Vang mãi khúc quân hành

Dạn dày trong binh lửa, tuổi thanh xuân trộn hoà cùng bom đạn chiến trường, họ là những con người đã một thời chẳng quản gian khổ hy sinh “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, vinh dự tham gia và góp phần vào thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử thống nhất non sông, ngày trở về vẫn luôn tâm niệm và quyết sống xứng đáng với những năm tháng hào hùng.

Vẹn nguyên ký ức về một thời máu lửa

Mặc dù được giới thiệu trước nhưng khi gặp ông Nguyễn Ngọc Kim (thôn Phú Mẫn, thị trấn Chờ, Yên Phong) tôi vẫn có cảm giác bất ngờ pha lẫn thú vị. Thật khó hình dung lão nông thuần phác với nét mặt bình dị có phần lặng lẽ ấy từng là một người lính trinh sát gan góc, quả cảm, chỉ huy một đơn vị anh hùng trong những tháng năm máu lửa.  

Khi được hỏi về ký ức của một thời vang dội chưa xa, đôi mắt ông trở nên tinh anh khác lạ. Sự linh hoạt của tuổi hai mươi tìm về cùng niềm xúc động dâng trào. Nhập ngũ năm 1963, kết thúc khoá học Trinh sát bộ binh Trường Sĩ quan lục quân I ông được điều về Sư  338; sau đó là Sư 308 với cương vị đại đội trưởng đại đội trinh sát của trung đoàn 88. Năm 1968, ông cùng đơn vị hành quân vào chiến đấu ở Quảng Trị. Sau ngày Quảng Trị được giải phóng, ông nhận lệnh điều chuyển về quân đoàn làm nhiệm vụ huấn luyện và giữ vùng giải phóng; đến cuối năm 1974 thì nhận lệnh chuẩn bị chiến trường ở Nam Huế (Phú Lộc) cho chiến dich vu seo 1975. Sau khi tham gia giải phóng các tỉnh dọc ven biển: Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Nha Trang, cuối tháng 4 - 1975 ông được lệnh cùng quân đoàn tập kết ở Biên Hoà chuẩn bị cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Ông kể: “Nhiệm vụ của chúng tôi khi đó là đánh theo hướng Long Thành - Cát Lái vào quận 9 Sài Gòn. Chỉ sau ba ngày quân ta nổ súng mở màn chiến dịch, ngày 27-4-1975, Long Thành - Cát Lái hoàn toàn giải phóng”. Đêm 29-4, ông cùng đơn vị vượt phà Cát Lái sang Quận 9 đánh thẳng vào trung tâm Sài Gòn. Đã hơn mấy chục năm kể từ ngày đó, nhưng hào khí vang vọng, quật khởi của những bước chân giải phóng đầu tiên tiến vào dinh Độc Lập cùng nỗi khiếp nhược và kinh hoàng của quân thù vẫn còn nguyên vẹn trong ký ức người chiến sĩ trinh sát năm xưa.

Sau ngày thống nhất, ông được cử ra miền Bắc theo học Học viện Quân sự Đà Lạt rồi trở về Tổng cục II làm công tác nghiên cứu cho đến khi về nghỉ hưu năm 1987. Với nhiều cống hiến và thành tích đặc biệt xuất sắc, ông vinh dự được tặng thưởng Huân chương kháng chiến hạng II,  nhiều huân chương chiến công, danh hiệu cao quý khác.           

Người cán bộ hội tận tụy, năng động và bài học cuộc đời

Gắn bó với binh nghiệp từ năm 1963, sau khoá học tại trường sĩ quan pháo binh (Trường 400 Sơn Tây), anh lính trẻ Hoàng Duy Vũ (thôn ích Phú, xã Song Giang, Gia Bình) nhận lệnh điều chuyển bổ sung cho Đoàn 559 bộ đội Trường Sơn. Đã hơn bốn mươi năm trôi qua, nhưng ký ức của một thời oanh liệt, hào hùng khi cùng đồng đội đảm bảo trọng điểm nơi túi bom phà Sông bạc, Xê-ca-mán hay những lúc đối mặt với cái chết cận kề để san lấp hố bom bên đèo Bô-phia, Xa-va-na-khet (hạ Lào) vẫn còn nguyên vẹn trong người lính trường sơn năm xưa.  

Năm 1970 ông nhận lệnh điều chuyển vào phục vụ chiến trường B3 (Tây Nguyên), đến 1972 thì trở lại Trường Sơn theo yêu cầu của mặt trận với cương vị tiểu đoàn trưởng (thuộc sư đoàn 412) đảm bảo cho xe tăng, bộ binh nam tiến xuyên dãy Trường Sơn. Từ những ngày đầu của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đơn vị ông có nhiệm vụ bám sát các cánh quân vượt Trường Sơn, tân lấp hố bom, thông tuyến, đảm bảo huyết mạch giao thông cho quân ta tiến vào giải phóng Sài Gòn, làm nên thắng lợi vĩ đại vào mùa xuân 1975 lịch sử.

