Về miền đất thiêng

Giữa những ngày hè nắng như đổ lửa, chuyến xe về nguồn đưa Đoàn cán bộ Hội LHPN tỉnh về với những di tích lịch sử của dải đất miền Trung đầy nắng gió. Hành trình dài với nhiều hoạt động ý nghĩa đã giúp mỗi chúng tôi thêm yêu, thêm tự hào về quê hương, đất nước và nhận thức sâu sắc hơn về vai trò, nhiệm vụ của mình.

Hội LHPN tỉnh thăm Sân bay Tà Cơn (huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) để hiểu rõ hơn về lịch sử hào hùng của dân tộc.

Hành trình đầu tiên của Đoàn là Vũng Chùa - Đảo Yến, nơi yên nghỉ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người Anh Cả của Quân đội nhân dân Việt Nam. Nơi đây trở thành địa chỉ đỏ, di tích đặc biệt thu hút các tầng lớp nhân dân đến thăm. Đoạn đường hơn 3km từ Quốc lộ 1 vào khu mộ phần Đại tướng được trải nhựa rộng rãi với hai hàng cây xanh tít tắp. Bãi đậu xe được tân tạo rộng rãi với hàng ghế đá bao quanh tạo điều kiện thuận lợi cho khách mỗi khi vào viếng mộ Đại tướng.
Bình yên, giản dị nhưng trang trọng và linh thiêng, đó là cảm nhận của mọi người khi viếng thăm mộ Đại tướng. Là nữ chiến sỹ Quân đội nhân dân, Trung tá Lương Bích Diệp, Chủ tịch Hội Phụ nữ cơ quan Bộ CHQS tỉnh, lần đầu tiên được vào thăm viếng người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, không khỏi bồi hồi xúc động. Thắp nén tâm hương thành kính tưởng nhớ vị tướng của lòng dân, chị chia sẻ: “Chưa một lần được gặp vị tướng huyền thoại của dân tộc, nhưng tôi biết Đại tướng lúc nào cũng dành tình cảm ưu ái đặc biệt cho lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Tên tuổi, sự nghiệp của Đại tướng mãi là niềm tự hào, sống mãi trong lòng những người con Việt Nam. Đại tướng mãi mãi là tấm gương soi sáng để những cán bộ chiến sỹ chúng tôi cũng như lớp lớp thế hệ trẻ mai sau học tập và noi theo”.
Tiếp nối hành trình, chúng tôi về thăm các điểm di tích lịch sử thuộc huyện Hướng Hóa - mảnh đất cửa ngõ phía tây tỉnh Quảng Trị. Nơi đây có Nghĩa trang liệt sĩ Đường 9 - nơi yên nghỉ của hơn 9.500 Anh hùng, Liệt sĩ thuộc bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích và thanh niên xung phong từng chiến đấu, phục vụ chiến đấu trên mặt trận Đường 9 và trên nước bạn Lào trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ. Nơi đây có Căn cứ Làng Vây, nhà tù Lao Bảo, cụm cứ điểm Tà Cơn còn lưu lại dấu tích một thời khói lửa... Chiến thắng Đường 9-Khe Sanh là biểu tượng sáng ngời của ý chí kiên cường, tinh thần quật khởi, quyết tâm chiến đấu, hy sinh vì nền độc lập dân tộc, thống nhất non sông của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Trên mảnh đất một thời diễn ra cuộc chiến tranh tàn khốc, dày đặc bom đạn, chất độc hóa học của quân đội Mỹ, cuộc sống mới đã hồi sinh. Đường 9 được nâng cấp trở thành con đường xuyên Á trên hành lang kinh tế Đông - Tây thời kỳ hội nhập và phát triển. Phố núi Khe Sanh đang trên đà phát triển, tấp nập với nhiều nhà cao tầng mọc lên, thị trấn Lao Bảo có khu thương mại với hàng chục doanh nghiệp trong và ngoài nước vào đầu tư. Những dự án điện gió, điện mặt trời và thủy điện được đưa vào vận hành thương mại, vùng nông nghiệp, trang trại chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao đang ngày càng phát triển. Dọc đường chúng tôi đi, một màu xanh bạt ngàn của núi rừng, vườn đồi cà phê, tiêu, xoài, ruộng lúa... đẹp và thanh bình đến lạ! Đồng bào các dân tộc Kinh, Vân Kiều, Pa Cô trong chiến tranh đã “chung lưng đấu cật” nay lại sát cánh bên nhau đoàn kết xây dựng cuộc sống mới, giữ gìn an ninh biên giới trong tình hữu nghị với nước bạn Lào anh em.
