theo nghề dệt lưới được  hơn 4 năm, vừa tận dụng được quỹ thời gian nhàn rỗi, mỗi tháng bình quân thu nhập cũng gần 600 nghìn đồng”.Chia tay Trung Chính, chúng tôi kịp khắc vào tâm trí mình một không gian mênh mông những vườn cây xanh, ao cá, con đường làng tung tăng lũ trẻ chơi đùa… Cô thôn nữ đang cắt lượm đám cỏ voi bên bờ ao cho cá ăn cười chúm chím. Có lẽ cô, và cả chúng tôi nữa sẽ giữ mãi nụ cười trước những đổi thay diệu kỳ của miền quê cách mạng.