Trở về địa phương, ông Vũ vẫn nhiệt tình tham gia nhiều hoạt động công tác cơ sở. Với vị cựu chỉ huy đơn vị quyết thắng 3 năm liền và từng được tặng thưởng nhiều huân chương chiến công ấy, những năm tháng được sát cánh cùng đồng đội nơi tuyến lửa giúp ông và nhiều người khác thấm thía hơn ai hết giá trị và thành quả của độc lập tự do cũng như những mất mát hy sinh của người lính. Chẳng thế mà từ khi tham gia công tác hội CCB, gần 10 năm giữ cương vị phó chủ tịch và cũng chừng ấy thời gian làm chủ tịch Hội CCB xã Song Giang, ông Vũ vẫn luôn tận tuỵ hết mình hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Với ông, mối quan tâm và trăn trở thường trực nhất chính là công tác chăm lo đời sống hội viên, phát triển kinh tế xoá đói giảm nghèo. Ơ một xã còn nhiều khó khăn như Song Giang, Hội CCB vẫn luôn được nhắc đến như một đơn vị tiên tiến, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng uỷ, chính quyền và quần chúng nhân dân.

Còn sức thì còn cống hiến!

Chúng tôi tìm đến nhà ông Nguyễn Sĩ Đạo (khu II, thị trấn Phố Mới, Quế Võ) giữa lúc người “dũng sĩ diệt Mỹ” năm xưa đang say sưa “tạo tác” trên những chậu hoa, cây cảnh nơi vườn nhà. Mặc dù đã vượt rất xa cái ngưỡng “tri thiên mệnh” nhưng ông Đạo vẫn giữ được cái phong độ linh hoạt và gân chắc của người lính biệt động thành Sài Gòn ngày ấy. ấm trà chưa vơi câu chuyện dường đã trở nên thân mật.

Viết đơn tình nguyện nhập ngũ từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Sau hai tháng huấn luyện ở Lục Nam, năm 1968, ông cùng đơn vị (Tiểu đoàn I, Trung đoàn 36, Sư 330) hành quân bộ 6 tháng vào Trảng Bàng , (Tây Ninh) bổ sung cho các đơn vị chiến đấu ở B2. Tại đây ông gia nhập N18 (biệt động Sài Gòn) thuộc Phân khu 6 Sài Gòn - Gia Định với nhiệm vụ tiêu diệt địch ở ven đô và nội đô. Sau đó, ông nhận lệnh điều chuyển về tiểu đoàn 267 của phân khu II (tiểu đoàn chủ lực của tỉnh đội Long An) làm nhiệm vụ  tiêu diệt các chi khu quân sự địch đồng thời đánh trả các cuộc càn lớn giữ địa bàn làm nòng cốt cho lực lượng vũ trang địa phương. Từ những ngày đầu của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, trung đoàn có nhiệm vụ hạn chế đồn bốt, giữ hành lang từ Quốc lộ 4 (lộ Đông Dương) cầu Bến Lức đi huyện Nhà Bè. Trong trận đánh chống càn tại Cần Đước, ông bị thương và được chuyển về hậu cứ để điều trị. Mặc dù không được cùng đồng đội đi đến trận đánh cuối cùng, nhưng với những đóng góp và thành tích xuất sắc, 3 lần ông vinh dự được phong tặng danh hiệu dũng sĩ cùng huân chương chiến công giải phóng hạng III.

Sau ngày trở về, với phương châm còn sức còn cống hiến, ông Đạo vẫn luôn tất bật với công tác địa phương. Ông được quần chúng tín nhiệm bầu Bí thư chi bộ, trưởng khu II rồi HĐND thị trấn Phố Mới. Hiện ông Đạo là chủ tịch hội người cao tuổi, đồng thời đảm đương cương vị chủ tịch hội sinh vật cảnh thị trấn. 

Đến với sinh vật cảnh như một sự tình cờ, ông Đạo trở thành hạt nhân tích cực gắn kết những người có chung niềm yêu thích như ông. Qua 10 năm gây dựng, đến nay hội thu hút tham gia sinh hoạt của gần 100 hội viên xa gần. Ông tâm sự: “ Ngoài việc đáp ứng nhu cầu tinh thần và mở hướng mới cho thu nhập, anh em luôn mong muốn được mang màu xanh và tâm sức đi đến nhiều nơi”. Vâng, nhìn những gốc cây vạm vỡ, xù xì đang nâng đỡ và chắt chiu những gì còn lại cho cành búp non xanh, tôi hiểu tâm nguyện của ông, và nhiều người cùng thế hệ như ông.

Trịnh Cường