Chúng tôi thăm Nghĩa trang Trường Sơn và Thành cổ Quảng Trị đúng dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng tỉnh Quảng Trị (1972-2022). Như vẫn còn đây “mùa hè đỏ lửa” với 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị của quân ta. Ở cuộc chiến đấu giành đi giật lại dài ngày nhất, gay go ác liệt nhất ấy, mỗi tấc đất đã vùi xác hàng trăm tên địch và thấm biết bao máu xương của chiến sỹ, đồng bào ta. Có ai biết rằng, dưới lớp cỏ non Thành cổ kia là ngổn ngang gạch vụn, là hơn 1 vạn chiến sỹ, đồng bào đã ngã xuống. Bến sông Thạch Hãn, nơi xuất quân qua tiếp viện cũng bị bom đạn kẻ địch tàn phá, khiến nhiều chiến sỹ hy sinh, để hôm nay có người cựu chiến binh về thăm, thắp hương cho đồng đội, nghẹn ngào: “Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ/Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/Có tuổi hai mươi thành sóng nước/Vỗ yên bờ bãi mãi ngàn năm...”.
Thành cổ Quảng Trị và cuộc chiến đấu 81 ngày đêm thực sự trở thành không gian thiêng trong lòng người dân Quảng Trị và đồng bào cả nước. Nơi đây trở thành địa chỉ đỏ cho đồng bào, chiến sỹ cả nước về dâng hương thả hoa đăng tri ân những người con quê hương đã anh dũng chiến đấu và nằm lại mảnh đất này. Cũng chính sự anh dũng kiên cường ấy đã giúp mảnh đất, con người nơi đây làm nên những thắng lợi to lớn không chỉ trong chiến tranh mà cả trong hòa bình, dựng xây quê hương. Từ vùng đất “bom cày đạn xới”, chịu sự hủy diệt của chiến tranh nay vươn lên, hồi sinh mạnh mẽ với diện mạo mới, sức sống mới. Nhiều di tích lịch sử cách mạng và danh thắng được trùng tu, tôn tạo, khôi phục và giữ gìn, khai thác phục vụ du lịch. Những địa danh Dốc Miếu, Cồn Tiên, cầu Hiền Lương, sông Bến Hải... của một thời hoa lửa năm xưa, nay là điểm đến tri ân và tâm linh, của du lịch hòa bình và hữu nghị.
Nếu như về Nghĩa trang Đường 9, nghĩa trang Trường Sơn và Thành cổ Quảng Trị là thấy hình hài của cả dân tộc với những bản hùng ca vang lên ngàn đời, thì về Hang Tám Cô (huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình), Truông Bồn (huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An), chúng tôi được nghe kể về những cuộc đời với tên tuổi cụ thể và những câu chuyện tình có thật. Khi những nén hương được thắp, cùng lời thuyết minh của hướng dẫn viên, những giọt nước mắt lại rưng rưng nơi khóe mắt mỗi người. Biết bao cán bộ, chiến sỹ, thanh niên xung phong đã ngã xuống nơi đây để cho tuyến đường không bao giờ bị tắc, cho xe luôn thông tuyến ra chiến trường vì miền Nam ruột thịt. Đặc biệt là sự hy sinh oanh liệt của 13 chiến sỹ Tiểu đội 2, Đại đội 317 Anh hùng ngày 31-10-1968. Trong số họ, có những người đã liên hoan chia tay, cầm trong tay quyết định đi học các trường chuyên nghiệp, có cặp đôi đã đăng ký kết hôn, được đơn vị cho về tổ chức lễ cưới, chỉ chờ anh chị về tới nhà là vừa đúng giờ đón dâu... Nhưng trước nhiệm vụ cấp bách, phải thông đường để sáng hôm sau có đoàn xe quân sự đi qua, họ đã tự nguyện ở lại cùng đồng đội. Đau xót hơn nữa, 13 chiến sỹ “tiểu đội thép” hi sinh khi chỉ còn mấy tiếng đồng hồ nữa là đế quốc Mỹ buộc ngừng ném bom miền Bắc, các chị sẽ được trở về với gia đình. Để từ đó, một Truông Bồn bi tráng đã tạc vào lịch sử!
Về với những địa danh một thời gian khổ, khốc liệt nhưng hào hùng, sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng là dịp để mỗi chúng tôi tìm hiểu về giá trị lịch sử và ôn lại truyền thống vẻ vang của dân tộc. Với tôi, đây không chỉ là một chuyến tham quan, học tập mà còn là hành trình đầy cảm xúc biết ơn, tự hào...